การพัฒนาระบบบริการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหืดที่มารับการรักษา ที่คลินิกโรคหืดแบบบูรณาการโรงพยาบาลสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบบริการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหืด แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท กลุ่มตัวอย่างเป็นทีมสหสาขาวิชาชีพในคลินิกโรคหืด จํานวน 5 คน และผู้ป่วยโรคหืดที่มารับบริการในคลินิกโรคหืด โรงพยาบาลสรรคบุรี ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหืด ตามหลักเกณฑ์การวินิจฉัยขององค์การอนามัยโลก (J45) ไม่มีภาวะแทรกซ้อนโรคเรื้อรังอื่นๆ อายุตั้งแต่ 5 ปีขึ้นไป สามารถให้ข้อมูลได้ สมัครใจเข้าร่วมกิจกรรม ร่วมกิจกรรมตั้งแต่ 4 ครั้งขึ้นไป จํานวน 62 คน วิธีดําเนินการวิจัย ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการประยุกต์ใช้กระบวนการพัฒนาคุณภาพวงจรเดมมิ่ง ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ได้แก่ (1) การศึกษาบริบทการดูแลผู้ป่วยโรคหืด (2) การพัฒนาระบบบริการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหืด และ (3) การประเมินผลลัพธ์ของการพัฒนาเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย (1) เครื่องมือที่ใช้ศึกษาบริบทผู้ป่วยโรคหืด (2) เครื่องมือที่ใช้ในกระบวนการพัฒนาระบบบริการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหืด และผลลัพธ์กระบวนการพัฒนา การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ใช้สถิติความถี่ และร้อยละค่าเฉลี่ย ข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ระบบบริการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหืดที่ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้น เริ่มต้นจากการศึกษาบริบทของโรงพยาบาล นโยบายการดูแลรักษา ทีมสหสาขาวิชาชีพและคลินิกโรคหืด มีกระบวนการพัฒนา ประกอบด้วยขั้นตอน การวางแผน การดําเนินงาน การตรวจสอบการยอมรับการเปลี่ยนแปลง และนําไปปฏิบัติ แต่ละขั้นตอนมีกิจกรรมดังนี้ (1) การวางแผน มีการวิเคราะห์ระบบโดยทีมสหสาขาวิชาชีพในคลินิก ประชุมเสนอปัญหาในการดําเนินงาน เสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหา นําแนวทางการรักษาเดิมมาทบทวนจัดทําแนวทางการรักษาใหม่ จัดทําแผนยุทธศาสตร์ และแผนปฏิบัติการ จัดทําแผนผังการส่งต่อและรับผู้ป่วยในคลินิก จัดเตรียมสถานที่ วัสดุ อุปกรณ์ในการจัดบริการ (2) การดําเนินงานตามแผนปฏิบัติการตามระบบการส่งต่อและรับผู้ป่วยของคลินิกโรคหืด ตรวจรักษาตามแนวทางรักษา พัฒนาบุคลากร (3) การตรวจสอบประเมินคุณภาพการดูแล ประเมินระบบก่อนและหลังพัฒนาประเมินผลลัพธ์ทางคลินิก (4) การยอมรับการเปลี่ยนแปลงและนําไปปฏิบัติ นําผลที่ได้มาปรับปรุงแก้ไข พัฒนาและนําไปวางแผนดําเนินงานต่อไป ผลลัพธ์ของกระบวนการ ด้านระบบบริการ มีแผนผังการรับส่งผู้ป่วยในคลินิก แผนพัฒนาคุณภาพ ผลลัพธ์ทางคลินิก พบว่าสมรรถภาพปอดผู้ป่วยดีขึ้น คิดเป็นร้อยละ 83.2 จํานวนครั้งของการรับไว้นอนในโรงพยาบาลด้วยโรคหืดลดลงคิดเป็นร้อยละ 62.9 จํานวนครั้งของการมารับบริการที่ห้องฉุกเฉินด้วยโรคหืดลดลง คิดเป็นร้อยละ 11.3 ความพึงพอใจของผู้รับบริการด้านเจ้าหน้าที่ให้บริการอยู่ในระดับความพึงพอใจมาก มีค่าเฉลี่ย 4.45