ประสบการณ์การฟื้นสภาพของผู้สูงอายุที่ประสบภัยพิบัติสึนามิ

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงคุณภาพแบบปรากฏการณ์วิทยา (phenomenology) นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมายและประสบการณ์การฟื้นสภาพของผู้สูงอายุที่ประสบภัยพิบัติสึนามิ เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิง ลึก (in-depth interview) ซึ่งเลือกผู้ให้ข้อมูลหลักอย่างเฉพาะเจาะจง เก็บข้อมูลในพื้นที่ อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา วิเคราะห์ข้อมูลตามเนื้อหาด้วยวิธีการของโคไลซี่ย์ (Colaizzi method)

การวิจัยพบว่า การฟื้นสภาพตามความหมายของผู้สูงอายุที่ประสบภัยพิบัติสึนามิประกอบด้วย ประเด็นหลัก 4 ประเด็นได้แก่ 1) การอยู่อย่างมีความหวัง ด้วยการก้าวต่อไปอย่างไม่หยุดนิ่งและการมองว่าชีวิตยังมีความหมาย 2) การมีธรรมะเป็นหลักยึดเหนี่ยว ประกอบด้วย การปลงตก การใช้สติแก้ปัญหา และการมีคุณ-ธรรมศีลธรรม และ 3) การใช้ชีวิตอย่างเข้าใจ ประกอบด้วย การพึ่งตนเอง การสร้างอารมณ์ขัน และการเปิดโลกทัศน์ให้ตนเอง ส่วนประสบการณ์การฟื้นสภาพของผู้สูงอายุที่ประสบภัยพิบัติสึนามิ ประกอบด้วย 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ 1) ช่วงเผชิญปัญหาด้วยความท้าทาย เป็นระยะเผชิญการเปลี่ยนแปลงภายในตน ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ และการเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงภายนอกตน เกิดจากการเปลี่ยนแปลงที่อยู่อาศัย และการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและเศรษฐกิจ 2) ช่วงประกับประคอง เป็นการยอมรับการเปลี่ยนแปลง โดยการปรับกายและความคิดตนเอง และการรวมกลุ่มผู้สูงอายุ และ 3) ช่วงตั้งหลักได้ ได้แก่ การตั้งหลักด้วยตนเอง ด้วยการใส่ใจดูแลตนเอง การขยันทำงานและการดำรงอยู่อย่างมีจุดมุ่งหมาย และการตั้งหลักด้วยสังคม โดยการ ช่วยเหลือจากครอบครัว ชุมชน บุคคลและหน่วยงานต่าง ๆ

ผลการศึกษาครั้งนี้ทำให้เข้าใจเกี่ยวกับความหมายและประสบการณ์การฟื้นสภาพของผู้สูงอายุที่ประสบ ภัยพิบัติสึนามิ โดยบุคลากรทางสุขภาพสามารถใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการดูแลช่วยเหลือ สำหรับการฟื้นสภาพของผู้สูงอายุให้ครอบคลุมมิติทางสุขภาพทั้งด้าน กาย ใจ สังคม และจิตวิญญาณ