อัตราการเกิดซ้ำของโรคมะเร็งในช่องปากภายหลังการผ่าตัด และปัจจัยที่อาจมีผล ต่อการกลับเป็นซ้ำของโรคมะเร็งในช่องปากภายหลังการผ่าตัดในโรงพยาบาลชัยภูมิ
คำสำคัญ:
มะเร็งในช่องปาก, อัตราการเกิดซ้ำของมะเร็งช่องปาก, ปัจจัยเสี่ยงบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลการรักษามะเร็งในช่องปากในโรงพยาบาลชัยภูมิ ด้านอัตราการเกิดซ้ำ อัตราการปลอดการเกิดซ้ำในระยะ 5 ปี และปัจจัยที่อาจมีผลต่อการเกิดซ้ำของโรค
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบ retrospective cohort study ในผู้ป่วยมะเร็งในช่องปากที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลชัยภูมิ ตั้งแต่ เดือน มกราคม พ.ศ.2561 ถึง มีนาคม พ.ศ. 2566
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยทั้งหมด 50 รายเข้าร่วมการศึกษา ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 64.0) อายุเฉลี่ย 64.8 ปี ตำแหน่งที่พบมะเร็งส่วนใหญ่คือ มะเร็งที่ลิ้น (ร้อยละ 48.0) รองลงมาคือมะเร็งริมฝีปาก (ร้อยละ 40.0) และมะเร็งพื้นลิ้น (ร้อยละ 12.0) ผู้ป่วยส่วนใหญ่ (ร้อยละ 88.0) ได้รับการผ่าตัดในระยะเวลา 30 วัน และร้อยละ 38.0 เป็นมะเร็ง stage II มีการเกิดซ้ำของโรคมะเร็ง 12 ราย คิดเป็นอัตราการเกิดซ้ำ 18 ต่อ100 person-years (95% CI 10.17, 31.56) อัตราปลอดการเกิดมะเร็งซ้ำ (recurrence-free survival, RFS) ที่ 1, 2 และ 5 ปี อยู่ที่ ร้อยละ 73.8, 69.9 และ 58.3 ตามลำดับ โดยพบว่าปัจจัยที่อาจมีผลกับการเกิดซ้ำของโรค คือ การมีระยะขอบของมะเร็งน้อยกว่า 5 มม. (HRAdjusted =13.54; 95% CI: 2.79, 65.63) และการฉายแสงภายหลังการผ่าตัด (HRAdjusted =3.78; 95% CI: 1.16-12.31)
สรุป: ผลวิจัยชี้ให้เห็นว่า การตัดมะเร็งให้ได้ขอบที่ปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญที่อาจช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดซ้ำมะเร็งในช่องปาก ดังนั้น นอกจากการพัฒนาทักษะของแพทย์แล้ว การติดตามอย่างใกล้ชิดเพื่อเฝ้าระวังการเกิดซ้ำโดยเฉพาะในกลุ่มที่ได้รับการฉายแสง อาจเป็นเรื่องจำเป็น รวมถึงการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อระบุปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจส่งผลต่อการเกิดซ้ำในระยะการติดตามที่ยาวนานขึ้น รวมถึงขนาดตัวอย่างที่มากกว่าเดิม
เอกสารอ้างอิง
Rojanamatin J, Ukranun W, Supaattagorn P, Chiawiriyabunya I, Wongsena M, Chaiwerawattana A, et al eds. Cancer in Thailand Volume X, 2016-2018. Bangkok : Medical Record and Databased Cancer, 2021.
Dhanuthai K, Rojanawatsirivej S, Subarnbhesaj A, Thosaporn W, Kintarak S. A multicenter study of oral malignant tumors from Thailand. J Oral Maxillofac Pathol. 2016:20(3);462-6.
Yang Z, Sun P, Dahlstrom KR, Gross N, Li G. Joint effect of human papillomavirus exposure, smoking and alcohol on risk of oral squamous cell carcinoma. BMC Cancer 2023:23(1):457.
Park YM, Lim JY, Koh YW, Kim SH, Choi EC. Long-term outcomes of early stage oral tongue cancer: Main cause of treatment failure and second primary malignancy. Laryngoscope Investig Otolaryngol 2022;7(6):1830-6
Pruegsanusak K, Peeravut S, Leelamanit V, Sinkijcharoenchai W, Jongsatitpaiboon J, Phungrassami T, et al. Survival and Prognostic Factors of Different Sites of Head and Neck Cancer: An Analysis from Thailand. Asian Pac J Cancer Prev 2012;13(3):885-90.
Thaduri A, Kappar SR, Majumdar KS, Panuganti A, Usmani SA, Singh V, et al. Long term swallow outcomes and factors afecting swallowing dysfunction and quality of life among oral cancer patients: a prospective observational study.
Eur Arch Otorhinolaryngol 2023;280(11):5091-100.
Wang B, Zhang S, Yue K, Wang XD. The recurrence and survival of oral squamous cell carcinoma: a report of 275 cases. Chin J Cancer. 2013 Nov;32(11):614-8.
Mukharjee S, Kumar V, Gupta S, Barua P, Prakash P, Das S, et al. Quality of Life in Patients with Recurrent Oral Squamous Cell Carcinoma: A Study from India. J Maxillofac Oral Surg 2022;21(3):865-9.
Blatt S, Krüger M, Sagheb K, Barth M, Kämmerer PW, Al-Nawas B, et al eds. Tumor Recurrence and Follow-Up Intervals in Oral Squamous Cell Carcinoma. J Clin Med 2022;11(23):7061.
สิทธิชัย ตันติภาสวศิน, วชิรนันท์ ศิริกุล, ภัทิรา ตันติภาสวศิน. การรอดชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งช่องปากและคอหอยส่วนปากชนิดเซลล์สความัสที่ได้รับการรักษาโดยการผ่าตัด การศึกษาย้อนหลัง 12 ปี. วารสารโรงพยาบาลชลบุรี 2564;46(3):205-36.
Missale F, Marchi F, Iandelli A, Subramaniam N, Dokhe Y, Sampieri C, et al. Oncological outcomes of compartmental surgery and wide local excision in oral tongue and floor of the mouth cancer. Oral Oncol 2022;135:106210.
Cabrera-Rodríguez JJ. The role of radiotherapy in the treatment of oral cavity cancer. Plast Aesthet Res 2016;3:158-66.
Montoro JRMC, Hicz HA, de Souza L, Livingstone D, Melo DH, Tiveron RC, et al. Prognostic factors in squamous cell carcinoma of the oral cavity. Braz J Otorhinolaryngol 2008;74(6):861-6.
Alterio D, D'Urso P, Volpe S, Tagliabue M, De Berardinis R, Augugliaro M, et al. The Impact of Post-Operative Radiotherapy in Early Stage (pT1-pT2N0M0) Oral Tongue Squamous Cell Carcinoma in Era of DOI. Cancers (Basel) 2021;13(19):4851.
Sun K, Tan JY, Thomson PJ, Choi S-W. Influence of time between surgery and adjuvant radiotherapy on prognosis for patients with head and neck squamous cell carcinoma: A systematic review. Head Neck 2023;45(8):2108-19.
Hakim SG, von Bialy R, Falougy M, Steller D, Tharun L, Rades D, et al. Impact of stratified resection margin classification on local tumor control and survival in patients with oral squamous cell carcinoma. J Surg Oncol 2021;124(8):1284-95.
Anderson CR, Sisson K, Moncrieff M. A meta-analysis of margin size and local recurrence in oral squamous cell carcinoma. Oral Oncol 2015;51(5):464-9.
McMahon JD, Pitts R, Isbister J, Aslam-Pervez B, James A, McLellan D, et al. Postoperative risk stratification in oral squamous cell carcinoma. Br J Oral Maxillofac Surg 2020;58(4):462-8.
Tirelli G, Boscolo-Rizzo P, Pelloso L, Gardenal N, Giudici F, Marcuzzo AV, et al. Impact of time-to-surgery on survival and quality of life in oral cancer. Am J Otolaryngol 2023;44(6):103984.
Bschorer M, Schneider D, Goppold K, Sperling J, Schön G, Bschorer R. Quality of life and survival rate after primary surgical treatment of oral squamous cell carcinoma: A retrospective study with 18 years of follow-up. J Craniomaxillofac Surg 2022;50(2):170-7.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
การอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 ชัยภูมิเวชสาร
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
