การเปรียบเทียบผลการรักษาผู้ป่วยเนื้องอกรังไข่ชนิดถุงน้ำเดียวโดยการผ่าตัดผ่านกล้องกับผ่าตัดเปิดหน้าท้อง

บทคัดย่อ

การศึกษาแบบเชิงวิเคราะห์ ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง (cross -sectional analytical design) นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพของผลการรักษาเนื้องอกรังไข่ชนิดถุงน้ำเดี่ยวเนื้อเดียวโดยการผ่าตัดผ่านกล้อง กับ การผ่าตัดเปิดหน้าท้อง ในผู้ป่วย 115 รายที่ต้องได้รับการผ่าตัดเนื่องจากก้อนเนื้องอกรังไข่ชนิดถุงน้ำเดียวเนื้อเดียว แบ่งตัวอย่างออกเป็นกลุ่มการผ่าตัดผ่านกล้อง (35 ราย) และกลุ่มผ่าตัดเปิดหน้าท้อง (80 ราย)โดยเก็บข้อมูลจากบันทึกเวชระเบียน และแบบฟอร์มเก็บข้อมูลที่ออกแบบเฉพาะของผู้-ป่วยทั้งสองกลุ่มในโรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 17 ตั้งแต่เดือน ตุลาคม 2544 ถึงเดือนกันยายน 2550 การศึกษาพบว่าไม่มีความแตกต่างกันระหว่างลักษณะของประชากรที่ศึกษา และตัวแปรทางคลินิก ผลพยาธิวิทยาจากการ ผ่าตัดผ่านกล้องแลพพาโรสโคปส่วนใหญ่เป็น serous cystadenoma และ functional cyst ได้ทำ salpingo-oophorectomy ร้อยละ 54.28 ในกลุ่มที่ 1 และร้อยละ 53.75 ในกลุ่มที่ 2 ตามลำดับ และ เวลาในการผ่าตัดกลุ่มที่ 1 เท่ากับ 144.3 ± 33.2 นาที และกลุ่มที่ 2 เท่ากับ 72.2 ± 20.3 นาที ค่ารักษากลุ่มที่ 1 เท่ากับ 22,355 ± 2,181 บาท และกลุ่มที่ 2 เท่ากับ 18,498 ± 1,855 บาท จำนวนวันที่นอนโรงพยาบาลกลุ่มที่ 1 เท่ากับ 2.0 ± 1.1 วัน และกลุ่มที่ 2 เท่ากับ 5.4 ± 3.2 วัน ความปวดหลังผ่าตัดสูงสุด โดย VNS (Verbal Numerical Score) ในกลุ่มที่ 1 เท่ากับ 6.3 ± 1.2 และกลุ่มที่ 2 เท่ากับ 8.2 ± 0.8 ระยะเวลาที่ผู้ป่วยสามารถไปทำงานได้ตามปรกติในกลุ่มที่ 1 เท่ากับ 20.5 ± 8.8 วัน และกลุ่มที่ 2 เท่ากับ 40.8 ± 11.3 วัน ซึ่งมีคาแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกันในสองกลุ่ม ส่วนอัตราการเสียเลือดในขณะผ่าตัด ความเข้มข้นของเลือดก่อนและหลังผ่าตัด ไม่ได้แตกต่างกัน และการผ่าตัดผ่านกล้องไม่ได้เพิ่มภาวะแทรกซ้อนมากขึ้น (relative risk < 1) ไม่พบว่ามีภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง ส่วนภาวะแทรกซ้อนที่พบได้บ่อยคือ การเสียเลือดขณะผ่าตัด บาดเจ็บต่อลำไส้ ไข้หลังผ่าตัด การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ติดเชื้อที่แผลผ่าตัด และไม่มีการเปลี่ยนแผนการผ่าตัดจากผ่าตัดผ่านกล้องไปเป็นเปิดหน้าท้อง ขนาดของก้อนเนื้องอกรังไข่ ไม่มีความ สัมพันธ์กับระยะเวลาและปริมาณการเสียเลือดในการผ่าตัด

สรุป : การผ่าตัดเนื้องอกรังไข่ผ่านกล้องแลพพาโรสโคปนั้น เจ็บปวดน้อยกว่า ระยะเวลาในการนอนโรงพยาบาลน้อยกว่า และอัตราการพื้นตัวหลังผ่าตัดจนสามารถทำงานปรกดิได้เร็วกว่ากลุ่มที่ผ่าตัดเปิดหน้าท้อง และการผ่าตัดผ่านกล้องไม่ได้เพิ่มภาวะแทรกซ้อน ไม่เพิ่มอัตราการเสียเลือดเพิ่มขึ้น ขนาดของ ก้อนไม่มีผลต่อระยะเวลาในการผ่าตัดและการเสียเลือดในขณะผ่าตัด ดังนั้นการผ่าตัดเนื้องอกรังไข่ชนิดธรรมดาสามารถใช้รักษาทดแทนการผ่าตัดเปิดหน้าท้องในสตรีที่อายุน้อยกว่า 40ปีได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงกว่าหากนรีแพทย์และทีมงานที่ได้รับการฝึกฝนและมีประสบการณ์ที่เพียงพอ