โครงการผลิตแพทย์เพื่อชาวชนบทกับการแก้ไขปัญหาความขาดแคลนแพทย์ของกระทรวงสาธารณสุข

บทคัดย่อ

โครงการผลิตแพทย์เพื่อชาวชนบท ได้จัดตั้งขึ้นด้วยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี เมื่อ พ.ศ. 2537 เพื่อแก้ไขปัญหาความขาดแคลนแพทย์ของกระทรวงสาธารณสุข การวิจัยเชิงพรรณนาแบบย้อนหลังครั้งนี้ เพื่อหาผลกระทบเชิงบวกต่อการแก้ปัญหาความขาดแคลนแพทย์ของกระทรวงสาธารณสุข จากฐานข้อมูลนักศึกษาที่รับเข้าในปีการศึกษา 2538-2549 และฐานข้อมูลบัณฑิตแพทย์ 8 รุ่นแรกที่สำเร็จการศึกษาในปีการศึกษา 2543-2550 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้หลักสถิติเชิงพรรณนา

การวิจัยพบว่า การรับนักศึกษาสามารถดำเนินการอย่างมีประสิทธิภาพ โดยสามารถรับนักศึกษาได้ 2,982คน ในช่วงปีการศึกษา 2538-2549 คิดเป็นร้อยละ 99.4 ของแผน การจัดการศึกษาเป็นไปตามรูปแบบที่กำหนด คือ ศึกษาวิชาการแพทย์ทางคลินิก ในศูนย์แพทยศาสตรศึกษาของกระทรวงสาธารณสุข และมีผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาค่อนข้างดี สามารถสำเร็จการศึกษาแพทยศาสตรบัณฑิตตามกำหนด 6 ปี 1,374 คน หรือร้อยละ 94.04 มีอัตราการสูญเสียระหว่างศึกษาร้อยละ 3.56 แพทย์ที่สำเร็จการศึกษาจากโครงการทุกคนได้รับการบรรจุไปปฏิบัติราชการในสถานบริการของจังหวัดที่เป็นภูมิลำเนา โดยมีระยะเวลาปฏิบัติราชการครบตามสัญญาผูกพัน ร้อยละ 86.12 และยังคงปฏิบัติราชการในกระทรวงสาธารณสุขจนถึงปัจจุบันร้อยละ 73.8 โครงการนีทำให้ จำนวนแพทย์ผู้ทำสัญญาของกระทรวงสาธารณสุขเพิ่มขึ้นร้อยละ 16.8 ในช่วงปี 2544-2551

โครงการผลิตแพทย์เพื่อชาวชนบท จึงเป็นมาตรการหนึ่งที่ได้ผลในการแก้ไขปัญหา ความขาดแคลนแพทย์ของกระทรวงสาธารณสุข และรูปแบบการผลิตแพทย์ โดยคัดเลือกผู้เข้าศึกษาจากนักเรียนในชนบท ศึกษาวิชาแพทย์ทางคลินิกในโรงพยาบาลของกระทรวงสาธารณสุข และเมื่อสำเร็จการศึกษาก็บรรจุรับราชการในจังหวัดที่เป็นภูมิลำเนาเป็นหัวใจสำคัญที่ส่งผลให้ ผลผลิตแพทย์ของโครงการสามารถปฏิบัติใน ส่วนภูมิภาคอย่างยาวนานตามวัตถุประสงค์