การพัฒนาศักยภาพกลุ่มเสี่ยงระยะก่อนความดันโลหิตสูงในชุมชนประตูช้างตก ตำบลไทยบุรี อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์พัฒนาศักยภาพของกลุ่มเสี่ยงระยะก่อนเป็นโรคความดันโลหิตสูง โดยการศึกษาสภาพการณ์ที่แท้จริงในพื้นที่หมู่ที่ 10 บ้านประตูช้างตก ตำบลไทยบุรี อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราชดำเนินการระหว่างเดือนมิถุนายน ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ.2555 มีผู้เข้าร่วมกิจกรรม 66 คน ประกอบด้วย กลุ่มเสียงระยะ ก่อนเป็นโรคความดันโลหิตสูง 60 คน อาสาสมัครสาธารณสุข 6 คน เข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาศักยภาพการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง โดยการประชุมเชิงปฏิบัติการ อบรมให้ความรู้ ฝึกทักษะการปฏิบัติตัว ประชุมกลุ่ม การดำเนินโครงการในชุมชน ผู้วิจัยเก็บข้อมูลโดยการสังเกตและสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่มและการประเมิน ความรู้พฤติกรรมการปฏิบัติตัว และระดับความดันโลหิต ก่อนและหลังการเข้าร่วมกิจกรรมระยะ 2 เดือน และ 3 เดือนกระบวนการดำเนินการมี 4 ระยะ คือระยะที่ 1 การเตรียมการก่อนการวิจัย โดยการศึกษาสภาพการณ์ของปัญหา สุขภาวะของประชาชนในชุมชน ระยะที่ 2 ขั้นตอนการทำความเข้าใจสถานการณ์ ระยะที่ 3 การดำเนินการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบกึ่งทดลอง (quasi-experimental method) พัฒนาความรู้เรื่องการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง พัฒนาศักยภาพการปฏิบัติตัวเพื่อ ป้องกันโรคกับผู้เข้าร่วมกิจกรรม นำเสนอกิจกรรมในชุมชน ระยะที่ 4 ประเมินผลการปฏิบัติงานโดยผู้วิจัยร่วมกับ รพ.สต.บ้านหาร องค์การบริหารส่วนท้องถิ่นพบว่า ความรู้หลังการเข้าร่วมกิจกรรมอยู่ในระดับดี การพัฒนารูปแบบ การดูแลสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงระยะก่อนเป็นโรคความดันโลหิตสูง มีการปฏิบัติตัวเพื่อดูแลสุขภาพอยู่ในระดับดี มีพฤติกรรมก่อนการทดลองและหลังการทดลองแตกต่างกันอย่างมีระดับนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.01) และจากการประเมินหลังการเข้าร่วมกิจกรรมหลัง 3 เดือน ผู้เข้าร่วมกิจกรรมมีระดับความดันโลหิตลดลงจนเข้าสู่ภาวะไม่มีความเสี่ยงระดับความดันโลหิต Optimal (systolic pressure <120 and diastolic <80) จำนวน 2 คน ระดับ ความดันโลหิต Normal (systolic pressure 120-129 and/or diastolic 80-84) จำนวน 48 คน และระดับความดันโลหิต High-normal (systolic pressure 130 -139 and/or diastolic 85-89)จำนวน 10 คน