การใช้สมาร์ทโฟนในการทำงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ในอำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาทัศนคติและทักษะการใช้สมาร์ทโพนในการท างานของอาสาสมัครสาธารณสุข
ประจ าหมู่บ้าน (อสม.) และศึกษาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่เกี่ยวข้องรวมถึงปัญหาอุปสรรคต่อการใช้งานสมาร์ทโฟนในการทำงานของ อสม. เพื่อนำไปวางแนวทางการพัฒนา

วิธีดำเนินกำรวิจัย: วิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสานวิธี (mixed methods) โดยเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจาก อสม. ในตำบลหนองบัวระเหว จำนวน 104 คน นำมาวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์
ของปัจจัยต่าง ๆ ต่อทักษะการใช้งานสมาร์ทโฟนและทัศนคติของ อสม. และมีการเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพโดยสัมภาษณ์เชิงลึกด้วยแบบสอบถามกึ่งโครงสร้างจาก อสม. 6 คน และเจ้าหน้าที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง 5 คน นำมาสรุปวิเคราะห์ร่วมกันเพื่อทราบทัศนคติ ศักยภาพ และข้อจำกัดต่อการใช้สมาร์ทโฟนในการท างานของ อสม.

ผลการวิจัย: ปัจจุบัน อสม. เข้าถึงการมีสมาร์ทโฟนได้มากถึง ร้อยละ 86.5 และมีอินเทอร์เน็ตใช้เอง ร้อยละ
73.1 อสม. แต่ละคนมีทักษะการใช้สมาร์ทโฟนที่แตกต่างกันมาก โดย อสม. ที่อายุน้อยกว่ามีทักษะในการใช้สมาร์ทโฟนมากกว่า อสม. อายุมากกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.000) แต่ในด้านของทัศนคติ อสม. ทุกช่วงวัยต่างเห็นว่าการใช้สมาร์ทโฟนในการทำงาน อสม. เป็นเรื่องจำเป็นและมีประโยชน์ในระดับมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการสื่อสารปัจจัยส่งเสริมการใช้งานสมาร์ทโฟนของ อสม. ได้แก่ สถานการณ์โควิด การมีคนในชุมชนใช้สมาร์ทโฟนเพิ่มขึ้น และการติดต่อกับบุตรหลานที่อยู่ต่างจังหวัด ส่วนปัญหาอุปสรรคได้แก่ ปัจจัยส่วนบุคคล (ใช้ไม่เป็น, ไม่มีคนสอน) และปัญหาเรื่องอุปกรณ์และอินเทอร์เน็ต

สรุปอภิปรายผล: อสม. มีทักษะการใช้สมาร์ทโฟนแตกต่างกันตามระดับอายุมีทัศนคติที่ดีต่อการใช้สมาร์ทโฟนในการทำงาน ความช่วยเหลือเพื่อการพัฒนาทักษะของ อสม. มี 3 ด้าน ได้แก่ด้านการฝึกอบรมทักษะ อสม. ด้านนโยบายส่งเสริมให้ อสม. ใช้สมาร์ทโฟนในการทำงานด้านการสนับสนุนจากภาครัฐ โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายด้านอินเทอร์เน็ต