การสอบสวนผู้เสียชีวิตจากการกินเห็ดพิษ บ้านทับเบิกตำบลวังบาล อำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

ผู้ป่วยหรือผู้เสียชีวิตจากการกินเห็ดพิษพบได้ทุกปี เห็ดที่เป็นสาเหตุส่วนใหญ่เป็นเห็ดป่าที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติที่ชาวบ้านเก็บมาเองจากที่ใกล้ ๆ บ้านพักหรือในป่า จากรายงานสำนักระบาดวิทยาพบหลายเหตุการณ์ที่ยืนยันว่าเห็ดที่นำมาบริโภคและเกิดพิษเป็นเห็ดที่เก็บมาจากบริเวณที่เคยเก็บมากินเป็นประจำทุกปี บทความนี้เป็นรายงานการสอบสวนผู้เสียชีวิตจากการกินเห็ดพิษบ้านทับเบิก ตำบลวังบาล อำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์ ช่วงวันที่ 23พฤษภาคมถึง 4 มิถุนายน 2555 เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการระบาดของโรค ศึกษาลักษณะทางระบาดวิทยาของโรคตามบุคคล เวลา สถานที่ และเพื่อหาแนวทางในการควบคุมป้องกันการแพร่กระจายของโรค โดยการศึกษาจากการทบทวนเวชระเบียนและสัมภาษณ์ข้อมูลเพิ่มเติมจากผู้ป่วยและญาติ ทบทวนสถานการณ์โรคอาหารเป็นพิษตำบลวังบาลและอำเภอหล่มเก่าย้อนหลัง 5 ปี ค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติม ศึกษาทางห้องปฏิบัติการโดยเก็บตัวอย่างเห็ด ส่งตรวจที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ผลการศึกษาพบผู้ป่วย 7 ราย อัตราป่วย 5.2 ต่อประชากรพันคน เสียชีวิต 5ราย อัตราป่วยตาย ร้อยละ 71.4 เป็นเพศชาย 2 ราย เพศหญิง 5 ราย ค่ามัธยฐานอายุ 23 ปี ทุกรายมีอาการปวดท้องอาเจียน ถ่ายเหลว และอ่อนแรง มีตาตัวเหลือง ร้อยละ 71.4 คลื่นไส้ร้อยละ 42.9 อาการของผู้ป่วยเหล่านี้เข้าได้กับการบริโภคเห็ดพิษสอดคล้องกับผลตรวจทางห้องปฏิบัติการที่พบเห็ดสกุ Amanita sp-1, Amanita sp-2, Cliocybe sp-1 ชนิดของสารพิษคือ alpha-amantin และ muscarine ที่มีผลกระทบต่อตับ ไต สมอง สอดคล้องกับผลตรวจเลือดทางห้องปฏิบัติการผู้เสียชีวิตทั้งหมดพบค่าความผิดปกติของการทำงานตับและไตสูงมาก เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ซ้ำ จึงควรมีการจัดทำป้ายประชาสัมพันธ์ภายในหมู่บ้าน ชี้แจงสร้างความเข้าใจในการเก็บเห็ดป่ามากิน รวมทั้งให้มีรูปเห็ดพิษที่เห็นภาพชัดเจน