ผลต่อการรักษาด้วยการผ่าตัดของผู้ป่วย MMCAI ในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ: ผลต่อการรักษาด้วยการผ่าตัดของผู้ป่วย MMCAIในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์

ณรงค์พงศ์ โล้วพฤกมณี พ.บ.

แผนกศัลยกรรม โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ จังหวัดนครสวรรค์

                การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลุ่มผู้ป่วย malignant middle cerebral artery infarctionที่ได้รับการผ่าตัดถึงผลการรักษาและปัจจัยที่มีผลต่อการรักษา. การศึกษานี้เป็นการศึกษาย้อนหลังของผู้ป่วย MMCAIจำนวน211รายที่รับไว้ในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ระหว่างเดือนกันยายน2555ถึงเดือนกันยายน2566. ผู้ป่วยทั้งหมดได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรค malignant middle cerebral artery infarction (MMCAI)และได้รับการผ่าตัดรักษาโดยวิธีการทำ Decompressive hemicraniectomy (DHC). ผู้ป่วยที่มีภาวะทุพพลภาพ, ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองก่อนหน้านี้, ผู้ป่วยมีเลือดออกในเนื้อสมอง, ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น โรคไตวาย, โรคตับ, ผู้ป่วยที่ได้รับยา warfarinและยาต้านการแข็งตัวของเลือดอื่นๆ, ผู้ป่วยที่มีข้อห้ามในการดมยาสลบและการผ่าตัด, ผู้ป่วยท้อง และผู้ป่วยที่มีก้อนเนื้อในสมองไม่นับรวมในการรักษานี้. การศึกษานี้แบ่งกลุ่มผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่มตามผลการรักษา คือ กลุ่มรอดชีวิตและกลุ่มเสียชีวิต. ผลการศึกษาพบว่าปัจจัยที่มีผลต่อการรักษานี้ประกอบด้วย GCSเมื่อผู้ป่วยแรกรับในโรคพยาบาล (P=0.016), GCSเมื่อรับการปรึกษาจากต่างแผนก (P=0.002), ระยะการเคลื่อนที่ของสมองผ่านแนวกลาง (P= 0.047), ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด (P<0.001) และระยะเวลาการรักษาตัวในโรงพยาบาล (P=0.001).การศึกษาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยพบว่าความสัมพันธ์ระหว่างต่อแปรอิสระที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยมีความสัมพันธ์กันไม่เกิน0.80 (Stevens,1996) จึงไม่มีปัญหาตัวแปรอิสระมีความสัมพันธ์กันเชิงพหุ (Multicollinearity) สามารถใช้ตัวแปรอิสระเหล่านี้ในการวิเคราะห์ความถดถอยโลจิสติกส์ได้ คือเลือกตัวแปรอิสระที่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเข้าสมการ ได้แก่  GCSเมื่อผู้ป่วยแรกรับในโรคพยาบาล, GCSเมื่อรับการปรึกษาจากต่างแผนก, ระยะทางการเคลื่อนที่ของสมองผ่านแนวกลาง, ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือดและระยะเวลาในการรักษาตัวในโรงพยาบาล รวมถึงตัวแปรที่มีความสำคัญถึงแม้จะไม่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ระยะเวลาตั้งแต่เกิดเหตุจนถึงการผ่าตัดรักษา (Duration3).  หลังจากการวิเคราะห์ด้วยค่าสัมประสิทธิ์ของการวิเคราะห์สมการถดถอยโลจิสติกส์พบว่าปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยประกอบด้วย GCSเมื่อรับการปรึกษาจากต่างแผนก [OR 1.26 (1.010-1.571); P=0.040)], ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด [OR 0.35 (0.010-0.115); P=0.000)], ระยะเวลาตั้งแต่เกิดเหตุจนถึงการผ่าตัดรักษา (D3) [OR 0.99 (0.975-0.977); P=0.016)] และระยะเวลาในการรักษาตัวในโรงพยาบาล [OR 1.12 (1.064-1.173); P=0.000)]. และการวีเคราะห์ตัวแบบปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับผลการรอดชีวิตของผู้ป่วย MMCAIที่รักษาด้วยการผ่าตัดประกอบด้วย GCSเมื่อรับการปรึกษาจากต่างแผนก [OR 1.374;P= 0.001], ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด[OR 0.034;P=0.000]. ระยะเวลาตั้งแต่เกิดเหตุจนถึงการผ่าตัดรักษา (D3) [OR 0.968; P=0.009] และระยะเวลาในการรักษาตัวในโรงพยาบาล[OR 1.121;P=0.000].

Keywords: malignant middle cerebral artery infarction, decompressive hemicraniectomy, Glasgow come scale, Glasgow outcome scale