รูปแบบการพัฒนาการแก้ไขปัญหาขาดสารไอโอดีน แบบมีส่วนร่วม อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

ภาวะขาดสารไอโอดีนเป็นสาเหตุทำให้เกิดความผิดปกติทางระบบประสาทและสมองของทุกวัย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการพัฒนาการแก้ไขปัญหาขาดสารไอโอดีนแบบมีส่วนร่วม อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ระยะเวลาในช่วงระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2553 - 30 กันยายน 2554 เลือก ตัวอย่างแบบเจาะจง คือ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) และเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในเขตพื้นที่ศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองสามัคคี อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสำรวจ การสอบถามการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต การสนทนากลุ่ม และการประชุมเชิงปฏิบัติการแผนการแก้ไขปัญหาขาดสารไอโอดีนผลการวิจัยพบว่าปัญหาในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ส่วนใหญ่เป็นการขาดความรู้และความตระหนักในการบริโภคเกลือในโรงเรียนบางแห่งไม่ใช้เกลือไอโอดีนปรุงอาหารกลางวัน และประชาชนมีความรู้เกี่ยวกับไอโอดีนค่อนข้างน้อยและมีความเชื่อที่ไม่เหมาะสมเกี่ยวกับใช้เกลือไอโอดีนปรุงอาหาร กองทุนเกลือและร้านค้าไม่มีเกลือจำหน่ายอย่างสม่ำเสมอ ส่วนปัญหาการดำเนินงานของอสม.พบว่า อสม.ยังไม่มั่นใจในการให้ความรู้และการตรวจคุณภาพเกลือไอโอดีน ร้านค้าให้ความร่วมมือน้อย กองทุนเกลือไอโอดีนยังไม่มีการดำเนินการที่ต่อเนื่องและชัดเจนการแก้ไขปัญหาขาดสารไอโอดีน ประกอบด้วย จัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อฟื้นฟูความรู้ และฝึกปฏิบัติตรวจ I-kit แก่ อสม.ทั้งใหม่และเก่า ทำการสำรวจความครอบคลุมของครัวเรือน และร้านค้า การจัดตั้งกองทุน และให้ความรู้แก่ประชาชน การประเมินผลพบว่า อสม.ส่วนใหญ่มีความรู้ระดับสูง ร้อยละ 94.12 ครัวเรือนมีการใช้เกลือไอโอดีน ที่มีคุณภาพ ร้อยละ 95.00 ร้านค้ามีการจำหน่ายเกลือไอโอดีนที่มีคุณภาพ ร้อยละ 97.60 ระดับการมีส่วนร่วมภาพรวมของอสม.มีระดับสูง ค่าเฉลี่ย 81.68 (SD 9.58) ด้านการตัดสินใจวางแผนมีระดับสูง ค่าเฉลี่ย 17.37 (SD 2.69) ด้านการดำเนินการมีระดับสูง ค่าเฉลี่ย 32.24 (SD 3.30) ด้านการรับผลประโยชน์มี ระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ย 14.92 (SD 2.93) และด้านการประเมินผล ระดับสูง ค่าเฉลี่ย 17.16 (SD 2.89)