ความชุกและปัจจัยเสี่ยงต่อโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ โรงพยาบาลชัยภูมิ

บทคัดย่อ

โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เป็นภาวะเบาหวานที่เกิดขึ้นและวินิจฉัยได้ในระหว่างตั้งครรภ์ ซึ่งส่งผลกระทบทั้งต่อมารดาและทารกในครรภ์ การคัดกรองเบาหวานจึงควรได้รับการประเมินตั้งแต่การมาฝากครรภ์ครั้งแรก การวินิจฉัยเชิงพรรณาแบบย้อนหลังนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยเสี่ยงต่อโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ โรงพยาบาลชัยภูมิ ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2555 ถึง 30 กันยายน 2557 กลุ่มตัวอย่างคือ หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยงต่อโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ และได้รับการตรวจคัดกรองก่อนอายุครรภ์ไม่เกิน 34 สัปดาห์ ที่มาฝากครรภ์โรงพยาบาลชัยภูมิ โดยจัดทำทะเบียนบันทึกข้อมูลของกลุ่มเสี่ยงที่ได้รับการคัดกรองด้วยวิธี 50-gram glucose screening test (50g GST) จำนวน 476 ราย ถ้าผลการคัดกรองผิดปกติจะได้รับการตรวจวินิจฉัยโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ด้วยวิธี 100-gram oral glucose tolerance test (100g OGTT) ถ้าผลตรวจผิดปกติสองค่าขึ้นไปจะได้การวินิจฉัยว่าเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา

ผลการศึกษาพบว่า สตรีตั้งครรภ์ได้รับการตรวจคัดกรองเบาหวานทั้งหมด 3,802 ราย พบว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงและ ได้รับการตรวจคัดกรองด้วยวิธี 50g GST จำนวน 476 ราย คิดเป็นร้อยละ 12.51 ของสตรีตั้งครรภ์ที่คัดกรอง พบความชุกโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ 57 ราย คิดเป็น (ร้อยละ 11.97) ของสตรีตั้งครรภ์กลุ่มเสี่ยง และคิดเป็น (ร้อยละ 1.50) ของสตรีตั้งครรภ์ที่ได้รับการตรวจคัดกรองเบาหวานทั้งหมด โดยพบว่าส่วนใหญ่เป็นเบาหวานชนิด A1 คิดเป็น (ร้อยละ 75.44) และพบชนิด A2 เพียง (ร้อยละ 24.56) ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ได้แก่ ประวัติในครอบครัวเป็นเบาหวาน (ร้อยละ 40.37) อายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป (ร้อยละ 31.19) และดัชนีมวลกายก่อนตั้งครรภ์ตั้งแต่ 27 ขึ้นไป (ร้อยละ 22.80) ตามลำดับ

ผลการศึกษาพบความชุกของโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ค่อนข้างสูง จึงควรมีการค้นหาปัจจัยเสี่ยงในหญิงตั้งครรภ์ทุกรายตั้งแต่มาฝากครรภ์ครั้งแรก เพื่อให้ได้รับการตรวจวินิจฉัยที่รวดเร็วที่สุดซึ่งจะส่งผลให้การตั้งครรภ์ที่มีประสิทธิภาพต่อไป