การดำเนินโรคและค่าใช้จ่ายในการรักษาของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง

บทคัดย่อ

การศึกษาแบบย้อนหลัง วิเคราะห์ข้อมูลจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ของโรงพยาบาลเขื่องในจังหวัด อุบลราชธานี คัดเลือกผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคไตเรื้อรังและมีค่า glomerular fration rate (GFR) น้อยกว่า 60 mL/min/1.7m² นาน 3 เดือน ประเมินหาค่า GFR ด้วยวิธี Modification of Diet in Renal Disease (MDRD) ในผู้ป่วยนอกที่มารับบริการระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2549 ถึงวันที่ 30 กันยายน 2554 มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบค้นการดำเนินโรคและค่าใช้จ่ายในการรักษา โดยใช้ Kaplan-Meier survival analysis ในการแสดงข้อมูล และใช้ generalized linear model ในการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อค่าใช้จ่ายในการรักษา ผลการศึกษามีผู้ป่วยทั้งหมด 2,336 รายเป็นเพศหญิงร้อยละ 59.5 อายุเฉลี่ย 73.9. (10.9) ปี จากการติดตามผู้ป่วยเป็นเวลา 3 ปี พบว่าอัตราการดำเนินโรคไตเรื้อรังจากระยะที่ 3 ไปเป็นระยะที่ 4 ร้อยละ 30 และอัตราการดำเนินโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4 ไปเป็นระยะที่ 5 ร้อยละ 38 ในปีงบประมาณ 2550 มีค่าใช้จ่าย 1,412 บาท/คน/ปี และในปีงบประมาณ 2554 เพิ่มขึ้นเป็น 2,390 บาท/คน/ปี เพิ่มขึ้นเฉลี่ยร้อยละ 18.0 ต่อปี เมื่อจำแนกชนิดของค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นพบว่าเป็นค่าใช้จ่ายด้านยามากที่สุด ปัจจัยที่มีผลต่อค่าใช้จ่ายในการรักษาคือ เพศชายมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าเพศหญิง 2.47 เท่า (p 0.001) ผู้ป่วยเบาหวานมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าผู้ที่ไม่เป็นเบาหวาน 8.76เท่า (p<0.001) และผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4 จะมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าระยะที่ 3 เป็น 4.27 เท่า (p<0.001) การ ศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังมีการดำเนินโรคอย่างรวดเร็วและมีค่าใช้จ่ายในการรักษาเพิ่มสูงมากขึ้น ดังนั้นจึงควรกำหนดวิธีการปฏิบัติเพื่อชะลอการดำเนินโรคไตเรื้อรังที่เหมาะสมต่อไป