ความต้องการใช้สัตว์ทดลองในงานด้านวัคซีนและชีวภัณฑ์ของประเทศไทย

บทคัดย่อ

การใช้สัตว์ทดลองมีความสําคัญต่อการพัฒนาวัคซีนก่อนเข้าสู่การทดสอบวัคซีนและชีวภัณฑ์ในมนุษย์แต่ปัจจุบันพบว่าประเทศไทยมีหน่วยบริการด้านสัตว์ทดลองเพียงไม่กี่แห่ง จึงทําให้ประสบปัญหาขาดแคลนสัตว์ทดลองบางชนิด แต่อย่างไรก็ตามยังไม่มีองค์กรใดทราบความต้องการใช้สัตว์ของหน่วยงานต่างๆที่แน่ชัด ดังนั้น เพื่อเป็นประโยชน์ในการวางแผนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านวัคซีนและชีวภัณฑ์ ผู้วิจัยจึงทําการสํารวจความต้องการ ทั้งปริมาณ และประเภทของสัตว์ทดลองที่มีความจําเป็นต่อการพัฒนางานด้านวัคซีนและชีวภัณฑ์ของประเทศ โดยการส่งแบบสอบถามไปยังหน่วยงานเครือข่ายด้านวัคซีนทั่วประเทศรวมทั้งสิ้น 46 หน่วยงาน ได้รับข้อมูลตอบกลับจํานวน 26 หน่วยงาน (ร้อยละ 56.52) พบว่าหน่วยงานต้องการสัตว์ทดลองขนาดเล็กมากที่สุด 85,695 ตัวต่อปี (ร้อยละ 0.06) ได้แก่ สัตว์ฟันแทะ และกระต่าย ส่วนสัตว์ทดลองขนาดใหญ่มีความต้องการใช้ประมาณ 51 ตัวต่อปี (ร้อยละ 0.06) ได้แก่ ลิง โดยใช้ในงานด้านการควบคุมคุณภาพวัคซีนมากที่สุดร้อยละ 91.68 รองลงมาได้แก่ ด้านการวิจัยพัฒนา ร้อยละ 7.91 จากผลการสํารวจเบื้องต้นเฉพาะในส่วนงานด้านวัคซีนและชีวภัณฑ์ พบว่าปัญหาส่วนใหญ่ที่หน่วยงานประสบ คือ การขาดแคลนปริมาณและสายพันธุ์สัตว์ทดลองที่ได้มาตรฐานสากล ซึ่งแสดงให้เห็นว่าในภาพรวมประเทศไทยน่าจะมีความต้องการใช้สัตว์ทดลองเป็นจํานวนมาก หากมีการส่งเสริมการพัฒนาด้านการผลิตสัตว์ทดลองและการทดสอบในสัตว์ทดลอง เชื่อว่านอกจากจะรองรับการวิจัยพัฒนาวัคซีน และชีวภัณฑ์แล้วยังสามารถรองรับการพัฒนาผลิตภัณฑ์อื่นๆ อันเกิดจากการพัฒนานวัตกรรมของประเทศต่อไป