ผลการพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาล ต่อคุณภาพการพยาบาล ในผู้ป่วยหนักศัลยกรรมหัวใจและทรวงอก

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาลต่อคุณภาพการพยาบาล ในผู้ป่วยหนัก ศัลยกรรมหัวใจและทรวงอก ด้านอัตราตาย อัตราการเกิดปอดอักเสบในผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ และความคิดเห็นของพยาบาลวิชาชีพต่อการพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาล เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบการทำงานร่วมกัน (mutual collaborative action research)กลุ่มผู้ร่วมวิจัยในการศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วยพยาบาลวิชาชีพจำนวน 18 คนปฏิบัติงานที่ห้องผู้ป่วยหนักศัลยกรรมหัวใจและทรวงอก โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก ดำเนินการวิจัยตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2553 ถึงกันยายน 2556 ในรูปแบบการทำงานร่วมกันประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ชั้นแรก วิเคราะห์สถานการณ์เพื่อสะท้อนสถานการณ์ปัจจุบันให้เห็นความต้องการที่จะพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาล ขั้นที่สองวางแผนพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาล ขั้นที่สามประเมินผลการพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาล โดยประเมินจาก ผู้ร่วมวิจัยคือ พยาบาลวิชาชีพ จำนวน 18 คนเลือกแบบเฉพาะเจาะจงเป็นพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในห้องผู้ป่วยหนักศัลยกรรมหัวใจและทรวงอกระหว่างปี 2554-2556 และจากเวชระเบียนผู้ป่วยงานห้องผู้ป่วยหนักศัลยกรรมหัวใจและทรวงอก ปีงบประมาณ 2554-2556 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลโรคติดเชื้อในโรงพยาบาล แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลของพยาบาลวิชาชีพ แบบบันทึกความคิดเห็นของพยาบาลวิชาชีพต่อการ พัฒนารูปแบบทีมการพยาบาลจากการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยแจกแจงความถี่ และค่าร้อยละ ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการพัฒนาทีมการพยาบาลปี พ.ศ. 2554ใช้รูปแบบทีมการพยาบาลแบบที่ 1 มอบหมายแบบรายบุคคล มีพี่เลี้ยงดูแลเป็นที่ปรึกษาและนิเทศ (พี่เลี้ยงไม่นับ อัตรากำลัง) ปี พ.ศ. 2555 พัฒนาโดยใช้รูปแบบทีมการพยาบาลแบบที่ 2 มอบหมายแบบรายบุคคล มีหัวหน้าเวร (พี่เลี้ยงรวมในอัตรากำลัง) ปี พ.ศ. 2556 พัฒนาใช้รูปแบบทีมการพยาบาลแบบที่ 3 มอบหมายแบบรายบุคคล แบ่งเป็น 2 ทีม มีหัวหน้าทีมแต่ละทีมร่วมกับการ quick round คุณภาพการพยาบาลในผู้ป่วยหนักศัลยกรรมหัวใจและทรวงอก หลังการพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาล มีอัตราตายร้อยละ 11.2 , 11.3 และลดลงเป็น 9.25 ตามลำดับ อัตราการเกิดปอดอักเสบในผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ 11.1, 11.5, และลดลงเป็น 6.7 ครั้งต่อ 1,000 วันที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ ความคิดเห็นของพยาบาลวิชาชีพส่วนใหญ่เห็นด้วยในการพัฒนารูปแบบทีมการพยาบาลแบบที่ 3 มอบหมายแบบรายบุคคล แบ่ง 2 ทีมมีหัวหน้าทีมแต่ละทีม ร่วมกับการ Quick round คิดเป็นร้อยละ 100.0 สรุปและข้อเสนอแนะจากผลการพัฒนารูปแบบที่มการพยาบาลต่อคุณภาพการพยาบาลในผู้ป่วยหนักศัลยกรรมหัวใจและทรวงอกทำให้เกิดการเรียนรู้การมีส่วนร่วมเพื่อสะท้อนสถานการณ์ปัญหาร่วมกันนำไปสู่วางแผนพัฒนาเพื่อให้เกิดการพัฒนาระบบบริการพยาบาลอย่างมีประสิทธิภาพ โดยรูปแบบทีมการพยาบาลสามารถปรับใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของแต่ละหน่วยงาน