ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรกของผู้ป่วยที่มารับการรักษาในแผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉินโรงพยาบาลสกลนคร

ผู้แต่ง

  • อภิญญา กิ่งนาคม โรงพยาบาลสกลนคร

คำสำคัญ:

การเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมง, ผู้ป่วยวิกฤตฉุกเฉิน, การบาดเจ็บที่ช่องท้องและทรวงอก, การบาดเจ็บหลายระบบ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตในผู้ป่วยที่มารับการรักษาในแผนกอุบัติเหตุฉุกเฉิน และอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวิกฤตฉุกเฉินภายใน 24 ชั่วโมง

วิธีการศึกษา: การศึกษาแบบย้อนหลังเชิงพรรณนา ในกลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยวิกฤตฉุกเฉิน (Triage level 1) ที่เข้ารับการรักษาในแผนกฉุกเฉิน โรงพยาบาลสกลนคร ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2565 ถึง 31 พฤษภาคม พ.ศ.2567 จำนวน 469 ราย วิเคราะห์ข้อมูลอัตราการเสียชีวิตด้วยความถี่ ร้อยละ และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์โดยใช้สถิติ วิธีเพิ่มตัวแปรอิสระแบบขั้นตอน (Stepwise logistic-regression) ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%

ผลการศึกษา: พบอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวิกฤตฉุกเฉินภายใน 24 ชั่วโมง เท่ากับร้อยละ 4.2 (95% CI: 3.8%-4.6%) ผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บที่ช่องท้องและทรวงอก จะเพิ่มโอกาสเสี่ยงของการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรกเป็น 19.17 และ 3.87 เท่า ตามลำดับ เมื่อเทียบกับ ผู้ป่วยที่มีการบาดเจ็บหลายระบบในร่างกายพร้อมกัน (More than 1 system) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนความดันโลหิตซิสโตลิก (SBP) พบว่าผู้ป่วยที่มีค่า SBP เพิ่มมากขึ้นทุกๆ 1 มิลลิเมตรปรอท จะลดโอกาสของการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรกได้ 2% อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และ ระยะเวลาที่อยู่ในห้องฉุกเฉิน พบว่าผู้ป่วยที่มีระยะเวลาอยู่ในห้องฉุกเฉินเพิ่มมากขึ้นทุกๆ 1 ชั่วโมง จะเพิ่มโอกาสเสี่ยงของการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรก 1.56 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

สรุป: ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรก ได้แก่ การบาดเจ็บที่ช่องท้องและทรวงอก และระยะเวลาอยู่ในห้องฉุกเฉิน การทราบปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญจะช่วยกำหนดแนวทางปฏิบัติ การประเมินความเสี่ยง หรือการตรวจพบความผิดปกติของสัญญาณชีพได้

คำสำคัญ: การเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมง, ผู้ป่วยวิกฤตฉุกเฉิน, การบาดเจ็บที่ช่องท้องและทรวงอก, การบาดเจ็บหลายระบบ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. ยุทธศาสตร์ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ.2562-2568. นนทบุรี: สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2562.

Hsia RY, Zagorov S, Sarkar N, Savides MT, Feldmeier M, Addo N. Patterns in Patient Encounters and Emergency Department Capacity in California, 2011-2021. JAMA Netw Open. 2023;6(6):e2319438. Published 2023 Jun 1. Doi: 10.1001/jamanetworkopen.2023.19438.

Valli G, Galati E, De Marco F, Bucci C, Fratini P, Cennamo E, et al. In-hospital mortality in the emergency department: clinical and etiological differences between early and late deaths among patients awaiting admission. Clin Exp Emerg Med. 2021;8(4):325-32. Doi:10.15441/ceem.21.020

กระทรวงสาธารณสุข. รายงานการพัฒนาระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินกระทรวงสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564. นนทบุรี: สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2564.

Damkliang J, Considine J, Kent B, Street M. Using an evidence-based care bundle to improve Thai emergency nurses' knowledge of care for patients with severe traumatic brain injury. Nurse Educ Pract. 2015;15(4):284-92. Doi: 10.1016/j.nepr.2015.03.007

กลุ่มงานยุทธศาสตร์และแผนงานโครงการ โรงพยาบาลสกลนคร. [อินเทอร์เน็ต]. อุดรธานี: สำนักงานเขตสุขภาพที่ 8; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 16 มิถุนายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://r8way.moph.go.th

Duongthong P, Muengtaweepongsa S, Lokeskrawee T, Lawanasko S, Sakornyutthadej N, Thongyong P. Factors affecting the first 24-hour mortality of patients receiving emergency medical service (EMS) in a sub-urban area: a retrospective cohort study [version 1; peer review: 1 approved with reservations]. F1000Research. 2023;12:899. Doi:10.12688/f1000research.137744.1

Kondo Y, Abe T, Kohshi K, Tokuda Y, Cook EF, Kukita I. Revised trauma scoring system to predict in-hospital mortality in the emergency department: Glasgow Coma Scale, Age, and Systolic Blood Pressure score. Crit Care. 2011;15(4):R191.

เกรียงศักดิ์ ปินตาธรรม, วศินี ปล้องนิราศ. ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตใน 24 ชั่วโมง ในผู้ป่วยอุบัติเหตุที่เข้ารับการรักษาโดยได้รับการนอนในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์.วารสารการแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย. 2565;2(1):66-76.

มุกดา ทองประวิทย์, ศรีสุดา อัศวพลังกูล, มงคล สุริเมือง.ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรกของผู้ป่วยที่ได้รับการส่งต่อจากโรงพยาบาลชุมชนมารักษาที่โรงพยาบาลแม่สอด จังหวัดตาก. วารสารการแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย. 2566;3(2):118-27.

พัชราภรณ์ คล่องแคล่ว. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมง ของผู้ป่วยโรคปอดอักเสบที่มารับการรักษาในแผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลยโสธร. ยโสธรเวชสาร. 2565;24(1):45-60.

Huber-Wagner S, Lefering R, Qvick LM, Körner M, Kay MV, Pfeifer KJ, et al. Effect of whole-body CT during trauma resuscitation on survival: a retrospective, multicentre study. Lancet. 2009;373(9673):1455-61.

Furugori S , Kato M, Abe T , Iwashita M, Morimura N. Treating patients in a trauma room equipped with computed tomography and patients' mortality: a non-controlled comparison study. World J Emerg Surg. 2018;13:18.

Scheeren TWL, Bakker J, De Backer D, Annane D, Asfar P, Boerma EC, et al. Current use of vasopressors in septic shock. Annals of Intensive Care. 2019;9(20):1-20.

Permpikul C, Sivakorn C, Tongyoo S. In-Hospital Death after Septic Shock Reversal: A Retrospective Analysis of In-Hospital Death among Septic Shock Survivors at Thailand's Largest National Tertiary Referral Center. Am J Trop Med Hyg. 2021;104(1):395-402. Doi: 10.4269/ajtmh.20-0896.

Liu J, Bai C, Li B, Shan A, Shi F, Yao C, et al. Mortality prediction using a novel combination of biomarkers in the first day of sepsis in intensive care units. Sci Rep. 2021;11:1275. Doi:10.1038/s41598-020-79843-5.

กาญจนา ผาณิตพิเชฐวงศ์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระยะเวลาการรับบริการในห้องฉุกเฉินมากกว่า 4 ชั่วโมงของโรงพยาบาลวชิระภูเก็ต. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11. 2566;37(2):47-61.

Esmaeili Ranjbar A, Mayel M, Movahedi M, Ranjbar FE, Mirafzal A. Pre-hospital time intervals in trauma patient transportation by emergency medical service: association with the first 24-hour mortality. Journal of Emergency Practice and Trauma. 2016;2(2):37-41.

Sampalis JS, Lavoie A, Williams JI, Mulder DS, Kalina M. Impact of on-site care, prehospital time, and level of in-hospital care on survival in severely injured patients. J Trauma. 1993;34(2):252-61.

กรมการแพทย์ [อินเทอร์เน็ต]. อัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวิกฤตฉุกเฉิน (Triage level 1) ภายใน 24 ชั่วโมง ในโรงพยาบาลระดับ A, S, M1 [เข้าถึงเมื่อ 17 ต.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก : https://healthkpi.dms.go.th/kpi2/kpi/index/?id=1518

เศรษฐพงษ์ ธนูรัตน์, พรทิพา ตันติบัณฑิต. ลักษณะของผู้ป่วยที่เสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรก ในการส่งต่อจากโรงพยาบาลชุมชน: กรณีวิเคราะห์ข้อมูลระดับจังหวัด.วารสารกรมการแพทย์. 2564;46(3):89-95.

รัดเกล้า วงศ์ชัยสุริยะ, เกรียงศักดิ์ ปินตาธรรม, ยุทธนา โค้วจิริยะพันธุ์, พรธีรา พรหมยวง. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตของผู้ป่วยอุบัติเหตุที่นำส่งด้วยชุดปฏิบัติการฉุกเฉินระดับสูงของโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์. วารสารการแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย. 2564;1(1):14-22.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-20

วิธีการอ้างอิง

กิ่งนาคม อภิญญา. 2025. “ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมงแรกของผู้ป่วยที่มารับการรักษาในแผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉินโรงพยาบาลสกลนคร”. Region 3 Medical and Public Health Journal - วารสารวิชาการแพทย์และสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 3 22 (3). Nakhonsawan Thailand:211-20. https://thaidj.org/index.php/smj/article/view/16294.

ฉบับ

บท

นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Article)