DEVELOPMENT OF SURVEILLANCE, PREVENTION, AND CONTROL PROTOCOLS FOR COMMUNICABLE DISEASES ALONG THE THAI-LAOS BORDER THROUGH COMMUNITY LEADERS AND VILLAGE HEALTH VOLUNTEERS IN NAN PROVINCE

Authors

  • Isaraphap Maruen Pua public health office
  • Chumphon sutti Nan Provincial public health office
  • Chaen atachai Nan Provincial public health office

Keywords:

Surveillance, prevention and control protocol of communicable diseases, Thai - Laos cross border, community leader, Village health volunteer

Abstract

Abstract

        This participatory action research aimed to study the development of surveillance, prevention and control protocols of communicable diseases among Thai - Laos cross border area by engaging community leaders and village health volunteers in Nan Province. The participants were selected using purposive sampling, including 188 community leaders and village health volunteers, and government officials at border relaxation points. Data was collected using test forms, questionnaires, group conversations, observations and field notes, interviews, and group discussions. The quantitative data were analyzed using frequency, percentage, mean, standard deviation, and t-test. While the qualitative data was analyzed using content analysis.

        The results of this study showed that current knowledge of the community leaders and village health volunteers regarding surveillance, prevention and control protocol for communicable diseases in the community was at a moderate level, their skills and practices in this area were also at a moderate level. The development of surveillance prevention and control protocols of communicable diseases along the Thai - Laos cross border consisted of 4 aspects; 1) Strategic plan preparation for surveillance, prevention and control of communicable diseases along the Thai - Laos cross border. 2) Capacity building of community leaders and village health volunteers for surveillance, prevention and control protocol of communicable diseases. 3) Development of an information system for diseases surveillance, prevention and control along the Thai - Laos cross border, and 4) Strengthening participation with network partners. From the evaluation results, the mean scores of knowledge, skills, practices, and participation in operational surveillance, prevention, and control of communicable diseases were significantly higher after the development compared to before the intervention at the 0.05 level.

References

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2562). ทิศทางและกลไกการบริหารจัดการเชิงยุทธศาสตร์กรมควบคุม โรค ประจำปีงบประมาณ 2562. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. (2565). แผนปฏิบัติการสาธารณสุขชายแดน พ.ศ.2565- 2570. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.

จรรรงค์ ลีสุรพงษ์. (2553). ปัจจัยที่มีผลต่อการดำเนินงานควบคุมโรคติดต่อขององค์การบริหารส่วนตำบล. [ปริญญานิพนธ์วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต], บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยทักษิณ.

ธานี นามม่วง. (2566). การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคติดติดต่อตามแนวชายแดนไทย - กัมพูชาของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน กรณีศีกษา อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์. วารสาร ส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม. 46(1), 54-67.

ธีรวุฒิ เอกะกุล. (2544). ระเบียบวิธีวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 2). อุบลราชธานี: วิทยาการพิมพ์.

นพรัตน์ วงศ์วิทยาพาณิชย์, จิตรา โรจน์ประเสริฐกูล และเสริมสิทธิ์ สร้อยสอดศร. (2554). โครงการวิจัย การพัฒนาตลาดการค้าชายแดนไทย กรณีศึกษาตลาดโรงเกลือ จังหวัดสระแก้ว. เชียงใหม่: สถาบัน ศึกษานโยบายสาธารณะมหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ปราริชาติ เขียวฉะอ้อน. (2564). รายงานวิจัยการพัฒนาระบบเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อชายแดน ไทย-เมียนมา บริเวณพื้นที่ช่องทางข้ามธรรมขาติแม่กึ๊ดใหม่ริมเมย-ชเวโก๊กโก่. ตาก: สำนักงาน สาธารณสุขจังหวัดตาก.

พวงรัตน์ ทวีรัตน์. (2550). วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: สำนัก ทดสอบการศึกษาและจิตวิทยา มหาวิทยาลัยศรีนคริทรวิโรฒ.

พิษณุรักษ์ กันทวี. (2563). การประเมินผลโครงการสร้างความตระหนักและเตรียมความพร้อมสำหรับโรคติดต่อและโรคอุบัติใหม่ตามแนวพรมแดนไทย-ราชอาณาจักรกัมพูชา-สาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว-สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา ปีงบประมาณ 2558-2560. วารสารวิจัยระบบ สาธารณสุข, 14(1), 51-61.

รวิสรา จิรโรจนวัฒน์, กุลยา เชี่ยวโสธร และอุดมศักดิ์ อิ่มสว่าง. (2556). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความสำเร็จ ในการดำเนินงานของคณะกรรมการชายแดนระดับอำเภอ ในการป้องกันควบคุมโรคติดต่อตามแนวชายแดน ไทย-กัมพูชา จังหวัดจันทบุรีและตราด. วารสารควบคุมโรค, 39(1), 75-81.

วรวัตต์ ชาญวิรัตน์, พรชรัฐ สายยุทธ และพรชนก เพ็ญศรี. (2567). รูปแบบการเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคติดต่อในระบบขนส่งทางรางระหว่างประเทศ พรมแดนประเทศไทย-สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(4), 761-762.

สันติ ฝักทอง. (2567). การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรค และภัยสุขภาพตามแนวชายแดนไทย และสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เขตพื้นที่อำเภอโพธิ์ไทร จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิทยาศาสตร์การกีฬาและนวัตกรรมสุขภาพ กลุ่มมหาวิทยาลัยราชภัฏแห่งประเทศไทย. 3(4), 4-64.

สำนักงานพาณิชย์จังหวัดน่าน. (2562). การค้าชายแดนจังหวัดน่าน. น่าน: สำนักงานพาณิชย์จังหวัดน่าน. สำนักงานวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. (2555). การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพ เครือสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

สำนักงานวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. (2559). การใช้บริการ สุขภาพของผู้ป่วยชาวลาวในประเทศไทย: กรณีศึกษาผลกระทบกับโรงพยาบาลรัฐในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย และสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่าน. (2567). สรุปผลการดำเนินงานด้านสาธารณสุขประจำปี 2567. น่าน: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่าน.

สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. (2562). แผนแม่บทการแก้ไขและพัฒนางานสาธารณสุข ชายแดน พ.ศ. 2560-2564. กรุงเทพฯ: ทริปเปิลกราฟฟิกสตูดิโอ.

สุภเนตร ชัยนา, พิชัย เอื้อมธุรพจน์ และสังคม ศุภรัตนกุล. (2562). แนวทางการพัฒนาบทบาทหน้าที่การปฏิบัติงานเพื่อเสริมความมั่นคงตามแนวชายแดนของคณะกรรมการหมู่บ้านอาสาพัฒนาและป้องกันตนเอง จังหวัดหนองคาย. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(1), 146-52.

Published

2025-08-29

How to Cite

มาเรือน อ., สุทธิ ช., & อะทะไชย แ. (2025). DEVELOPMENT OF SURVEILLANCE, PREVENTION, AND CONTROL PROTOCOLS FOR COMMUNICABLE DISEASES ALONG THE THAI-LAOS BORDER THROUGH COMMUNITY LEADERS AND VILLAGE HEALTH VOLUNTEERS IN NAN PROVINCE. Primary Health Care Journal (Northern Edition), 35(2), 77–89. Retrieved from https://thaidj.org/index.php/NRTC/article/view/16677

Issue

Section

Original Article (นิพนธ์ต้นฉบับ)