การประเมินสถานะการณ์การใช้ซอฟต์แวร์สำนักงานในกระทรวงสาธารณสุข ปี 2557

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ประเมินสถานการณ์การใช้ซอฟต์แวร์สำนักงานปี 2557 และการนำซอฟต์แวร์โอเพ่นซอร์สมาใช้ให้เกิดประโยชน์แก่องค์กร รวมถึงลดการใช้ซอฟต์แวร์เชิงพาณิชย์ ศึกษาโดยใช้แบบสอบถามไปยัง บุคลากรกลุ่มเป้าหมายในกระทรวงสาธารณสุขทั้งในส่วนกลางและภูมิภาค ผลการศึกษาพบว่า มีผู้ตอบแบบสอบถาม 606 คน เป็นส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ79.70) มีอายุระหว่าง 31-40 ปี (ร้อยละ 32.01) จบการศึกษาระดับปริญญาตรี (ร้อยละ 68.48) และลักษณะงานที่รับผิดชอบส่วนใหญ่เป็นผู้ใช้งานร้อยละ 68.98 การศึกษาถึงซอฟต์แวร์เกี่ยวกับระบบสำนักงานที่ยังคงใช้งานอยู่ปัจจุบัน พบว่า เจ้าหน้าที่ส่วนใหญ่ใช้ซอฟต์แวร์ดังต่อไปนี้คือ โปรแกรม Windows xp (ร้อยละ43.71) โปรแกรมOffice เชิงพาณิชย์ (ร้อยละ 21.95) โปรแกรม LibreOffice (ร้อยละ 6.03)โปรแกรม Adobe Photoshop (ร้อยละ 32.02) โปรแกรม Adobe Acrobat Reader (ร้อยละ 19.75) และโปรแกรม PHP (ร้อยละ 38.48) ยกเว้นผู้ใช้โปรแกรมระบบบริหารจัดการเว็บไซต์ โปรแกรมผังมโนภาพหรือผังความคิดและโปรแกรมช่วยในการวางแผนโครงการจะเป็นกลุ่มบุคลากรคอมพิวเตอร์ ลักษณะงานที่เจ้าหน้าที่นำซอฟต์แวร์ Office ไปใช้ คือ พิมพงานเอกสารทางราชการ จากการศึกษาพบว่าผู้ใช้งานทราบเรื่องประเทศไทยมีประกาศใช้พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 ร้อยละ 57.59 ทราบเรื่องให้หน่วยงานจัดซื้อซอฟต์แวร์และใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ถูกกฎหมายร้อยละ 36.47 ทราบว่าหากใช้ซอฟต์แวร์ไม่ถูกกฎหมายแล้วมีโทษร้อยละ 37.62 ยกเว้นไม่ทราบเรื่องกลุ่มพันธมิตรธุรกิจซอฟต์แวร์ (BSA) ทำหน้าที่คุ้มครองสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญาของ ผู้ให้บริการซอฟต์แวร์ บังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ ร้อยละ 45.54 และเห็นด้วยกับการนำซอฟต์แวร์ LibreOffice 3.6 ร้อยละ 48.51 พร้อมใช้ซอฟต์แวร์ LibreOffice 3.6 ร้อยละ 40.10 พร้อมอบรมหรือศึกษาการใช้ซอฟต์แวร์ LibreOffice 3.6 ร้อยละ 56.11 และไม่เคยอบรมหรือศึกษาการใช้งานซอฟต์แวร์ LibreOffice มาก่อน ร้อยละ 58.91 ข้อเสนอแนะจากผู้ตอบแบบสอบถามเห็นด้วยกับการใช้ซอฟต์แวร์ลิขสิทธิ์แบบโอเพ่นซอร์ส เช่น LibreOffice และเสนอให้กำหนดเป็นนโยบายหรือใช้ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานเหมาะสมที่สุด ไม่มีค่าใช้จ่ายตลอดอายุการใช้งานและถูกต้องตามลิขสิทธิ์ โดยมีศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารคอยติดตาม ช่วยเหลือให้คำปรึกษาและมีคู่มือการใช้งานและรวบรวมตอบคำถามที่ถามบ่อย เจ้าหน้าที่ใหม่ของแต่ละหน่วยงานให้มีการสอบใช้ซอฟต์แวร์ลิขสิทธิ์แบบโอเพ่นซอร์ส รวมทั้งคอมพิวเตอร์ที่ซื้อใหม่จะเป็นเครื่องเปล่า ๆ ซึ่งซอฟต์แวร์ลิขสิทธิ์แบบโอเพ่นซอร์สเป็น อีกทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดเนื่องจากไม่มีค่าใช้จ่าย