การจัดการปัจจัยเสี่ยงภาวะซึมเศร้าด้วยกระบวนการเรียนรู้สาเหตุ กรณีศึกษา อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

ภาวะสุขภาพจิตเป็นประเด็นที่สำคัญยิ่งต่อคุณภาพชีวิตของประชากรและมีผลต่อความพยายามฆ่าตัวตาย ซึ่งเหตุการณ์ที่พบนี้ได้ปรากฏขึ้นในจังหวัดนครศรีธรรมราช กล่าวคือ จากการสำรวจภาวะซึมเศร้าของประชาชน อำเภอ ท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช จำนวน 25,000 คน ร้อยละ 29.32 รู้สึกหดหู่ เศร้า หรือท้อแท้ สิ้นหวัง ร้อยละ 23.54 รู้สึกเบื่อ ทำอะไรไม่เพลิดเพลิน ภาวะดังกล่าวอาจก่อให้เกิดการคิดทำร้ายตนเอง ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงค้นหาสาเหตุและหารูปแบบ การจัดการปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดภาวะซึมเศร้าที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้เสี่ยงภาวะซึมเศร้า เพื่อให้ได้ผลการวิจัยที่สามารถเชื่อถือได้และสอดคล้องกับบริบทของชุมชนจึงใช้การวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพเป็นรูปแบบของการวิจัย กลุ่มเป้าหมาย ประชากรที่ศึกษา คือประชาชนที่มีอายุ 15 ปี ขึ้นไปที่มีภาวะเสี่ยงซึมเศร้าในอำเภอท่าศาลา จำนวน 7,560 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการสุ่มแบบคลัสเตอร์ ใช้ประชากรที่สมัครใจเข้าร่วมการวิจัย จำนวน 68 คน และนำกลุ่มตัวอย่างมาจัดกระบวนการเรียนรู้หาสาเหตุ และหารูปแบบการจัดการปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดภาวะซึมเศร้า ใช้ค่าร้อยละในการ วิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัยที่สำคัญพบว่า ปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสาเหตุของภาวะซึมเศร้าจากปัญหาทางเศรษฐกิจ ร้อยละ 72.0 จากความแตกแยกของสังคม ร้อยละ 42.5 จากปัญหาสุขภาพ ร้อยละ 35.4 และจากปัญหายาเสพติดในชุมชน ร้อยละ 27.26 นอกจากนี้ผลการวิจัยยังพบอีกว่า หลังจากเข้าร่วมกระบวนการที่เป็นกิจกรรมดำเนินการของโครงการนี้ ร้อยละ 58.78 ไม่มีความเสี่ยงภาวะซึมเศร้า และหลังจากนำแนวทางไปใช้ 90 วัน ร้อยละ 62.82 ไม่มีความเสี่ยงที่ก่อให้เกิดภาวะซึมเศร้า สรุปผลการศึกษาชี้ได้ว่า การได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสาเหตุของการเกิดภาวะซึมเศร้า และได้ร่วมหาแนวทางแก้ปัญหาที่สาเหตุของการเกิดภาวะซึมเศร้าที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตของตนเองและสามารถแก้ปัญหาภาวะซึมเศร้าได้