กระบวนการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งตับระยะสุดท้าย แบบประคับประคองอย่างมีส่วนร่วมของวิชาชีพ- แพทย์แผนไทยและทีมสหวิชาชีพแผนปัจจุบันใน โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งตับระยะสุดท้ายแบบประคับประคองด้วยการแพทย์แผนไทยอย่างมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยกลุ่มผู้ให้บริการ กลุ่มผู้ป่วยและผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งตับระยะ สุดท้ายจำนวน 33 คน เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต และสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่ากระบวนการสำคัญในการดูแลรักษาผู้ป่วยประกอบด้วย 2 ส่วน คือกระบวนการพัฒนา การมีส่วนร่วมของวิชาชีพแพทย์แผนไทยและทีมสหวิชาชีพแผนปัจจุบันในการดูแลรักษาผู้ป่วย และผลลัพธ์ที่เกิดจากกระบวนการพัฒนาการมีส่วนร่วมนั้นๆ กระบวนการพัฒนาการมีส่วนร่วมของวิชาชีพแพทย์แผนไทยและสหวิชาชีพ แผนปัจจุบัน ประกอบด้วย (1) การสร้างทีมแกนนำเริ่มตั้งแต่การค้นหาแกนนำ การเปิดโอกาสการเข้าร่วมแบบสมัครใจ การสร้างข้อตกลงร่วมกัน การกำหนดบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบอย่างชัดเจน (2) กระบวนการค้นหาปัญหาและความต้องการ (3) การออกแบบกิจกรรมการดูแลรักษาผู้ป่วยผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมในเวทีการประชุมร่วมกันเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีการกำหนดเป้าหมายร่วมกัน วางแผนและดำเนินร่วมกันอย่างมีทิศทางและ (4) กระบวนการพัฒนาข้อตกลงร่วมกันในการดูแลรักษาผู้ป่วย ทั้งในระดับบุคคล และระดับกลุ่มวิชาชีพ ส่วนที่เกี่ยวข้องกับผลลัพธ์ พบว่า (1) เกิดการรวมกลุ่มของวิชาชีพแพทย์แผนไทยและทีมสหวิชาชีพแผนปัจจุบัน ทำให้การดูแลรักษาผู้ป่วยมีความเข้มแข็งโดยการบริหารจัดการร่วมกันในวิชาชีพแพทย์แผนไทยและทีมสหวิชาชีพแผนปัจจุบัน (2) ระบบบริการมีการเปลี่ยนแปลงจากเชิงรับเป็นเชิงรุก เน้นการเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมากกว่าการรักษาอาการเจ็บป่วยหรือโรค และ (3) วิชาชีพแพทย์แผนไทย ทีมสหวิชาชีพแผนปัจจุบันและเจ้าหน้าที่บุคลากรของโรงพยาบาล สามารถจัดกิจกรรมการดูแลรักษาผู้ป่วยผ่านการดำเนินงานในโครงการดูแลรักษาผู้ป่วยมีผลให้ผู้ป่วยเข้าถึงบริการด้วยการแพทย์แผนไทยเพิ่มขึ้นและมีคุณภาพชีวิตดีขึ้น