การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย จังหวัดนครสวรรค์
คำสำคัญ:
ผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด, รูปแบบการดูแลผู้ป่วย, การมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด ที่มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย จังหวัดนครสวรรค์ และประเมินผลการนำรูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด ที่มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย จังหวัดนครสวรรค์ ไปใช้
วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ พื้นที่ศึกษาคือ จังหวัดนครสวรรค์ แบ่งการศึกษาเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 พัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด ที่มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย จังหวัดนครสวรรค์ เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูล คือ กลุ่มอำนวยการ กลุ่มปฏิบัติการและกลุ่มภาคีเครือข่าย ระยะที่ 2 ประเมินผลการนำรูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด ที่มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย จังหวัดนครสวรรค์ ไปใช้ โดยเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ จากการตอบแบบสอบถามของกลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด จำนวน 150 คน ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือจากการหาความตรงเชิง ค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา 0.85 และความเชื่อมั่นของเครื่องมือพบค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค 0.75 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด และค่าต่ำสุด และสถิติ แบบวัดซ้ำ ANOVA กำหนดระดับความเชื่อมั่นทางสถิติที่ p-value<0.05
ผลการศึกษา: การเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพ พบว่า จำนวนผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติดเพิ่มขึ้น บุคลากรทางการแพทย์ไม่เพียงต่อการดูแล มีนโยบายแต่ไม่มีการกำหนดบทบาทหน้าที่ที่ชัดเจน จากการศึกษาได้พัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด ที่มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย จังหวัดนครสวรรค์ “พาสานโมเดล” และการเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ พบว่า ผู้ป่วยมีปัญหาพฤติกรรมสุขภาพและความก้าวร้าวรุนแรงต่ำลง หลังการนำรูปแบบไปใช้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value<0.01
สรุป: รูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด ที่มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย ที่ใช้การร่วมกันวางแผน ปฏิบัติ สังเกต และสะท้อนผล ทำให้การดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติดครอบคลุม มีผลต่อพฤติกรรมสุขภาพที่ดีขึ้นและความก้าวร้าวรุนแรงลดลง
คำสำคัญ: ผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติด, รูปแบบการดูแลผู้ป่วย, การมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย
เอกสารอ้างอิง
ขัติยา แก้วสมบัติ, อิศรา ขุนพิลึก, ชินกร สุจิมงคล, อัญชลี วิจิตรปัญญา. การวิเคราะห์บริบทของปัจจัยที่เอื้อและเป็นอุปสรรคต่อการจัดบริการสุขภาพจิตระดับชุมชนสำหรับผู้ป่วยจิตเวชและยาเสพติดที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง: การศึกษาแบบผสานวิธีในหลายระดับ. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์. 2567;17(3):157–71.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข, โครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ. การระบาดวิทยาปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช. 2556.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครสวรรค์. HCD [อินเทอร์เน็ต]. 2568 [เข้าถึงเมื่อ 20 มี.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nsn.moph.go.th/
Kemmis S, McTaggart R. The Action Research Planner. 3rd ed. Geelong (Australia): Deakin University Press; 1998.
Daniel WW. Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences. 6th ed. New York: John Wiley & Sons; 1995. p. 177–8.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดูแลผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังกลุ่มเสี่ยงในชุมชนสำหรับบุคลากรหน่วยบริการปฐมภูมิ. 2559.
ปรียาภัสสร์ เหล็กเพชร, กฤษฎา เหล็กแพชร, จันทิมา นวะมะวัฒน์. การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังและดูแลผู้ป่วยโรคจิตเวชอย่างมีส่วนร่วมของชุมชน. วารสารวิจัยสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2567;6(1):164–77.
ประครอง ประกิระนะ, จันทร์เพ็ญ สว่างไธสง, ดนัย บุญมี, กาญจนา จันทะนุย, อรนุช ไชยสันต์. แนวทางการดูแลผู้ป่วยยาเสพติดที่มีอาการทางจิตและมีความเสี่ยงสูงในการก่อความรุนแรงโดยชุมชนมีส่วนร่วม อำเภอยางสีสุราช จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิทยาลัยชุมชนมหาสารคาม. 2567;9(6):218–22.
กรองจิต วลัยศรี. การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชและยาเสพติดที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรงในชุมชน โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิทยาลัยชุมชนมหาสารคาม. 2566;8(3):909–17.
ลัดดาวัลย์ สิทธิสาร. การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชจากยาเสพติดที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรงโดยชุมชนมีส่วนร่วม กรณีศึกษา อำเภอแห่งหนึ่งของประเทศไทย. วารสารกระบี่เวชสาร. 2566;6(2).
จรรยา ใจหนุน. การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของครอบครัวและชุมชนในการดูแลผู้ป่วยฉุกเฉินวิกฤตสุขภาพจิตแบบบูรณาการ. เพชรบูรณ์เวชสาร. 2023;3(2):219-32.
โกศล เจริญศรี. การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร กรณีศึกษา บ้านนาทาม - ห้วยทราย ตำบลป่าไร่ อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อม และสุขภาพชุมชน. 2023;8(2):286-9.
กชพร นะราธร. การพัฒนารูปแบบการพยาบาลการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง ร่วมกับการประยุกต์ใช้ทฤษฎีการดูแลตนเองของโอเร็ม โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย อำเภอโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อม และสุขภาพชุมชน. 2024;9(5):577-84.
หทัยกาญจน์ เสียงเพราะ. การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังภาวะซึมเศร้าในชุมชนอำเภอสังขะ จังหวัดสุรินทร์.วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย. 2025;70(2):262-73.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 Region 3 Medical and Public Health Journal - วารสารวิชาการแพทย์และสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 3
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
