ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมวัณโรคของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย
คำสำคัญ:
การปฏิบัติงาน, วัณโรค, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, แรงสนับสนุนทางสังคม, แรงจูงใจในการปฏิบัติงานบทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมวัณโรคของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย กลุ่มตัวอย่างคือ อสม. จำนวน 720 คน ได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบเป็นระบบ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยพหุแบบขั้นตอน กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ผลการวิจัย พบว่า แรงสนับสนุนทางสังคม แรงจูงใจในการปฏิบัติงาน และการปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมวัณโรคของ อสม. อยู่ในระดับสูง ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมวัณโรคของ อสม. ได้แก่ ความมั่นคงในงาน การประเมินคุณค่า โอกาสก้าวหน้าในตำแหน่งงาน การศึกษาระดับอนุปริญญาหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และสภาพในการทำงาน ตัวแปรทั้ง 5 ตัว ร่วมกันพยากรณ์การปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมวัณโรคของ อสม. ได้ ร้อยละ 18.7 ผลการวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรประเมินคุณค่าของผลการปฏิบัติงาน สร้างความมั่นคงในงานและโอกาสก้าวหน้าในตำแหน่งงาน และปรับปรุงสภาพในการทำงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมวัณโรคของ อสม. อย่างต่อเนื่อง
เอกสารอ้างอิง
กรภัทร อาจวานิชชากุล. (2564). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านเชี่ยวชาญด้านวัณโรค. วารสารควบคุมโรค, 47(4), 955–966. https://doi.org/10.14456/dcj.2021.83
กระทรวงสาธารณสุข. (2568). Health KPI. สืบค้น 5 พฤษภาคม 2568 จากhttps://healthkpi.moph.go.th/kpi2/kpi/index2/
กรมควบคุมโรค. (2566). รายงานสถานการณ์วัณโรคในประเทศไทย. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. (2562). แบบรายงานระบบฐานข้อมูลอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. สืบค้น 5 พฤษภาคม 2568 จาก https://www.thaiphc.net/new2020/content/1
ชำนาญ ประดับเพชร. (2564). การรับรู้และพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี. วารสารการแพทย์และสาธารณสุขเขต 4, 11(2), 60–71.
ภูษิต ขันกสิกรรม และจักรพันธ์ เพ็ชรภูมิ. (2565). ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติตามแนวทางการควบคุมวัณโรคของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จังหวัดพิษณุโลก. วารสารควบคุมโรค, 48(3), 525–538. https://doi.org/10.14456/dcj.2022.45
ภรณ์อนงค์ กุลเกล้า. (2564). แรงจูงใจที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 6(3), 45–54.
โรงพยาบาลสวรรคโลก. (2565). รายงานประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565. สุโขทัย: โรงพยาบาลสวรรคโลก.
วาริน เขื่อนแก้ว. (2564). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันและควบคุมวัณโรค อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา. วารสารศาสตร์สุขภาพและการศึกษา, 1(2), 30–44.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุโขทัย. (2566). รายงานประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566. สุโขทัย: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุโขทัย.
อัจฉราพร สหวิริยะสิน และกมลวรรณ สุวรรณ. (2567). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการปฏิบัติงานตามแนวทางการป้องกันและควบคุมวัณโรคปอดในชุมชนของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 42(4), e274749.
เอกพันธ์ คำภีระ, สุมาลี เลิศมัลลิกาพร และอะเคื้อ อุณหเลขกะ. (2564). ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชน. พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 48(1), 174–186.
Centers for Disease Control and Prevention. (2023, November 15). Drug-resistant tuberculosis. U.S. Department of Health & Human Services. https://www.cdc.gov/tb/statistics/reports/2022/drug_resistant.htm
Herzberg, F., Mausner, B., & Snyderman, B. B. (1959). The motivation to work (2nd ed.). New York: John Wiley & Sons.
House, J. S. (1981). Work stress and social support. Reading, MA: Addison-Wesley.
Van Voorhis, C. R. W., & Morgan, B. L. (2007). Understanding power and rules of thumb for determining sample sizes. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology, 3(2), 43–50. https://doi.org/10.20982/tqmp.03.2.p043
World Health Organization. (2023). Global tuberculosis report 2023. Geneva, Switzerland: World Health Organization.
Yaebkai, Y. & Wongsawat, P. (2022). Factors affecting performance of village health volunteers in Sukhothai, Thailand. Journal of Public Health and Development, 20(1), 120-131. https://doi.org/10.55131/jphd/2022/200110
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสาธารณสุขมูลฐาน (ภาคเหนือ)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
