กองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลและการบริหาร จัดการที่มีประสิทธิภาพ : เปรียบเทียบระหว่างกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลที่ได้รับการพัฒนาองค์การกับกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลที่ดำเนินการตามปรกติ จังหวัดระยอง

บทคัดย่อ

การศึกษานี้ เพื่อประเมินการบริหารจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลจังหวัดระยอง ใน 3 หมวด (การบริหารจัดการกองทุน การสร้างการมีส่วนร่วมและการสร้างนวัตกรรม) และเปรียบเทียบผลการบริหาร จัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลที่ได้รับการพัฒนาองค์การกับกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลที่ดำเนินการตามปรกติ เป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลอง จากกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลทั้งหมด 63 กองทุน สุ่มแยกเป็นกลุ่มทดลอง 31 กองทุนและกลุ่มเปรียบเทียบ 32 กองทุน ศึกษา 2 ระยะคือระยะก่อนและหลังการทดลองของแต่ละกลุ่ม เก็บข้อมลโดยใช้แบบสอบถามแบบประเมินการบริหารจัดการกองทนหลักประกันสุขภาพตำบลของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติและแบบสัมภาษณ์กรรมการบริหารจัดการกองทุนวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ตารางแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานใช้สถิติวิเคราะห์ paired samples t-test และ t-test ในการเปรียบเทียบผลการประเมินแต่ละกลุ่ม

ผลการศึกษาพบว่ากองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลของจังหวัดระยองส่วนใหญ่เป็นกองทุนเก่าร้อยละ 73.0 มีขนาดกลางมากที่สุดร้อยละ 57.1 สังกัดองค์การบริหารส่วนตำบลมากที่สุดร้อยละ 60.3 และจัดตั้งอยู่ที่อำเภอแกลงมากที่สุดร้อยละ 25.4 ผู้รับผิดชอบงานหลักเป็นเจ้าหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมากที่สุดร้อยละ 57.1

ผลการประเมินพบว่ากลุ่มทดลองมีการบริหารจัดการกองทุนดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ เมื่อเปรียบเทียบในกลุ่มระหว่างก่อน-หลังการทดลองโดยวิธี paired sample t-test พบว่าความแตกต่างของการบริหารจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลระหว่างสองกลุ่ม มินัยสำคัญทางสถิติ (p< 0.05) เมื่อจำแนกตามกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบโดยวิธี t-test ระยะก่อนทดลองพบว่าไม่แตกต่างกัน แต่ระยะหลังการทดลองพบ ว่าความแตกต่างของการบริหารจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลระหว่างสองกลุ่มมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<0.05)

จากการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่ากองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลที่ได้รับการพัฒนาองค์การ (OD) จะช่วยเพิ่มศักยภาพในการปฏิบัติงานให้กับบุคลากรในการดำเนินงานกองทุนให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น