ปัจจัยทำนายพฤติกรรมมารดาในการพาบุตรก่อนวัยเรียนไปรับบริการสุขภาพช่องปากของประเทศไทย
คำสำคัญ:
ปัจจัยทำนาย, พฤติกรรมมารดา, บริการสุขภาพช่องปาก, เด็กก่อนวัยเรียนบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ทำนายพฤติกรรมมารดาในการพาบุตรก่อนวัยเรียนไปรับบริการสุขภาพช่องปากของประเทศไทย กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาของเด็กอายุ 3-5 ปี จำนวน 913 คน และบุตรอายุ 3-5 ปี จำนวน 913 คนได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามมารดา และแบบตรวจทันตสุขภาพบุตร วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน วิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่สามารถทำนายพฤติกรรมมารดาในการพาบุตรก่อนวัยเรียนไปรับบริการสุขภาพช่องปากทั้ง 3 ด้านดังนี้ ด้านส่งเสริมสุขภาพช่องปากร่วมทำนายได้ร้อยละ 48.9 โดยมีตัวทำนายอันดับแรก คือ ความพร้อมที่จะไปรับบริการสุขภาพช่องปาก (Beta=0.50) ด้านป้ องกันโรคในช่องปาก ร่วมทำนายได้ร้อยละ 35.0 โดยมีตัวทำนายอันดับแรก คือ ความพร้อมที่จะไปรับบริการสุขภาพช่องปาก (Beta=0.33) ด้านการรักษาทางทันตกรรมร่วมทำนายได้ร้อยละ 40.2 โดยมีตัวทำนายอันดับแรก คือ ลักษณะมุ่งอนาคต (Beta=0.33) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ดังนั้น ทันตบุคลากรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการรับบริการสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียน ควรส่งเสริมมารดาให้มีความพร้อมและเห็นความสำคัญของฟันน้ำนม ควรพาบุตรไปรับบริการสุขภาพช่องปากตั้งแต่บุตรยังไม่มีโรคหรือปัญหาในช่องปาก เพื่อนำไปสู่การมีสุขภาพช่องปากที่ดีต่อไปในอนาคต
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Low W, Tan S, Schwartz S. The effect of severe caries on the quality of life in young children. Pediatr Dent 1999;21(6):325-6.
Bönecker M1, Abanto J, Tello G, Oliveira LB. Impact of dental caries on preschool children’s quality of life: an update. Braz Oral Res 2012;26(Suppl1):103-7.
Martins Júnior PA, Vieira Andrade RG, Corrêa Faria P, Oliveira Ferreira F, Marques LS, Ramos Jorge ML. Impact of early childhood caries on the oral health related quality of life of preschool children and their Parents. Caries Res 2013;47(3):211-8.
Johnsen DC, Gerstenmaier JH, Schwartz E, Michal BC, Parrish S. Background comparisons of pre-31/2year-old children with nursing caries in four practice settings. Pediatr Dent 1984;6(1):50-4.
Çorak H, Dülgergil ÇT, Dalli M, Hamidi MM. Early childhood caries update: a review of causes, diagnoses, and treatments. J Nat Sci Biol Med 2013;4(1):29–38.
Nobile CG, Fortunato L, Bianco A, Pileggi C, Pavia M. Pattern and severity of early childhood caries in southern Italy: a preschool-based cross-sectional study. BMC Public Health 2014;14(1):206.
Munteanu A, Luca R, Farcasiu C, Stanciu I. Caries ex-perience in children with severe early childhood caries. Rom J Oral Rehabil 2011;3(4):72–6.
Wigen TI, Wang NJ. Parental influences on dental caries development in preschool children. An overview with emphasis on recent Norwegian research. Norsk Epide-miologi 2012;22(1):13–9.
Touger-Decker R, Loveren CV. Sugars and dental car-ies. Am J Clin Nutr 2003;78(4):81s–892s.
Dye BA, Vargas CM, Lee JJ, Magder L, Tinanoff N. Assessing the relationship between children’s oral health status and that of their mothers. J Am Dent Assoc 2011; 142(2):173–83.
Vanagas G, Milasauskiene Z, Grabauskas V, Mickeviciene A. Associations between parental skills and their attitudes toward importance to develop good oral hygiene skills in their children. Medicina 2009;45(9):718–23.
สุปรียา เครือสาร. การเปรียบเทียบพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากและสภาวะช่องปาก ของเด็กก่อนวัยเรียนที่มารับบริการคลินิกทันตกรรมเด็กดี อย่างต่อเนื่อง และไม่ต่อเนื่องโรงพยาบาลหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสาร- ทันตาภิบาล 2560;28(2):47-57.
Hooleya M, Skouterisa H, Boganina C, Saturb J, Kil-patrickc N. Parental influence and the development of dental caries in children aged 0–6 years: a systematic review of the literature. J Dent 2012;40(11):873–85.
Case A, Paxson C. Parental behavior and child health. Health Affairs 2002;21(2):164–78.
Dean J. McDonald and Avery’s dentistry for the child and adolescent. 9th ed. Maryland Heights, Missouri: Mosby; 2011.
Ryu K, Jeong S, Kim J, Choi Y, Song K. Effect of mothers’ oral health behaviour and knowledge on den-tal caries in their preschool children. J Korean Acad Dent Health 2004;28:105-15.
Kim SK. Effect of mother’s oral health knowledge and behaviour on dental caries in their preschool children. J Korean Soc Dent Hyg 2004;4:165–77.
Kim YN, Song YS, Kim YS. Effects of mother’s oral health care behaviors on dental caries in primary school children. J Korean Soc Dent Hyg 2010;10:215-29.
Keiwkarnka RB, Silabutra J. PREVENTING EARLY CHILDHOOD CARIES: Preventive behavior of mothers in Banjar district, Indonesia. Journal of Public Health and Development 2012;10(3):47-61.
Mohebbi SZ, Virtanen JI, Murtomaa H, VahidGolpayeg-ani M, Vehkalahti MM. Mothers as facilitators of oral hygiene in early childhood. International Journal of Pae-diatric Dentistry 2008;18(1):48-55.
Jang K, Kim DY. The relations between mothers’ oral health behavior and children’s mean number of decayed or filled primary teeth. J Korean Soc Dent Hyg 2010; 10:215–29.
Tang RS, Huang ST, Chen HS, Hsiao SY, Hu HY, Chuang FH. The association between oral hygiene be-havior and knowledge of caregivers of children with severe early childhood caries. J Dent Sciences 2014; 9(3):277-82.
Law V, Seow WK, Townsend G. Factors influencing oral colonization of mutans streptococci in young chil-dren. Australian Dental Journal 2007;52(2):93–100.
Souza PM, Proença MAM, Franco MM, RodriguesVP, Costa JF, Costa EL Association between early child-hood caries and maternal caries status: a cross-section study in São Luís, Maranhão, Brazil. Eur J Dent 2015; 9(1):122–6.
Boggess KA, Edelstein BL. Oral health in women during preconception and pregnancy: implications for birth out-comes and infant oral health. Matern Child Health J 2006; 10(Suppl1):S169-S74.
Adeniyi AA, Ogunbodede EO, Jeboda SO, Folayan MO. Do maternal factors influence the dental health status of Nigerian pre-school children? International Journal of Paediatric Dentistry 2009;19(6):448–54.
Schroth RJ, Brothwell DJ, Moffatt M. Caregiver knowl-edge and attitudes of preschool oral health and early childhood caries (ECC). Int J Circumpolar Health 2007;66(2):153–67.
Ashkanani F, Al-Sane M. Knowledge, Attitudes and Practices of Caregivers in Relation to Oral Health of Preschool Children Med Princ Pract 2013;22(2):167–72.
Isong IA, Zuckerman KE, Rao SR, Kuhlthau KA, Win-ickoff JP, Perrin JM. Association between parents’ and children’s use of oral health services. Pediatrics. 2010;125(3):502–8.
Guo HJ, Zhang PR, Luo M, Chen H, Luo L. Sample survey on related behaviors of oral health among children under 5 years in Mianyang city. Maternal and Child Health Care of Chin 2011;26:4567–9.
Hoeft KS, Barker JC, Masterson EE. Maternal beliefs and motivations for first dental visit by low-income Mexican American children in California. Pediatr Dent 2011;33(5):392–8.
Eckert GJ, Jackson R, Fontana M. Sociodemographic variation of caries risk factors in toddlers and caregivers. Int J Dent 2010;2010:593487.
Wigen TI, Wang NJ. Caries and background factors in Norwegian and immigrant 5-year-old children. Com-munity Dentistry and Oral Epidemiology 2010;38(1):19–28.
Machry RV, Tuchtenhagen S, Agostini BA, da Silva Teixeira CR, Piovesan C, Mendes FM, et al. Socioeco-nomic and psychosocial predictors of dental healthcare use among Brazilian preschool children Bmc Oral Health 2013;13(1):60.
Granville-Garcia AF, Clementino MA, Gomes MC, Costa EM, Pinto-Sarmento TC, Paiva SM. Influence of oral problems and biopsychosocial factors on the utili-zation of dental services by preschool children. J Dent Child 2015;82(2):76–83.
Magnusson D, Endler NS. Personaliity at the crossroads: Current issues in interactionism psychology. New Jersey: LEA Publishers; 1977.
Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. New York: Academic Press; 1988.38. Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika 1951;16(3):297-334.
Muthén LK, Muthén BO. Mplus user’s guide. 6th ed. Los Angeles, CA: Muthén & Muthén; 2007.
Ajzen I, Fishbein M. Understanding attitudes and pre-dicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Pren-tice-Hall; 1980.
Ajzen I. Theory of planned behavior. Organizational behavior and human decision processes. New Jersey: Prentice-Hall; 1991.
Raheleh S, Gholamreza S, Behzad M, Ahmad E. Deter-minants of oral health behavior among preschool children: application of the theory of planned behavior. J Dent (Shiraz) 2018;19(4):273–9.
วิชุตา คงเหมือนเพชร. ปัจจัยทางจิตสังคมที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการดูแลอนามัยช่องปากด้วยตนเองของผู้มารับบริการทันตกรรมในโรงพยาบาลจังหวัดอ่างทอง [ปริญญา-นิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ประยุกต์]. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัย-ศรีนครินทรวิโรฒ; 2559.
ณัฐวุธ แก้วสุทธา, อังศินันท์ อินทรกำแหง, พัชรี ดวงจันทร์. ปัจจัยเชิงสาเหตุของพฤติกรรมการดูแลอนามัยช่องปากของวัยรุ่นตอนต้น. วารสารพฤติกรรมศาสตร์ 2556;19(2):153-63.
กรรณิกา เรืองเดช ชาวสวนศรีเจริญ, ปฏิภัทร เคลือบคล้าย, ลีละชาติ ประเสริฐ. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุในโครงการฟันเทียมพระราชทานของโรงพยาบาลวังวิเศษ จังหวัดตรัง. วารสารเครือข่ายวิทยาลัย-พยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2561;5(3):153-68.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
