ผลการพัฒนาการแปลผลภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองแบบตอบสนองเร็วในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันระบบบริการช่องทางด่วนโรงพยาบาลแพร่
คำสำคัญ:
ระบบบริการช่องทางด่วน, โรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน, เอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง, รังสีวิทยาบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการพัฒนาการแปลผลภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองแบบตอบสนองเร็วในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันระบบบริการช่องทางด่วนโรงพยาบาลแพร่ โดยการศึกษา historical controlled study เปรียบเทียบระยะเวลาการตรวจและแปลผลภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันที่รับการรักษาผ่านระบบบริการช่องทางด่วนโรงพยาบาลแพร่ 202 ราย แบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มใช้แนวทางเดิม (1 ต.ค.-31 ธ.ค. 2566) และกลุ่มหลังดำเนินงานตามแนวทางแบบตอบสนองเร็ว โดยใช้แบบฟอร์มการอ่านผลแบบเร็ว ร่วมกับ ASPECTS/pc-ASPECTS check list (15 ก.พ.-15 พ.ค. 2567) กลุ่มละ 101 ราย วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปใช้สถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบระหว่างกลุ่มใช้ Fisher exact test, t-test และ rank sum test วิเคราะห์ผลการพัฒนาการแปลผลภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองแบบตอบสนองเร็ว ใช้ linear regression ผลการศึกษาพบว่าผลการพัฒนาการแปลผลภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองโดยใช้แนวทางแบบตอบสนองเร็ว เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ใช้แนวทางการแปลผลแบบเดิม สามารถลดระยะเวลาแปลผลเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองลง 7.2 นาที (95% CI -9.6, -4.8, p-value < 0.001) ลดระยะเวลาตั้งแต่ผู้ป่วยเข้ารับบริการจนแปลผลเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองเสร็จ 8.7 นาที (95% CI -12.9, -4.5, p-value < 0.001) ลดเวลาให้ยาละลายลิ่มเลือดลง 15.9 นาที (95% CI -27.2, -4.6, p-value 0.006) และเพิ่มจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือดภายใน 60 นาที จาก ร้อยละ 38.6 เป็น ร้อยละ 63.0 แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value 0.034) สามารถใช้เป็นแนวทางทางรังสีวิทยาในการวินิจฉัยผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันระบบช่องทางด่วน เพื่อช่วยวางแผนการรักษาที่รวดเร็ว
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Feigin VL, Brainin M, Norrving B, Martins S, Sacco RL, Hacke W, et al. World Stroke Organization (WSO): Global stroke fact sheet 2022. Int J Stroke 2022; 17(1):18-19.
สมศักดิ์ เทียมเก่า. อุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมอง ประเทศไทย. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย 2565; 39(2):39-46.
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศทางการแพทย์ งานศูนย์ข้อมูลข่าวสารโรงพยาบาลแพร่. รายงานประจำปีโรงพยาบาลแพร่. แพร่: โรงพยาบาลแพร่; 2566.
พัดชา ตุลยาเดชานนท์. Role of CT, CT angiography, and perfusion CT in acute ischemic stroke. วารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย 2562;18(3):25-36.
Powers WJ, Rabinstein AA, Ackerson T, Adeoye OM, Bambakidis NC, Becker K, et al. Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: 2019 update to the 2018 guideline for the early man¬agement of acute ischemic stroke: a guideline for health¬care professionals from the American Heart Association/ American Stroke Association. Stroke 2019;50(12):344- 418.
Sair H, Sharma R, Rochon M. Alberta stroke programme early CT score (ASPECTS) [Internet]. 2023 [cited 2023 Nov 15]. Available from: https://radiopaedia.org/arti¬cles/alberta-stroke-programme-early-ct-score-aspects
Tsivgoulis G, Saqqur M, Sharma VK, Lao AY, Hoover SL, Alexandrov AV, et al. Association of pretreatment ASPECTS scores with tPA-induced arterial recanalization in acute middle cerebral artery occlusion. J Neuro-imaging 2008;18(1):56-61.
Konstas AA, Minaeian A, Ross IB. Mechanical throm¬bectomy in wake-up strokes: A case series using Alberta Stroke Program Early CT Score (ASPECTS) for patient selection. J Stroke Cerebrovasc Dis 2017;26(7):1609- 14.
Puetz V, Sylaja PN, Coutts SB, Hill MD, Dzialowski I, Mueller P, et al. Extent of hypoattenuation on CT angiography source
images predicts functional outcome in patients with basilar artery occlusion. Stroke 2008; 2485-90.
Werner MF, Lopez-Rueda A, Zarco FX, Blasco J, Ro¬man LS, Amaro S, et al. Value of posterior circulation ASPECTS and pons-midbrain index on non-contrast CT and CT angiography source images in patients with bas¬ilar artery occlusion recanalized after mechanical throm¬bectomy. Radiologia 2019;61(2):143-52.
Steiner T, Salman RA, Beer R, Christensen H, Cordon¬nier C, Csiba L, et al. European Stroke Organisation (ESO) guidelines for the management of spontaneous intracerebral hemorrhage. Int J Stroke 2014;9(7):840-55.
กุลพัฒน์ วีรสาร. คู่มือในการดููแลรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองแตก. พิมพ์ครั้งที่่ 1. กรุงเทพมหานคร: ธนาเพรส; 2561.
Greenberg SM, Ziai WC, Cordonnier C, Dowlatshahi D, Francis B, Goldstein JN, et al. 2022 Guideline for the management
of patients with spontaneous intracerebral hemorrhage: a guideline from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2022; 53:e282-e361.
Filho JO, Samuels OB J. Approach to reperfusion therapy for acute ischemic stroke [Internet]. 2023 [cited 2023 Nov 15]. Available from: https://medilib.ir/ uptodate/show/115775
ไพศาล จันทร์นวล. ภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันในโรงพยาบาลแพร่. วารสารโรงพยาบาลแพร่ 2565; 30(2);87-102.
อนิลธิตา พรมณี, ลักษณาวดี มหิวรรณ. การพัฒนาการใช้ Alberta Stroke Program Early CT score (ASPECTS) ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลันโรงพยาบาล ยโสธร. ศรีนครินทร์เวชสาร 2562;34(5):427-34.
Yuan G, Xia H, Xu J, Long C, Liu L, Huang F, et al. Reducing intravenous thrombolysis delay in acute ischemic stroke through a quality improvement program in the emergency department. Front Neurol 2022;13:931193.
Wen R, Wang M, Bian W, Zhu H, Xiao Y, Zeng J, et al. Effectiveness of the acute stroke care map program in reducing in-hospital delay for acute ischemic stroke in a Chinese urban area: an interrupted time series analysis. Front Neurol 2024;15:1364952.
Kamal N, Holodinsky JK, Stephenson C, Kashayp D, Demchuk AM, Hill MD, et al. Improving door-to-needle times for acute ischemic stroke: effect of rapid patient registration, moving directly to computed tomography, and giving alteplase at the computed tomography scanner. Circ Cardiovasc Qual Outcomes 2017;10(1):e003242.
Worathitianan B. Improved Stroke Fast Track Strategy leads to 6 Minutes Door-To-Needle Time. J Thai Stroke Soc 2020;19(1):5-15.
Whiteley WN, Slot KB, Fernandes P, Sandercock P, Wardlaw J. Risk factors for intracranial hemorrhage in acute ischemic stroke patients treated with recombinant tissue plasminogen activator:a systematic review and meta-analysis of 55 studies. Stroke 2012;43(11):2904-9.
Das S, Mondal GP, Bhattacharya R, Ghosh KC, Das S, Pattem HK, et al. Predictors of postthrombolysis outcome and symptomatic postthrombolysis hemorrhage following intravenous thrombolysis with alteplase for acute ischemic stroke. J Neurosci Rural Pract 2020;11(2):315-24.
Emberson J, Lees KR, Lyden P, Blackwell L, Albers G, Bluhmki E, et al. Effect of treatment delay, age, and stroke severity on the effects of intravenous thromboly¬sis with alteplase for acute ischemic stroke: a meta-analysis of individual patient data from randomised trials. Lancet 2014;384(9958):1929-35.
Chen X, Shen Y, Huang C, Geng Y, Yu Y. Intravenous thrombolysis with 0.9 mg/kg alteplase for acute ischaemic stroke: a network meta-analysis of treatment delay. Postgraduate Medical Journal 2020;96(1141):680-5.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 กระทรวงสาธารณสุข
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
