ภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง คลินิกเฉพาะโรค โรงพยาบาลศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย

บทคัดย่อ

สถานการณ์การฆ่าตัวตายในอำเภอศรีสัชนาลัย พ.ศ. 2550 มีอัตรา 10.34 ต่อประชากรแสนคนซึ่งเป็น อัตราที่สูงกว่าระดับประเทศ จากการสอบสวนในกลุ่มญาติผู้ที่ฆ่าตัวตายสำเร็จพบว่า 7 ใน 10 รายมีภาวะซึมเศร้าร่วมด้วย เนื่องจากการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง นอกจากนี้สถิติการเฝ้าระวัง พบผู้ป่วยโรคซึมเศร้าและฆ่า ตัวตายโรงพยาบาลศรีสัชนาลัย พ.ศ. 2550 เพิ่มขึ้นเป็น 1.5 และ 5.5 เท่าของ พ.ศ. 2548 อัตราป่วยที่เพิ่ม ขึ้นสะท้อนถึงความรุนแรงของปัญหาสุขภาพจิตในพื้นที่ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและกลุ่มอายุของโรคซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคเรื้อรังในคลินิกเฉพาะโรคทั้ง 4 โรค ได้แก่ โรคเบาหวาน ภูมิคุ้มกันบกพร่อง ความดันโลหิตสูง และวัณโรค ที่มารับบริการโรงพยาบาลศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ในเดือนธันวาคม 2550 มีจำนวนผู้ป่วยที่เป็นประชากรทั้งหมด 2,854 คน การคำนวณด้วยวิธียามาเน่ได้กลุ่มตัวอย่างทั้งชายและหญิงจำนวน 351 คน ดำเนินการคัดกรองเป็น 2 ขั้นตอน ขั้นตอนแรกคัดกรองด้วยแบบคัดกรองภาวะเสี่ยงต่อโรคซึมเศร้าในผู้รับบริการคลินิกโรคเรื้อรังด้วยแบบสอบถามเพื่อคัดกรองด้วย two question เมื่อพบว่ามีคำตอบที่แสดงถึงแนวโน้มของภาวะซึมเศร้าจึงดำเนินการประเมินต่อในขั้นตอนที่ 2 คือประเมินด้วยแบบคัดกรองภาวะซึมเศร้า

ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างทั้งหมดมีภาวะซึมเศร้า 218 คนคิดเป็นร้อยละ 62.11 โดยเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานมากเป็นอันดับหนึ่ง 105 คน (ร้อยละ 48.17) รองลงมาเป็นโรคความดันโลหิตสูง 83 คน (ร้อยละ 38.07) และโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง 22 คน (ร้อยละ 10.05) ดังนั้น จึงได้จัดระบบเฝ้าระวังการฆ่าตัวตายของผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าว และสามารถนำข้อมูลไปใช้ในการวางแผนการป้องกัน ส่งเสริม รักษาในกลุ่มผู้ที่มีปัญหาและกลุ่มเสี่ยงได้ อีกทั้งยังเป็นข้อมูลพื้นฐานในการป้องกันปัญหาการฆ่าตัวตาย โดยการบูรณาร่วม กับคลินิกโรคเรื้อรัง เป็นการป้องกันปัญหาการฆ่าตัวตายได้อีกทางหนึ่ง