ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับต้นทุน และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยนอก ศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองมะเขือแจ้ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

จากการดำเนินการให้บริการตรวจรักษาผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลลำพูน ณ ศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองมะเขือแจ้ทำให้มีการสนับสนุนงบประมาณและบุคลากรแก่ศูนย์ดังกล่าว ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิเคราะห์ต้นทุน คุณภาพชีวิตและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการให้บริการตรวจรักษาผู้ป่วยนอกระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2552 ถึงวันที่ 30 เมษายนพ.ศ. 2553 โดยุ่มเลือกผู้มารับบริการในช่วงเวลาดังกล่าวแบบแบ่งกลุ่ม (cluster random sampling) จากจำนวน ผู้มารับบริการ 1,135 คน (16,891 ครั้ง) ได้ผู้ป่วยโรคเรื้อรังจำนวน 168 คน (ร้อยละ 44.4) และผู้ป่วยโรคเฉียบพลัน 210 คน (ร้อยละ 55.6) ผลการศึกษาพบต้นทุนทางตรงทางการแพทย์เฉลี่ย 6 เดือนอยู่ที่ 847.54 บาทต่อคน (ผู้ป่วยเฉียบพลันมีค่าเฉลี่ย 381.82 บาท ผู้ป่วยเรื้อรังมีค่าเฉลี่ย 1,429.70 บาท) ต้นทุนทางตรงไม่ใช่ทางการแพทย์เฉลี่ย 6 เดือนอยู่ที่ 261.68 บาทต่อคน (ผู้ป่วยเฉียบพลันมีค่าเฉลี่ย 165.34 บาท ผู้ป่วยเรื้อรังมีค่าเฉลี่ย 382.10บาทต่อคน) ต้นทุนรวมต่อผู้บริการหนึ่งคนในช่วงระยะเวลา 6 เดือนเฉลี่ยอยู่ที่ 1,109.22 บาทต่อคน (ผู้ป่วยเฉียบพลัน มีค่าเฉลี่ย 547.15 บาท ผู้ป่วยเรื้อรังมีค่าเฉลี่ย 1,811.80 บาท) โดยต้นทุนรวมดังกล่าวมีความสัมพันธ์กับคะแนน คุณภาพชีวิตซึ่งประเมินโดย EQ-5D ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ p<0.01 (คะแนนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเฉียบพลัน มีค่าเฉลี่ย 0.74 คะแนนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเรื้อรังมีค่าเฉลี่ย 0.76 คะแนนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยทั้งหมดมีค่า 0.75 ซึ่งอยู่ในระดับปานกลางถึงไม่มีปัญหา) ทั้งนี้มีปัจจัยที่ทำให้ค่ากลางคะแนนคุณภาพชีวิตแตกต่างกันที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ p<0.01 ได้แก่ เพศหญิง อายุมากกว่า 60 ปี การเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง และมีรายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน