ผลการพัฒนาระบบบูรณาการดูแลคนพิการโดยใช้ฐานข้อมูลสมรรถนะคนพิการเครือข่ายบริการสุขภาพ โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น
คำสำคัญ:
แบบสอบถาม ICF, ฐานข้อมูลเชิงสมรรถนะ, คนพิการ, การฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการในชุมชน (CBR)บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาฐานข้อมูลสมรรถนะคนพิการในชุมชนตามหลักการการฟื้ นฟูสมรรถภาพคนพิการโดยชุมชน เพื่อนำมาใช้ในการวางแผนให้ความช่วยเหลือและฟื้ นฟูสมรรถภาพ และพัฒนาระบบดูแลคนพิการในพื้นที่เครือข่ายบริการสุขภาพโรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น วิธีการดำเนินงาน ใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ประกอบด้วย ประชุมชี้แจงโครงการแก่ผู้บริหารและผู้รับผิดชอบงานคนพิการ อบรมเชิงปฏิบัติการประเมินคนพิการโดยใช้แบบประเมินสมรรถนะคนพิการ วิเคราะห์ข้อมูลและจัดทำแผนการดูแลกลุ่มเป้าหมายอบรมเชิงปฏิบัติการการดูแลคนพิการที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ให้แก่ผู้ดูแลในครอบครัวและหมู่บ้าน รวมทั้งการปรับสภาพสิ่งอำนวยความสะดวก และส่งเสริมให้คนพิการเข้าถึงสิทธิด้านอาชีพ การศึกษา สร้างพื้นที่ต้นแบบศูนย์บริการคนพิการทั่วไปแต่ละตำบล โดยเน้นการทำงานร่วมกันแบบบูรณาการ ให้เกิดความต่อเนื่องโดยชุมชน ผลการดำเนินงาน มีคนพิการที่ขึ้นทะเบียนคนพิการ 2,369 ราย ช่วยเหลือตนเองไม่ได้ 112 ราย ช่วยเหลือตนเองได้และต้องการความช่วยเหลือด้านอื่นๆ 439 ราย มีความบกพร่องด้านการเดินมากที่สุด (ร้อยละ 44.93) รองลงไปเป็นด้านความจำ (ร้อยละ 35.79) และด้านการมองเห็น (ร้อยละ 34.64) มีปัญหาการลุกขึ้นยืนจากท่านั่งยองๆโดยต้องมีที่ยึดจับมากที่สุด (ร้อยละ 37.56) ต้องการอุปกรณ์ช่วยเคลื่อนไหว 213 ราย ต้องการปรับสภาพบ้าน 97 ราย ต้องการแขน ขา เทียม 14 ราย และต้องการทำงาน 119 คน แผนการให้บริการตามแนวคิดการฟื้นฟูสมรรถภาพโดยชุมชนประกอบด้วย ผู้ที่มีปัญหาด้านสุขภาพได้รับการบริการถึงบ้านถึงใจจากทีมหมอครอบครัว ได้รับอุปกรณ์เครื่องช่วยการเคลื่อนไหวและอวัยวะเทียมตามความจำเป็นจากทีมฟื้ นฟูสมรรถภาพ โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น เมื่อนำข้อมูลที่ได้ไปวางแผนและดำเนินงานร่วมกับเครือข่าย พบว่า คนพิการและผู้ดูแล 65 ราย มีงานทำและได้ประกอบอาชีพ บ้านคนพิการ 11 แห่งได้รับการปรับปรุงโดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากเทศบาล และพื้นที่ 8 แห่งได้จัดตั้งเป็นศูนย์บริการคนพิการในชุมชน บทสรุป ฐานข้อมูลที่บ่งบอกสมรรถนะและสะท้อนความต้องการของคนพิการรายบุคคลมีความสำคัญในการวางแผนการฟื้ นฟูสมรรถภาพคนพิการ ข้อมูลที่ได้ไปทำแผนฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จนทำให้คนพิการได้รับบริการทุกมิติตามแนวคิด CBR เกิดแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมกับพื้นที่ เพื่อช่วยเหลือและดูแลคนพิการทางการเคลื่อนไหวในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ
Downloads
เอกสารอ้างอิง
วิชัย โชควิวัฒน. การศึกษาว่าด้วยมิติทั้ง 4 ของสุขภาพ. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2552;3(3);23-35.
ศิรินาถ ตงศิริ. การใช้บัญชีสากลเพื่อการจำแนกการทำงานความพิการและสุขภาพ (International Classification of Functioning, Disability and Health) ในการพัฒนาฐานข้อมูลคนพิการ. ศรีนครินทร์เวชสาร 2556;28(1);131-42.
ศิรินาถ ตงศิริ. แนวทางการนำฐานข้อมูลสมรรถนะของคนพิการไปใช้ในการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการในชุมชน.วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2556;7(1);99-113
องค์การอนามัยโลก. CBR Guidelines ขององค์การอนามัยโลก ฉบับภาษาไทย (community based re-habilitation). กรุงเทพมหานคร: พรีเมี่ยมเอ็กซ์เพรส;2556.
นริสา วงศ์พนารักษ์, ศิรินาถ ตงศิริ. การใช้แนวคิดการฟื้ นฟู สมรรถภาพคนพิการโดยชุมชนในการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2556;6(3);6-10.
พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ 2550. ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 124 ตอนที่ 61 ก. (ลง วันที่ 27 กันยายน 2550). กรุงเทพมหานคร: 2550.
Kemmis S, McTaggart R. The action research planner. 3rd ed. Geelong, Australia: Deakin University Press; 1988.
สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ. แผนพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2555-2559). กรุงเทพมหานคร: เทพเพ็ญวานิสย์; 2556.
World Health Organization. International classification of functioning, disability and health (ICE). Geneva: World Health Organization; 2001.
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. คู่มือการดำเนินงานภายใต้กองทุนฟื้ นฟูสมรรถภาพด้านการแพทย์ ปี 2555. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ; 2555.
World Health Organization. WHO Community-based Rehabilitation (CBR) guideline 2010 [online]. [cited 2013 Jan 1]. Available from: http://www.who.intidis-abilitiesjcbr/guidelines/en/index.html
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
