การเปรียบเทียบผลลัพธ์ทางคลินิกของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมระหว่าง All-Polyethylene และ Metal-Backed Tibial Components ในโรงพยาบาลชัยนาท

บทคัดย่อ

การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม เป็นแนวทางการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมที่ช่วยลดอาการปวดและเพิ่ม คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น แต่การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมใช้วัสดุที่นำเข้าจากต่างประเทศซึ่งมีราคาแพง ข้อเข่าเทียมนั้นในแง่ของ tibial component แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ metal-backed tibial component และ all-polyethylene tibial component โดยในระยะหลังนิยมทำผ่าตัดชนิด metal-backed tibial compo-nentแต่ก็มีราคาแพงมากกว่าดังนั้นผู้วิจัยจึงศึกษาเปรียบเทียบผลลัพธ์ของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมระหว่าง metal-backed tibial component และ all-polyethylene tibial component เพื่อนำมาเป็นแนวทางสำหรับการรักษา ลดค่าใช้จ่าย ตลอดจนส่งเสริมให้ผู้ป่วยสามารถดำรงชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ วัตถุประสงค์หลักในการศึกษาเพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมระหว่าง metal-backed tibial com- ponent และ all-polyethylene tibial component โดยใช้ Knee Society Score (KSS) เป็นตัว วัดผลการรักษา กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยผู้วิจัยที่โรงพยาบาล ชัยนาทตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2540 ถึงเดือน มีนาคม 2550 จำนวน 183 ราย 235 ข้อ ข้อเข่าเทียมทั้งหมดเป็นชนิดใช้ซีเมนต์ และ posterior cruciate ligament substituting prosthesis ได้คัดเลือกผู้ป่วยที่ใช้ pros-thesis ของบริษัทเดียวกันที่มี articular design และ geometry เหมือนกัน มีผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์การวิจัยและมาติดตาม ผลการรักษาเป็นจำนวน 159 ราย 206 ข้อ เป็นผู้ป่วยชาย 37 ราย ผู้ป่วยหญิง 122 ราย แบ่งออกเป็น ชนิด metal-backed tibial component 135 ข้อ และ all-polyethylene tibial component 71 ข้อ ระยะเวลาในการติดตามผลการรักษา 1 ปี หลังผ่าตัด ประเมินผลการรักษาโดยใช้เกณฑ์การประเมินผลของ Knee Society Score ผลการรักษาพบว่าในข้อเข่าเทียมชนิด all-polyethylene tibial component คะแนน knee score จาก 56.51 เป็น 92.51 ขณะที่ metal-backed tibial component คะแนน knee score เพิ่มจาก 55.87 เป็น 92.83 และ knee function score ใน all-polyethylene tibial component จาก 50.99 เป็น 72.18 ขณะที่อีกกลุ่มหนึ่งเพิ่มจาก 49.41 เป็น 72.78 range of motion ใน all-polyethylene tibial component เท่ากับ 122.32 ส่วน metal-backed tibial component เท่ากับ 121.30 จากการ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ Independent t-test พบว่า metal-backed tibial component และ กลุ่ม all-poly-ethylene tibial component มีค่าเฉลี่ยของ knee score และ knee function score ก่อนและหลังผ่าตัดไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p.05) สรุปได้ว่าจากการวิจัยนี้การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมชนิด all-polyethylene tibial component มีผลลัพธ์ในการรักษาไม่แตกต่างจากการใช้ metal-backed tibial component แต่มีข้อดีคือประหยัดค่าใช้จ่าย และเพิ่มคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของผู้ป่วย