การศึกษาผลของการให้ยา Labetalol ขนาดต่ำเปรียบเทียบกับ Fentanyl ขนาดต่ำในการลดความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจในระหว่างการใส่ท่อช่วยหายใจระหว่างการระงับความรู้สึกทั่วร่างกาย

ศรีสุดา ไล้ทองคำ; เสาวนีย์  ชนะพาล

ผู้แต่ง

ศรีสุดา ไล้ทองคำ โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์
เสาวนีย์ ชนะพาล โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์

คำสำคัญ:

Labetalol, Fentanyl, ระงับความรู้สึกทั่วร่างกายและใส่ท่อช่วยหายใจ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อเปรียบเทียบผลของการใช้ยา Labetalol และ Fentanyl ในขนาดต่ำต่อการลดความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจ ระหว่างการใส่ท่อช่วยหายใจในผู้ป่วยที่ได้รับระงับความรู้สึกทั่วร่างกาย

วิธีการศึกษา : การศึกษาแบบสุ่มชนิดมีกลุ่มควบคุมแบบปกปิดสองทาง (Randomized double-blind controlled trial) ในผู้ป่วยจำนวน 60 คน ที่เข้ารับการผ่าตัดชนิด Elective อายุ 18-65 ปี ASA Physical status class I-II และได้รับการระงับความรู้สึกทั่วร่างกายและใส่ท่อช่วยหายใจในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ โดยแบ่งผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่มโดยวิธีสุ่ม กลุ่ม F ได้รับยา Fentanyl 1.5 ไมโครกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม กลุ่ม L ได้รับยา Labetalol 0.15 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ที่เวลา 3 และ 5 นาที ก่อนให้การนำสลบตามลำดับ และบันทึกค่าความดันโลหิตและอัตราการเต้นหัวใจ ที่เวลาก่อนและหลังการให้ยานำสลบ และหลังใส่ท่อช่วยหายใจที่เวลา 1, 3, 5, 8, 10 นาที

ผลการศึกษา : ยา Fentanyl ลดความดันโลหิตได้ดีกว่ายา Labetalol หลังใส่ท่อช่วยหายใจที่เวลา 1 นาที (ค่าเฉลี่ยความดันโลหิต กลุ่ม F = 109.1±18.6 mmHg, กลุ่ม L = 119.9±16.6 mmHg, p–value=0.02) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่ในการลดอัตราการเต้นของหัวใจหลังจากใส่ท่อช่วยหายใจ ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

สรุป : การให้ยา Fentanyl 1.5 ไมโครกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ลดความดันโลหิตหลังจากใส่ท่อช่วยหายใจที่เวลา 1 นาทีได้ดีกว่ายา Labetalol 0.15 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

คำสำคัญ : Labetalol, Fentanyl, ระงับความรู้สึกทั่วร่างกายและใส่ท่อช่วยหายใจ

เอกสารอ้างอิง

Prys-Roberts C, Green LT, Meloche R, Forex P. Studies of anaesthesia in relation to hypertension. II : Hemodynamic consequences of induction and endotracheal intubation. Br J Anaesth 1988;80:106-22.

Kovac AL. Controlling the hemodynamic response to laryngoscopy and endotracheal intubation. J Clin Anaesth 1966;8:63-79.

Kayhan Z, Aldemir D, Mutlu H, Ogus E. Which is responsible for the haemodynamic response due to laryngoscopy and endotracheal intubation? Catecholamines, vasopressin or angiotensin?. Eur J Anaesthesiol 2005;22(10):780-5.

Fox EJ, Sklar GS, Hill CH, Villanueva R, King BD. Complications related to the hemodynamic response to endotracheal intubation. Anesthesiology 1977;47:524-5

Barbita, Singh B, Saiyed A, Meena R, Verma I, Vyas CK. A comparative study of labetalol and fentanyl on the sympathomimetic response to laryngoscopy and intubation in vascular surgeries. Karnataka Anaesthesia Journal 2015;1(2):64-8.

Kumar R, Gandhi R, Mallick I, Wadhwa R, Adlakha N, Bose M. Attenuation of hemodynamic response to laryngoscopy and endotracheal intubation with two different doses of labetalol in hypertension patients. Egyptian Journal of Anaesthesia 2016;32(3):339-44

Kim JK, Park JM, Lee CH, Kim DK. Dose fentanyl injection for blunting the hemodynamic response to intubation increase the risk of reflex bradycardia during major abdominal surgery?. Korean J Anesthesiol 2012;63(5):402-8.

Mahiswar AP, Dubey PK, Ranjan A. Comparison between dexmedetomidine and fentanyl bolus in attenuating the stress response to laryngoscopy and tracheal intubation. Brazilian Journal of Anesthesiology 2022;72(1):103-9.

Chung KS, Sinatra RS, Halevy JD, Paige D, Silverman DG. A comparison of fentanyl, esmolol, and their combination for blunting the haemodynamic responses during rapid-sequence induction. Can J Anaesth 1992;39(8):774-9.

Lazo OLE, White PF, Tumul R, Yumul F, Kariger RK, Kaplan M, et al. Labetalol as an alternative to esmolol and fentanyl for maintaining hemodynamic stability during laparoscopic surgery : Comparative effects on recovery profiles and a literature review. J Surg Res 2020;3(4):444-56.

Patel LP, Patel JC, Patel KP, Rathva CS, Tandel V. Comparison of effect of labetalol and fentanyl with only fentanyl for attenuating pressure responses to intubation and skull pin insertion in neurosurgery. Indian Journal of Clinical Anaesthesia 2018;5(2):199-204.

Thippeswamy RR, Shetty SR. Intravenous low dose fentanyl versus lignocaine in attenuating the hemodynamic responses during endotracheal Intubation : A Randomized double‑blind study. Anesthesia : Essays and Researches 2018;12(4):778-85.

Chung F, Evan D. Low-dose fentanyl:haemodynamic response during induction and intubation in geriatric patients. Can Anaesth Soc J 1985;32(6):622-8.

Kumari R, Prasad S, Kumar R. Assessment of hemodynamic parameters and side effects associated with laryngoscopy and intubation using labetalol, fentanyl and normal saline. International Journal of Health and Clinical Research 2021;4(8):112-6.

Martin DE, Rosenberg H, Aukburg SJ, Bartkowski RR, Edwards MW Jr, Greenhow DE, ed al. Low-dose fentanyl blunts responses to tracheal intubation. Anesth Analg 1982;61:680-4.

Kanto J, Allonen H, Kleimola T, Mantyla R. Phamocokinetics of labetalol in healthy volunteers. Int J Clin Pharmacol Ther Toxicol 1981;19:41-4.

Stoelting RK, Hillier SC. Pharmacology & physiology in anesthetic practice. In: Handbook of pharmacology and physiology in anesthetic Practice. 2nd ed. Philadelphia, USA : Lippincott Williams & Wilkins;2006. P. 87-342, 347.

Bowdle TA. Adverse effect of opioid agonists and agonist-antagonists in anaesthesia. Drug Saf 1988;19(3):173-89.

Dabbous AS, Baissari MC, Nehme PW, Esso JJ, Abu Leila AM. Perioperative reflex bradycardia and cardiac arrest. Middle East J Anaesthesiol 2014;22(4):353-60