การใช้ยาสูดสเตียรอยด์ต่อการควบคุมอาการและการกำเริบของโรคหืดในคลินิคโรคหืดเด็ก ในโรงพยาบาลเมืองฉะเชิงเทรา

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงพรรณนาและวิเคราะห์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึง การปฏิบัติตัวด้านการใช้ยาสูดสเตียรอยด์เพื่อการควบคุมอาการในระยะยาว ต่อการควบคุมอาการและการกำเริบของโรคหืดของผู้ป่วยเด็ก ที่คลินิกโรกหีดเด็กโรงพยาบาลเมืองฉะเชิงเทรา โดยศึกษาย้อนหลังตั้งแต่เดือน เมษายน พ.ศ. 2547 ถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2551 มีผู้ป่วยโรคหืดชนิดเรื้อรังที่เข้าการศึกษา 191 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 62.8 อายุ 9 เดือนถึง 14 ปี 5 เดือน ส่วนใหญ่อายุมากกว่า 1-5 ปี ร้อยละ 45.0 อายุมากกว่า 5-10 ปีร้อยละ 40.3 จำนวนผู้ป่วยที่ได้รับยาสูดสเตียรอยด์เพื่อควบคุมอาการในระยะยาวร้อยละ 88.5 ระยะเวลาที่ใช้ยา 2 เดือน ถึง 5 ปี 1 เดือน (เฉลี่ย 1 ปี 1 เดือน) โดยใช้ชนิด metered - dose inhaler ร่วมกับ spacer มากที่สุด ร้อยละ 70.4 ในกลุ่มที่ได้รับยาสูดสเตียรอยด์ สามารถควบคุมอาการได้ร้อยละ45.6 ควบคุมได้บางส่วนร้อยละ 44.9ควบคุมไม่ได้ร้อยละ 9.5 และมีอาการกำเริบร้อยละ 47.3 กลุ่มที่ใช้เทคนิคสูดยาได้ถูกต้องสามารถควบคุมอาการได้ดีเป็น 9 เท่า (OR =9.12, P = 0.001, 95%CI 2.04, 40.70) และมีอาการกำเริบลดลง 7 เท่า (OR =7.74, P = 0.001, 95%CI 2.17, 27.53) เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ใช้ยาไม่ถูกต้อง ส่วนกลุ่มที่ใช้ยาได้สม้ำเสมอสามารถควบคุมอาการได้ดีเป็น23 เท่า (OR =23.73, P = 0.001, 95%CI 7.99, 70.39) และมีอาการกำเริบลดลง 12 เท่า (OR =12.66, P = 0.001, 95%CI 5.57, 28.75) เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ใช้ยาไม่สม่ำเสมอ จากการศึกษานี้ แนะนำว่าการใช้ยาสูดสเตียรอยด์ได้ถูกต้องตามเทคนิค และสม่ำเสมอช่วยควบคุมอาการและการกำเริบของโรคหืดได้ ควรมีการตรวจสอบเทคนิคและความสม่ำเสมอในการใช้ยาสูดสเตียรอยด์ทุกครั้งที่ผู้ป่วยมาติดตามการรักษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อไม่สามารถควบคุมอาการได้หรือมีอาการกำเริบบ่อย