ผลของการใช้นำสมุนไพรบ้วนปากต่ออัตราการเกิด โรคฟันแท้ผุและโรคเหงือกอักเสบในนักเรียนประถมศึกษา

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบผลของการใช้น้ำสมุนไพร 3 ชนิด คือ แมงลัก (Ocimum americana Lim) ตะไคร้ (Cymbopogon ciratus (De ex Nees) Stapt) สะระแหน่ (Mentha cordifolia Opiz)และน้ำเปล่า ในการป้องกันการเกิดโรคฟันแท้ผุและโรคเหงือกอักเสบในนักเรียนประถมศึกษา กลุ่มทดลองเป็นนักเรียนระดับประถมศึกษาจำนวน 4 โรงเรียน ในอำเภอจังหาร จังหวัดร้อยเอ็ด ให้นักเรียนอมน้ำสมุนไพรบ้วนปากหลังการแปรงฟันหลังอาหารกลางวัน เป็นระยะเวลา 4 เดือน โดยนักเรียนแต่ละโรงเรียนบ้วนปากด้วยน้ำสมุนไพรต่างชนิดกันเก็บข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกการตรวจสภาวะทันตสุขภาพของนักเรียนเปรียบเทียบอัตราการเกิดโรคฟันแท้ผุและโรคเหงือกอักเสบสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ Wilcoxon Signed Ranks Test, Pair T-Test และ Friedman Test ผลการศึกษาพบว่า อัตราการเกิดโรคฟันแท้ผุในนักเรียนประถมศึกษาหลังการอมน้ำสมุนไพรแต่ละชนิดแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) โดยนักเรียนที่อมน้ำ สมุนไพรแมงลักมีอัตราการลดลงของโรคฟันแท้ผุมากที่สุด (ลดลงร้อยละ 21.20) รองลงมาคือน้ำสมุนไพรตะไคร้ (ลดลงร้อยละ 19.40) และน้ำสมุนไพร-สะระแหน่ (ลดลงร้อยละ 10.00) ตามลำดับ ส่วนนักเรียนที่อมน้ำเปล่ามีอัตราการเกิดโรคฟันแท้ผุเพิ่มขึ้นร้อยละ 16.30สำหรับอัตราการเกิดโรคเหงือกอักเสบในนักเรียนประถมศึกษา พบว่า ระดับโรคเหงือกอักเสบระดับ ก (เหงือกปกติ)ในนักเรียนประถมศึกษาหลังการอมน้ำสมุนไพรบ้วนปากแต่ละชนิดแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)โดยนักเรียนที่อมน้ำสมุนไพรสะระแหน่มีอัตราการเกิดโรคเหงือกอักเสบระดับ ก (เหงือกปกติ) มากที่สุด (ร้อยละ 82.50) รองลงมาคือ สมุนไพรตะไคร้ (ร้อยละ 75.00) น้ำสมุนไพรแมงลัก (ร้อยละ 72.73) และน้ำเปล่า (ร้อยละ 67.44) ตามลำดับ ผลการวิจัยสรุปว่าน้ำสมุนไพรแมงลักมีผลดีต่อการป้องกันโรคฟันผุ ส่วนน้ำสมุนไพรสะระแหน่มีผลดีต่อการป้องกันโรคเหงือกอักเสบ