การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเด็กโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียที่ได้รับเลือด หอผู้ป่วยสามัญกุมารเวชกรรมทั่วไป โรงพยาบาลเลย

บทคัดย่อ

การให้เลือดเป็นการรักษาที่จำเป็นสำหรับเด็กโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย เพื่อยับยั้งการสร้างเม็ดเลือดแดงที่ผิดปกติและภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ แต่การให้เลือดในเด็กมีความยุ่งยากซับซ้อนที่ต้องมีการจัดการในเชิงระบบ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและศึกษาผลลัพธ์ของการพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเด็กโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย ในหอผู้ป่วยสามัญกุมารเวชกรรมทั่วไป โรงพยาบาลเลย โดยใช้การวิจัยและพัฒนา ประยุกต์ใช้วงจรเดมมิ่งเป็นกรอบแนวคิด ประกอบด้วย การวางแผน การปฏิบัติ การตรวจสอบ และการปรับปรุง ระยะเวลาดำเนินการ 3 เดือน (กุมภาพันธ์-เมษายน 2563) ผู้ร่วมวิจัย ได้แก่ พยาบาลประจำหอผู้ป่วยสามัญกุมารเวชกรรมทั่วไป โรงพยาบาลเลย 13 คน และเด็กโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียที่ได้รับเลือด ที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยดังกล่าว 30 คน เครื่องมือเชิงปริมาณ ได้แก่ 1) แบบประเมินการเตรียมความพร้อมของผู้ป่วยก่อนให้เลือด 2) แบบประเมินความพึงพอใจของพยาบาลต่อแนวปฏิบัติ เครื่องมือเชิงคุณภาพ ได้แก่ แนวทางการสนทนากลุ่มและการระดมสมอง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ ค่าคะแนน ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและเปรียบเทียบข้อมูลด้วยสถิติ McNemar's Chi-Square test และ Wilcoxon signed- ranks test ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา การดำเนินการมุ่งเน้นการมีส่วนร่วมของกลุ่มพยาบาลผ่านการประชุมระดมสมอง นำเสนอผลลัพธ์เป็น 2 วงรอบ ได้แก่ วงรอบที่ 1 โดยการทบทวนอุบัติการณ์ย้อนหลัง 2 ปี พบว่า มีการให้เลือดผิดหมู่และผู้รับ 2 ครั้ง การเกิดอาการข้างเคียง 6 ครั้ง สาเหตุเนื่องจากการพยาบาลมีความแตกต่างกันตามความรู้และประสบการณ์ของพยาบาล ขาดแนวปฏิบัติทางการพยาบาลในการให้เลือดที่ชัดเจน นำไปสู่การพัฒนาแนวปฏิบัติดังกล่าว วงรอบที่ 2 โดยการวิเคราะห์ผลการดำเนินการในวงรอบที่ 1 ผลลัพธ์จากการพัฒนาทั้ง 2 วงรอบ ทำให้หน่วยงานมีแนวปฏิบัติการพยาบาลเด็กโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียที่ได้รับเลือดอย่างชัดเจน คะแนนพฤติกรรมการพยาบาลในการให้เลือดครอบคลุมตามมาตรฐานมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p= 0.002) รวมทั้งกลุ่มพยาบาลมีความพึงพอใจต่อแนวปฏิบัติเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p< 0.001) ผู้ป่วยได้รับการประเมินและบันทึกอาการผิดปกติตามเกณฑ์เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p= 0.031) ไม่พบอุบัติการณ์ให้เลือดผิดหมู่หรือผิดคน จะเห็นได้ว่าการพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเด็กโลหิตจางธาลัสซีเมียที่ได้รับเลือดช่วยเพิ่มความครอบคลุมการดูแลตามมาตรฐาน และช่วยให้เกิดผลลัพธ์ทางคลินิกที่ดีกับผู้ป่วย