ภาวะน้ำคร่ำอุดตันหลอดเลือดในปอด

บทคัดย่อ

รายงานผู้ป่วยภาวะน้ำคร่ำอุดตันเส้นเลือดในปอด (annictic fluid embolism-AFE) 1 ราย อายุ 29 ปี มาด้วยเรื่องเจ็บครรภ์ ปากมดลูกเปิดหมด ขณะเบ่งคลอด เกิดระบบหัวใจหายใจล้มเหลว และหมดสติเฉียบพลัน ได้ทำการช่วยฟื้นคืนชีพ (cardiopulmonary resuscitation-CPR) จนสัญญาณชีพดีขึ้น วินิจฉัยภาวะน้ำคร่ำอุดตันหลอดเลือดในปอด เปิดหลอดเลือดดำใหญ่ (cut down) ที่แขนทั้งสองข้างเพื่อ resusci-tate fluid และทำคลอดทารกด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ ได้ทารกเพศชาย น้ำหนัก 2,800 กรัม Apgar score 4 ได้ทำ neonatal cardiopulmonary resuscitation ใส่ท่อช่วยหายใจ จนได้ Apgar score 8 ส่งหอผู้ป่วยหนักเด็กแรกเกิด (NICU) เพื่อให้กุมารแพทย์ดูแลรักษาต่อไป หลังคลอด มดลูกหดรัดตัวดี ต่อมามีภาวะตกเลือดหลังคลอดอย่างรุนแรงหลังคลอดรก 15 นาที ความดันโลหิต 60/20 มิลลิเมตรปรอท ตรวจหาสาเหตุตกเลือดอื่น ๆ ไม่พบ จึงให้เลือด fresh Whole blood พลาสมาแบบแช่แข็ง (fresh frozen plasma และเกล็ดเลือด (platelet concentrate) ในปริมาณมากด้วยการฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำใหญ่ที่เปิดไว้อย่างรวดเร็ว แล้วได้ใส่ Foley's catheter ballooning temponade เข้าไปในโพรงมดลูกสองเส้นเพื่อหยุดเลือดและได้รักษาแบบประคับประกองต่อ เลือดที่ออกทางช่องคลอดหยุดใน 8 ชั่วโมง รวมให้เลือดทั้งสิ้น 16 หน่วยเลือดออกทั้งสิ้น 5,100 มิลลิลิตร ถอดสาย Foley's catheter temponade ออกภายหลัง 24 ชั่วโมง ฟื้น คืนสติในวันที่สาม ไม่พบภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ สามารถกลับบ้านได้พร้อมบุตรในวันที่ 10 และเมื่อนัดตรวจ ติดตามสัปดาห์ที่ 6 ก็ไม่พบภาวะ Sheehan's syndrome หรือภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ

ผู้ป่วยมีระบบหัวใจหายใจล้มเหลว ช็อก หมดสติเฉียบพลันขณะคลอด และเกิดภาวะ disseminated intravascular coagulation อย่างรุนแรงตามมา การวินิจฉัยจากอาการและอาการแสดงเข้าได้กับภาวะ น้ำคร่ำอุดตันหลอดเลือดในปอดมากที่สุด