สวัสดิการรักษาพยาบาลของพนักงานประจำในรัฐวิสาหกิจองค์การมหาชน หน่วยราชการอิสระและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

บทคัดย่อ

รัฐบาลได้จัดสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการแก่ข้าราชการ ลูกจ้างประจำ ข้าราชการบำนาญและบุคคลในครอบครัว โดยอาศัยงบประมาณรัฐและบริหารจัดการรวมศูนย์โดยกรมบัญชีกลาง ในขณะที่หน่วยงานรัฐวิสาหกิจองค์การมหาชน หน่วยราชการอิสระ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นหน่วยงานรัฐประเภทพิเศษที่มีการจัดสวัสดิการรักษาพยาบาลให้แก่บุคลากรในสังกัดโดยงบประมาณของแต่ละหน่วยงาน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์การจัดสวัสดิการด้านรักษาพยาบาลของหน่วยงานเหล่านี้ เพื่อนำไปสู่การพัฒนาระบบหลักประกันสุขภาพและสวัสดิการรักษาพยาบาลสำหรับประชากรกลุ่มนี้ต่อไป โดยสำรวจด้วยแบบสอบถามทางไปรษณีย์ระหว่างเดือนมกราคม ถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2554 และนำข้อมูลมาวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติร้อยละและค่าความถี่ผลการศึกษา พบว่า หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ องค์การมหาชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ร้อยละ 100)หน่วยราชการอิสระ (ร้อยละ 47) ต่างมีการจัดสวัสดิการด้านการรักษาพยาบาลแก่พนักงานของตนโดยงบประมาณของหน่วยงาน และบางแห่ง (หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ องค์การมหาชน และหน่วยราชการอิสระ ร้อยละ 11, 78, 16) มีการซื้อประกันสุขภาพเอกชนให้ ทั้งนี้ชุดสิทธิประโยชน์ของแต่ละหน่วยงานไม่ต่างจากของระบบสวัสดิการ รักษาพยาบาลข้าราชการ แต่ส่วนใหญ่ของหน่วยงานทุกประเภทกำหนดให้ใช้บริการในสถานพยาบาลที่กำหนด (ร้อยละ 80) ทั้งนี้หน่วยงานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่จำกัดเพดานการใช้บริการและค่าใช้จ่าย แต่ใน หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ (กว่าร้อยละ 8) องค์การมหาชน (กว่าร้อยละ 55) และหน่วยราชการอิสระ (ร้อยละ 20) มีการกำหนดเพดานจำนวนครั้งการใช้บริการและเพดานการจ่าย ปัญหาหลักของระบบสวัสดิการรักษาพยาบาล ของหน่วยงานเหล่านี้คือการขาดการกระจาย ความเสี่ยงที่ดีอันเนื่องจากหน่วยงานจำนวนมากมีจำนวนพนักงานน้อย ทำให้มีปัญหางบประมาณไม่เพียงพอในการจัดสวัสดิการ ขณะเดียวกันพนักงานก็มีปัญหาภาระค่าใช้จ่ายส่วนเกินอันเนื่องจาก การกำหนดเพดานค่ารักษาพยาบาล