การลดระยะเวลารอคอยในแผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลจิตเวชด้วยกรอบแผนภาพเพชรคู่: กรณีสมมติข้อเสนอเชิงระบบ
คำสำคัญ:
ระยะเวลารอคอย, ผู้ป่วยนอก, โรงพยาบาลจิตเวช, แผนภาพเพชรคู่, ทฤษฎีข้อจำกัดบทคัดย่อ
ระยะเวลาการรอคอยสำหรับการรับบริการของแผนกผู้ป่วยนอก (OPD) ในโรงพยาบาลจิตเวชเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อคุณภาพการให้บริการ และความพึงพอใจของผู้รับบริการ บทความนี้มุ่งเสนอการลดระยะเวลารอคอยการรับบริการ OPD ของโรงพยาบาลจิตเวช จากกรณีสมมติด้วยแผนภาพเพชรคู่ (Double Diamond Diagram) ที่เป็นแผนภาพแสดงกระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design thinking) แบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ ค้นหา (Discover) นิยาม (Define) พัฒนา (Develop) และส่งมอบ (Deliver) ที่จะถูกนำมาประยุกต์ใช้เพื่อแสดงกระบวนการคิดเชิงแก้ไขปัญหา โดยนำเสนอผ่านกรณีสมมติแสดงศักยภาพการลดเวลาของ OPD ในโรงพยาบาลจิตเวชแห่งหนึ่ง ที่ลดระยะเวลารอคอยเฉลี่ยจาก 280 นาที เหลือ 105 นาที (ลดลงร้อยละ 62.5%) บทความนี้จึงชี้ให้เห็นถึงความเป็นไปได้ในการลดระยะเวลารอคอยอย่างมีประสิทธิผล ด้วยแนวคิดการออกแบบเชิงระบบที่ยึดผู้รับบริการเป็นศูนย์กลาง
เอกสารอ้างอิง
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน. (2562). การดำเนินงานตามตัวชี้วัดเชิงยุทธศาสตร์ของกระทรวงสาธารณสุข ปี 2562. นนทบุรี: สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข.
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน. (2566). สรุปรายงานการป่วย ปี พ.ศ. 2566 [ออนไลน์]. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นเมื่อ 29 สิงหาคม 2568, จาก https://spd.moph.go.th/wp-content/uploads/2024/11/ill_2023_full_07112567.pdf
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน. (2567). สรุปรายงานการป่วย ปี พ.ศ. 2567 [ออนไลน์]. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นเมื่อ 29 สิงหาคม 2568, จาก https://spd.moph.go.th/wp-content/uploads/2025/08/ill_2024_full_18082568.pdf
ภานุพันธ์ หงษ์วิไล, และคณะ. (2565). การพัฒนาคุณภาพการให้บริการแผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ. วารสารสมาคมเวชสารสนเทศไทย, 8(1), 38–45.
พัชนี สุมานิตย์. (2565). การพัฒนาระบบบริการงานพยาบาลผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมสุขภาพ, 4(3), กันยายน-ธันวาคม 2566.
สุทธิกานต์ เลขาณุการ, พงศ์ประพันธ์ พงษ์โสภณ, ชาตรี ฝ่ายคำตา, & เอกภูมิ จันทรขันตี. (2565). สมรรถนะการสอนการคิดเชิงออกแบบของครูวิทยาศาสตร์. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 24(2), 370–380.
สาธิต บัวคล้าย. (2012). การพัฒนางานศัลยกรรมในโรงพยาบาลปักธงชัย โดยใช้ทฤษฎีข้อจำกัด. Maharat Nakhon Ratchasima Hospital Journal, 36(1), 33–38.
Alrajhi, K. N., Aljerian, N. A., Alazaz, R. N., Araier, L. B., Alqahtani, L. S., & Almushawwah, S. O. (2020). Effect of waiting time estimates on patients’ satisfaction in the emergency department in a tertiary care center. Saudi Medical Journal, 41(8), 883–886.
Bleustein, C., Rothschild, D. B., Valen, A., Valaitis, E., Schweitzer, L., & Jones, R. (2014). Wait times, patient satisfaction scores, and the perception of care. American Journal of Managed Care, 20(5), 393–400.
Christ, M., Grossmann, F., Winter, D., Bingisser, R., & Platz, E. (2010). Modern triage in the emergency department. Dtsch Arztebl Int, 107(50), 892–898.
Design Council. (n.d.). Framework for innovation [ออนไลน์]. London: Design Council. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2568, จาก https://www.designcouncil.org.uk/our-resources/framework-for-innovation/
Goldratt, E. M., & Jeff, C. (Eds.). (2004). The goal: A process of ongoing improvement (Theory of Constraints). United States of America: Congress Cataloging in Publication Data.
McIntyre, D., & Chow, C. K. (2020). Waiting time as an indicator for health services under strain: A narrative review. Inquiry: The Journal of Health Care Organization, Provision, and Financing, 57, 1–15.
Nottingham, Q. J., Johnson, D. M., & Russell, R. S. (2018). The effect of waiting time on patient perceptions of care quality. Quality Management Journal, 25(1), 32–45.
Pitsacha, C. (2020, July 30). The double diamond design process: แนวความคิดสู่ความเป็นเลิศ [ออนไลน์]. หาดใหญ่: Prince of Songkla University. สืบค้นเมื่อ 6 สิงหาคม 2568, จาก https://clib.psu.ac.th/km/the-double-diamond-design-process/
Wang, X., Huang, Z., Xu, T., Li, Y., & Qin, X. (2023). Exploring the future design approach to ageing based on the double diamond model. Systems, 11, 404.https://doi.org/10.3390/systems11080404
Yurkova, I., & Wolf, L. (2011). Under-triage as a significant factor affecting transfer time between the emergency department and the intensive unit. Journal of Emergency Nursing, 37(5), 49–56.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสาธารณสุขมูลฐาน (ภาคเหนือ)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
