การประเมินผลแผนปฏิบัติการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกจังหวัดนครนายก พ.ศ. 2549

บทคัดย่อ

การศึกษาภาคตัดขวางพรรณนาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลแผนปฏิบัติการการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกจังหวัดนครนายก พ.ศ. 2549 โดยศึกษาในเรื่องความรู้ การรับรู้ การมีส่วนร่วมองค์กรชุมชนในการป้องกันโรคไข้เลือดออกและพฤติกรรมการป้องกันไข้เลือดออก รวมทั้งการหาความสัมพันธ์ของความรู้การรับรู้ การมีส่วนร่วมของประชาชนกับองค์กรชุมชน ในการป้องกันไข้เลือดออกกับพฤติกรรมการป้องกันไข้เลือดออกของชุมชน โดยกลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาประกอบด้วย หัวหน้าครัวเรือนที่เป็นตัวอย่างจำนวน 640 คน โดยการสุ่มตัวอย่าง 2 ขั้นตอนโดยการใช้ขนาดของหมู่บ้านเป็นเกณฑ์ในการสุ่ม และกลุ่มเจ้าหน้าที่สาธารณสุขระดับตำบลที่รับผิดชอบงานควบคุมโรคจำนวน 37 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล มี 2 ชนิด คือ (1) แบบ สัมภาษณ์หัวหน้าครัวเรือนและ (2) แบบสอบถามสำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขระดับตำบล เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างวันที่ 10 - 31 ตุลาคม พ.ศ. 2549 และการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและไคแสควร์

ผลการศึกษาพบว่า หัวหน้าครัวเรื่อน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 61.3 มีอายุเฉลี่ย 47.4 ปี การ ศึกษาระดับชั้นประถมศึกษา ร้อยละ 62.7 ประกอบอาชีพเกษตรกร ร้อยละ 32.7 มีจำนวนสมาชิกของครอบครัวเฉลี่ย 4 คน พบผู้ป่วยไข้เลือดออกอาการทุเลาหลังได้รับการรักษา จำนวน 6 คน ร้อยละ 0.9 ของ หัวหน้าครัวเรือน มีความรู้เรื่องไข้เลือดออกระดับปานกลาง การรับรู้เกี่ยวกับโรคไข้เลือดออกโดยรวม อยู่ในระดับปานกลาง การรับรู้ที่ต้องปรับปรุงมากที่สุด คือ ด้านความเสี่ยงของการเกิดโรค การมีส่วนร่วมกับชุมชนในกิจกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออก อยู่ในระดับต้องปรับปรุง และมีพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดับดี ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดของแผนงาน ความรู้ การรับรู้ และการมีส่วนร่วมกับชุมชน มีความ สัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<o.05) การดำเนินงานควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขระดับตำบลพบว่าอยู่ในระดับดี ข้อเสนอแนะควรจัดกิจกรรมเสริมความรู้และความตระหนักโดยเฉพาะความเสี่ยงและความรุนแรงของการเกิดโรค รวมทั้งเสริมสร้างการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมของประชาชนกับชุมชนในกิจกรรมการป้องกันโรค เจ้าหน้าที่สาธารณสุขระดับตำบลจะต้องดำเนิน กิจกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกเป็นประจำและต่อเนื่องตลอดทั้งปี