ค่าปรกติของระดับโฟเลตในซีรัม เม็ดเลือดแดงและเลือดรวมในคนไทยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กรณีศึกษาเทคนิค Microbiological assay

บทคัดย่อ

                   โฟเลต หรือกรดโฟลิก มีบทบาทสำคัญต่อเมตาบอลิซึมในร่างกาย การขาดโฟเลตมีผลต่อการเพิ่มจำนวน และการแบ่งตัวของเซลล์ อาจทำให้เกิดโรคโลหิตจางชนิดที่เม็ดเลือดแดงใหญ่ขึ้น (megaloblastic anemia) มีความผิดปรกติของประสาทบริเวณสมองและไขสันหลังในทารก (neural tube defect) นอกจากนี้โฟเลตยังมีบทบาทสำคัญในการป้องกันโรคในระบบหลอดเลือดและหัวใจโดยจะลดระดับโฮโมซิสเตอีนในกระแสเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคหัวใจวาย และโรคเส้นเลือดในสมองตีบตัน (stroke)

                    เก็บตัวอย่างเลือดผู้มีสุขภาพดีทั้งหมด ๖๐๐ ราย จากโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ จังหวัดอุบลราชธานี โรงพยาบาลอำนาจเจริญ และโรงพยาบาลขอนแก่น นำมาวิเคราะห์หาค่าปรกติของระดับโฟเลตในซีรัม    เม็ดเลือดแดง และเลือดรวม ด้วยวิธี microbiological assay โดยจุลชีพ Lactobacillus rhamnosus (ATCC ๒๗๗๗๓) ซึ่งปัจจุบันคือ Lactobacillus casei subsp. rhamnosus ที่ทำให้ดื้อต่อคลอแรมเฟนิคอล จะใช้โฟเลตที่มีอยู่ในตัวอย่างในการเจริญเติบโต วัดอัตราการเจริญเติบโตจากความขุ่นของอาหารเลี้ยงเชื้อโดยเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร์ ผลการศึกษาพบว่าระดับโฟเลตในซีรัม เม็ดเลือดแดง และเลือดรวม อยู่ในช่วงเท่ากับ ๕.๗-๔๒.๗, ๔๐๒.๓๖-๑,๑๖๐.๒๔ และ ๑๑๘-๕๐๒ nmol/L ตามลำดับ และมีการกระจายตัวแบบปรกติ การคำนวณค่าปรกติจึงใช้ค่าเฉลี่ย ± ๒ SD. ในซีรัม เม็ดเลือดแดง และเลือดรวม มีค่าปรกติ เท่ากับ ๕.๑๒-๔๐.๔๘, ๔๔๕.๒๘ - ๑,๐๖๕.๘๔ และ ๑๘๙.๙๑ - ๔๕๔.๘๗ nmol/L ตามลำดับ เป็นค่าที่จะบ่งชี (cut-off) ว่าขาดโฟเลต ในซีรัม เม็ดเลือดแดง และเลือดรวม น้อยกว่า ๕.๒๘ น้อยกว่า ๒๙๐.๑๔ และ น้อยกว่า ๑๒๓.๖๗ nmol/L ตามลำดับ การวิเคราะห์ระดับโฟเลต โดยวิธี microbiological assay มีค่าความแม่นยำ ความถูกต้อง และความไวดีมาก อีกทั้งในการวิเคราะห์ก็ง่าย ไม่ต้องใช้เครื่องมือ หรือน้ำยาสารเคมีที่มีราคาแพง