ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในเขตเมืองจังหวัดราชบุรี

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสุขภาพจิต และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อปัญหาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในเขตเมือง จังหวัดราชบุรี กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป อาศัยอยู่ในเขตเทศบาล จํานวน 280 ราย สุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นภูมิ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ระหว่างเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม พ.ศ. 2560 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสถิติไค-แสควร์ และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกแบบหลายขั้นตอน ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ ร้อยละ 79.3 ไม่มีปัญหาสุขภาพจิต และมีปัญหาสุขภาพจิต ร้อยละ 20.7 ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในเขตเมือง จังหวัดราชบุรี อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ(p<0.05) ได้แก่ ภาวะสุขภาพทางกาย ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง อาชีพ และสถานภาพสมรส โดยผู้สูงอายุที่มีภาวะสุขภาพทางกายดี มีโอกาสไม่มีปัญหาสุขภาพจิตเป็น 8.3 เท่าของผู้สูงอายุที่มีภาวะสุขภาพทางกายไม่ดี ผู้สูงอายุที่มีความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองสูง มีโอกาสไม่มีปัญหาสุขภาพจิตเป็น 5 เท่าของผู้สูงอายุที่มีความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองตํ่าผู้สูงอายุที่ประกอบอาชีพ มีโอกาสไม่มีปัญหาสุขภาพจิตเป็น 2.6 เท่าของผู้สูงอายุที่ไม่ได้ประกอบอาชีพ และผู้สูงอายุที่มีคู่มีโอกาสไม่มีปัญหาสุขภาพจิตเป็น 2.4 เท่าของผู้สูงอายุที่โสด/หม้าย/หย่า/แยก ดังนั้นหน่วยงานที่ดูแลรับผิดชอบผู้สูงอายุในเขตเทศบาลจังหวัดราชบุรี ควรส่งเสริมสุขภาพจิตของผู้สูงอายุ โดยส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพกายที่ดีและรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง สนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีการประกอบอาชีพ และเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ รวมทั้งให้ผู้สูงอายุได้เข้าถึงบริการสุขภาพอย่างเหมาะสม