ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการสูบบหรี่ไฟฟ้าของนักศึกษา มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง ในจังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

ปัจจุบันบุหรี่ไฟฟ้าเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญทั่วโลก โดยเฉพาะในกลุ่มเยาวชนมีแนวโน้มเสี่ยงต่อการสูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จึงทำให้เกิดการศึกษาครั้งนี้เพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการสูบบุหรี่ไฟฟ้าและศึกษาความชุกของการสูบบุหรี่ไฟฟ้าในนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ซึ่งเป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวางในกลุ่มนักศึกษา 1,039 คน เก็บข้อมูลในช่วงเดือนมิถุนายน 2567 ผ่านแบบสอบถามออนไลน์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพหุถดถอยแบบลอจิสติกและแสดงผลด้วยค่า Adjusted odds ratio (OR _adj ) ค่า 95%CI และค่า p-value ผลการศึกษา พบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการสูบบุหรี่ไฟฟ้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ได้แก่ ผลการเรียนเฉลี่ย (GPAX) <2.50 (OR _adj= 1.87; 95%(CI= 1.06-3.30) การสูบบุหรี่ไฟฟ้าของคนในครอบครัว (OR _adj= 2.60; 95%CI= 1.77-3.81) การสูบบุหรี่ไฟฟ้าของเพื่อนสนิท (OR _adj = 4.51; 95%CI=3.03-6.73) การพบเห็นโฆษณาบุหรี่ไฟฟ้าโฆษณา (OR _adj= 1.63; 95%CI=1.01-2.63) การสูบบุทรีมวน (OR _adj =4.35;95%CI=2.97-6.37) การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (OR =3.98; 95%CI=2.19-7.24) การใช้สารเสพติด (OR _adj =3.50; 95%      (CI=1.92-6.41) และระดับการรับรู้เกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าในระดับต่ำหรือปานกลาง (OR _adj =1.77;95%CI=1.14-2.75) พบความชุกของการสูบบุหรี่ไฟฟ้าของนักศึกษาใน 12 เดือนที่ผ่านมา จำนวน 286 คน คิดเป็นร้อยละ 27.53 (95%CI=24.89-30.32) ซึ่งถือว่าความชุกของการสูบบุหรี่ไฟฟ้าของนักศึกษาค่อนข้างสูง ดังนั้นควรมีการสื่อสารความเสี่ยงและรณรงค์สร้างการรับรู้เกี่ยวกับอันตรายของการสูบบุหรี่ไฟฟ้าให้กับนักศึกษา(เยาวชน) โดยเฉพาะในกลุ่มนักศึกษาระดับอุดมศึกษาที่มีผลการเรียนเกรดเฉลี่ยสะสมต่ำกว่า 2.50 มีพฤติกรรมดื่ม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่มวน ใช้สารเสพติด หรืออยู่ในสังคมที่ล้อมรอบด้วยคนในครอบครัวหรือเพื่อนสนิทที่สูบบุหรี่ไฟฟ้า พร้อมทั้งควรกำหนดนโยบายที่เข้มงวดเกี่ยวกับการขายบุหรี่ไฟฟ้า การบังคับใช้กฎหมายเพื่อการควบคุมโฆษณาบุหรี่ไฟฟ้าบนสังคมออนไลน์และสื่ออื่นๆ เพื่อป้องกันการเข้าถึงบุหรี่ไฟฟ้าของเยาวชน