การศึกษาแบบจำลองสถานการณ์รูปแบบการจัดซื้อเพื่อลดต้นทุนรวมของการบริหารเวชภัณฑ์ กรณีศึกษา: โรงพยาบาลวารินชำราบ

บทคัดย่อ

การจัดการสินค้าคงคลังด้วยระบบ ABC analysis ร่วมกับรูปแบบการสั่งซื้อในปริมาณที่ประหยัด (EOQ - Eco-nomic Ordering Quanity) สามารถลดต้นทุนรวมในการบริหารคลังสินค้าได้ อย่างไรก็ตาม มีการวิจัยจำนวน น้อยมากที่ทดสอบว่าวิธีการดังกล่าวจะสามารถลดต้นทุนรวมในการบริหารคลังยาในโรงพยาบาลของไทยได้หรือไม่การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบรูปแบบการจัดซื้อยาที่เหมาะสมที่ทำให้ต้นทุนโดยรวมของการบริหารคลังยามีค่า น้อยที่สุด โดยศึกษาในโรงพยาบาลวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี เก็บข้อมูลย้อนหลังเป็นระยะเวลา 1 ปี ตั้งแต่ตุลาคม 2549 ถึงกันยายน 2550 เปรียบเทียบต้นทุนรวมของการบริหารคลังยาจากสถานการณ์การบริหารคลังยาจำลอง กรณีจัดการยาคงคลังด้วยระบบ ABC analysis โดยแบ่งสินค้าออกเป็นกลุ่มตามมูลค่าของสินค้า ร่วมกับรูปแบบการสั่งซื้อแบบ EOQ กับต้นทุนรวมของยาตามรูปแบบการสั่งซื้อแบบเดิม ใช้วิธีการคำนวณต้นทุนแบบรายกิจกรรมในการหาต้นทุนรวมของการบริหารคลังยา ซึ่งประกอบด้วยต้นทุนการสั่งซื้อ และต้นทุนการเก็บรักษาใช้ข้อมูลจากยากลุ่ม A และยากลุ่ม C อย่างละ 59 รายการ เท่านั้น ในการเปรียบเทียบผลการศึกษาพบว่า เมื่อเปรียบเทียบต้นทุนรวมของการบริหารคลังยาสำหรับยากลุ่ม A และกลุ่ม C อย่างละ 59 รายการ ตามวิธีการสั่งซื้อแบบเดิมกับการใช้วิธีการสั่งซื้อแบบ EOQ โดยกำหนดให้ 1 ใบสั่งซื้อ มีรายการยาเท่ากับ 1, 2 หรือ 3รายการ พบว่าวิธีการสั่งซื้อแบบ BOQ จะมีต้นทุนรวมของการบริหารคลังยาน้อยกว่าวิธีการสั่งซื้อแบบเดิมเท่ากับ 290,255.44 บาท, 325,523.55 บาท และ 337,827.63 บาทต่อปี ตามลำดับ ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า วิธีการสั่งซื้อแบบ BOQ น่าจะมีประสิทธิผลในการลดต้นทุนรวมของการบริหารคลังยาได้ อย่างไรก็ตาม การนำวิธีการสั่งซื้อแบบ EOQ นี้ไปใช้จริง ควรมีการปรับให้เหมาะสมกับยาแต่ละรายการซึ่งมีอัตราการใช้ไม่คงที่ตลอดปีเนื่องจากโดยหลักการทั่วไป การจัดซื้อแบบ EOQ จะได้ผลดีมากในกรณีที่สินค้าที่มีอัตราการใช้คงที่