ประสิทธิผลของการมีส่วนร่วมของเครือข่ายชมรมร้านขายยา ต่อการพัฒนามาตรฐานร้านขายยาแผนปัจจุบัน ในจังหวัดชลบุรี

บทคัดย่อ

แม้ว่าสภาเภสัชกรรมและสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ได้จัดทำเกณฑ์มาตรฐานร้านขายยา และ จัดระบบการประเมินยกระดับ ตามโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพร้านยา ตั้งแต่ พ.ศ. 2546 แต่ยังไม่มีร้านขายยาในจังหวัดชลบุรีที่ผ่านการประเมินเป็นร้านยาคุณภาพของสภาเภสัชกรรม โดยส่วนใหญ่ไม่ยอมรับ ต่อเกณฑ์มาตรฐาน และไม่สนใจสมัครเข้าร่วมโครงการ การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของการมีส่วนร่วมของเครือข่ายชมรมร้านขายยา ต่อการยกระดับมาตรฐานร้านขายยาแผน ปัจจุบันในจังหวัดชลบุรี เป็นการประเมินผลการมีส่วนร่วม โดยการสำรวจประชากร การเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินมาตรฐานร้านขายยาแผนปัจจุบันจังหวัดชลบุรี ที่สร้างขึ้นโดยการมีส่วนร่วมของเครือข่ายระยะเวลาดำเนินการระหว่างเดือนมกราคม 2549-ธันวาคม 2550 ประเมินร้านขายยาแผนปัจจุบันทุกแห่ง รวม 385 แห่ง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา แสดงจำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

การสร้างการมีส่วนร่วมของเครือข่ายชมรมร้านขายยา คือ ชมรมผู้ประกอบการค้ายา และชมรมเภสัชกรรวมแก้ไขปัญหา โดยเข้าร่วมกระบวนการพัฒนา ตั้งแต่การกำหนดเกณฑ์มาตรฐาน การประชุมชี้แจง การ ร่วมตรวจประเมิน การติดตามให้คำแนะนำแก้ไขในส่วนที่บกพร่อง ทำให้เกิดการยอมรับ และยินยอมปฏิบัติตามมาตรฐานที่กำหนด หลังการดำเนินการคะแนนรวมมาตรฐานทั้ง 5 หมวด มากกว่าก่อนดำเนินการ โดยพบว่าร้านขายยาสามารถยกระดับมาตรฐานเป็นระดับดีมาก(คะแนนรวมมากกว่า 80%) จากร้อยละ 57.2 เป็น ร้อยละ 83.1 ดังนั้น จึงนำไปสู่การยกระดับสู่มาตรฐานร้านยาคุณภาพที่สภาเภสัชกรรมกำหนด จำนวน 7 ร้าน ด้วยแรงจูงใจจากเครือข่าย แนวทางดังกล่าวสามารถนำไปใช้กับการยกระดับมาตรฐานสถานประกอบการอื่นได้