การพัฒนารูปแบบการดูแลต่อเนื่องที่บ้านที่เน้นการดูแลแบบองค์รวม ในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการดูแลต่อเนื่องที่บ้านที่เน้นการดูแลแบบองค์รวมในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง จังหวัดชัยภูมิ ทำการศึกษาระหว่างเดือนตุลาคม 2562 – มกราคม 2563 กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง จำนวน 95 คน และทีมผู้ให้บริการดูแลผู้สูงอายุ จำนวน 90 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบประเมินผู้สูงอายุ แบบสอบถาม และแนวคำถามกึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยการแจกแจงความถี่และร้อยละ ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

ผลการศึกษา พบว่า รูปแบบการดูแลต่อเนื่องที่บ้านที่เน้นการดูแลแบบองค์รวมในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง จังหวัดชัยภูมิมีดังนี้ 1) มีการวางแผนการดูแลโดยการวิเคราะห์สถานการณ์และปัญหาร่วมกันกับชุมชนในการวางแผนการดูแลสุขภาพ 2) การปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ มีการคัดกรอง การจัดอบรมให้ความรู้สำหรับผู้จัดการการดูแลผู้สูงอายุและผู้ดูแลผู้สูงอายุ ตลอดจนมีคู่มือการดูแลที่มีความเหมาะสมสามารถนำไปใช้ได้จริงและมีแนวทางการส่งต่อการดูแลกรณีเร่งด่วนหรือปรึกษาการดูแล 3) มีการติดตามงาน ประเมินผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง มีสิ่งสนับสนุนสำหรับการดูแล 4) มีเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง จากนั้นวิเคราะห์ข้อดีข้อเสียในการดำเนินงานเพื่อนำมาปรับปรุงการดำเนินงานให้ดียิ่งขึ้นและมีความเหมาะสมกับบริบทอย่างแท้จริง จากการดำเนินงานพัฒนารูปแบบการดูแลต่อเนื่องที่บ้านที่เน้นการดูแลแบบองค์รวมในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง พบว่า ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงได้รับการเยี่ยมบ้านโดยทีมผู้ให้บริการด้านสุขภาพ ที่มีความใส่ใจกระตือรือร้นและมีทักษะในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงกลุ่มติดเตียงเพิ่มมากขึ้น มีทักษะความรู้ทำให้มั่นใจในการให้บริการ สามารถประเมินภาวะสุขภาพและดูแลผู้สูงอายุเบื้องต้น ตลอดจนสามารถส่งต่อกรณีเร่งด่วนได้ ขณะเดียวกัน พบว่า ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง และทีมผู้ให้บริการดูแลมีความพึงพอใจในการดูแลสุขภาพอย่างเป็นองค์รวม มีการทำงานที่เป็นเครือข่าย มีแนวทางการดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่องสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงที่ชัดเจนเพิ่มมากขึ้น ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงมีกำลังใจในการดูแลสุขภาพ ต่อสู้กับความเจ็บป่วย โดยกำลังใจได้มาจากคนภายในครอบครัวและทีมสุขภาพที่เข้าใจในสิ่งที่ผู้สูงอายุกำลังเผชิญอยู่เกิดเป็นพลังเพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมในการดูแลตนเองสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ส่งผลให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงมีคุณภาพชีวิตที่ดีเหมาะสมกับบริบทที่เป็นอยู่ของแต่ละบุคคล และสามารถนำไปขยายผลพื้นที่อื่น ๆ ได้อย่างเหมาะสม