การวางแผนกำลังคนด้านสุขภาพในระดับพื้นที่: การคาดการณ์อุปทานกำลังคนด้านสุขภาพของพื้นที่ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุขเขต 3

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินสถานการณ์การกระจายกำลังคนและคาดการณ์อุปทาน (supply) ของกำลังคนรองรับด้านสุขภาพในอีก 5 ปีข้างหน้าของพื้นที่ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุขเขต 3 เพื่อเป็น ข้อมูลประกอบการวางแผนกำลังคนในระดับพื้นที่ ในการเก็บข้อมูลกำลังคน นักวิจัยได้พัฒนาเครื่องมือเก็บ ข้อมูลกำลังคนด้านสุขภาพ ประกอบด้วย การกระจาย สถานการจ้างงาน การสูญเสียและการได้เพิ่มในรอบ 3 ปีย้อนหลัง วิเคราะห์ข้อมูลเป็น จำนวน ร้อยละ และคาดการณ์อุปทานกำลังคนรองรับใน 5 ปีข้างหน้า

การศึกษาพบว่าแพทย์ทั่วไปมีการเคลื่อนย้ายค่อนข้างสูงโดยภาพรวมมีการได้เพิ่มมากกว่าการสูญเสียแต่สำหรับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญมีการเพิ่มขึ้นค่อนข้างน้อย โดยเฉพาะสูตินารีแพทย์ และศัลยแพทย์ทั่วไปมีการ สูญเสียมากกว่าการได้เพิ่ม และพยาบาลวิชาชีพซึ่งพบว่าการได้เพิ่มใกล้เคียงกับการสูญเสีย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ที่โรงพยาบาลทั่วไป/ศูนย์ซึ่งอัตราพยาบาลย้ายออกมากกว่าพยาบาลย้ายเข้า สถานการณ์กำลังคนในระบบบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิในช่วง 3 ปีที่ผ่านมาเพิ่มมากขึ้น ในด้านการจ้างงานพบว่าวิชาชีพได้รับการจ้างงานในฐานะลูกจ้างชั่วคราวประมาณร้อยละ 20 เมื่อคาดการณ์อุปทานกำลังคนรองรับในอนาคต 5 ปี พบว่าแพทย์ผู้เชี่ยวชาญบางสาขาและพยาบาลวิชาชีพเสี่ยงต่อการขาดแคลนมาก

ดังนั้นการแก้ปัญหากำลังคนเพื่อจะทำให้มีกำลังคนเพียงพอและกระจายอย่างเหมาะสมนั้น ควรมี มาตรการแก้ปัญหาทั้งสองด้านได้แก่การลดการสูญเสียและการเพิ่มกำลังคนเข้ามาในระบบ