การประเมินผลการดำเนินงานตามแผนงาน ส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุและผู้พิการ ปี พ.ศ. 2556

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการดำเนินงานตามแผนงานส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุและผู้พิการ ปี พ.ศ. 2556 โดยประเมินผลตามตัวชี้วัดของแผน ใน 3 ยุทธศาสตร์คือ (1) ส่งเสริมผู้สูงอายุให้มีสุขภาพดีตามมาตรฐาน สุขภาพผู้สูงอายุที่พึงประสงค์ (2) การพัฒนาระบบบริการสุขภาพที่มีคุณภาพ เชื่อมโยงจากสถานบริการสู่ชุมชน และ (3) สร้างความเข้มแข็งการมีส่วนร่วมของท้องถินในการส่งเสริมสุขภาพและดูแลผู้สูงอายุในชุมชน ศึกษาใน 28 จังหวัดประกอบด้วย เชียงใหม่ พะเยา ลำพูน สุโขทัย เพชรบูรณ์ อุทัยธานี กำแพงเพชร อ่างทอง ปทุมธานี สระบุรี สิงห์บุรีสมุทรสงคราม กาญจนบุรี ชลบุรี สระแก้ว มหาสารคาม ร้อยเอ็ด หนองบัวลำภู เลย นครราชสีมา ชัยภูมิ สุรินทร์อุบลราชธานี ยโสธร ชุมพร กระบี่ นราธิวาส และสงขลา ยุทธศาสตร์ที่ 1 และ 2 ทำการวิจัยเชิงสำรวจแบบภาค-ตัดขวางในกลุ่มผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปจำนวน 13,642 คน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และการสำรวจสถาน-พยาบาลจำนวน 181 แห่งโดยแบบสอบถามตอบกลับทางไปรษณีย์ ยุทธศาสตร์ 3 ใช้การสำรวจสถานพยาบาลจำนวน 181 แห่ง โดยแบบสอบถามตอบกลับทางไปรษณีย์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่าการดำเนินงานที่ผ่านเป้าหมายตามตัวชี้วัดคือ ยุทธศาสตร์ที่ 1 ผู้ป่วยซึมเศร้าเข้าถึงบริการ (ร้อยละ 84) ยุทธศาสตร์ที่ 2 สถานพยาบาลมีส้วมนั่งราบห้อยขา (ร้อยละ 90) ผู้สูงอายุมีฟันใช้เคี้ยวอาหารได้อย่างเหมาะสม (ร้อยละ 63) ยุทธศาสตร์ที่ 3 สถานพยาบาลมีจำนวนอาสาสมัครในชุมชนที่ได้รับการพัฒนาทักษะในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุจำนวน 2,522 คน การดำเนินงานที่ไม่ถึงเป้าหมายตามตัวชี้วัดคือ ยุทธศาสตร์ที่ 1 ผู้สูงอายุได้รับการพัฒนาทักษะทางกายและใจ (ร้อยละ 53) มีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ (ร้อยละ 26) ได้รับการคัดกรองเบาหวาน (ร้อยละ 73) คัดกรองความดันโลหิตสูง (ร้อยละ 80) คัดกรองภาวะซึมเศร้า (ร้อยละ 33) คัดกรองข้อเช่เสื่อม (ร้อยละ 10) ได้รับการประเมินความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน (ร้อยละ 32) ยุทธศาสตร์ที่ 2 มีตำบลผ่านเกณฑ์มาตรฐานการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุระยะยาว (ร้อยละ 15) ข้อเสนอแนะคือ กรมอนามัยควรดำเนินการเชิงรุกนอกสถานพยาบาล ส่งเสริมให้ครอบครัวและชุมชนมีบทบาทสำคัญในการให้ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์และค้นหามาตรการและนโยบายที่มีประสิทธิภาพในการทำให้ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น รวมถึงเพิ่มคุณภาพการ คัดกรองโรค แจ้งผลการตรวจและการปฏิบัติตัวทั้งผู้ที่เป็นโรคและไม่เป็นโรค