การใช้เกล็ดเลือดเข้มข้นในการรักษาบาดแผลเรื้อรังในโรงพยาบาลจังหวัดเลย

Platelet rich plasma use in chronic wound in Loei Hospital

บทคัดย่อ

ผู้ป่วยที่มีภาวะหลอดเลือดขนาดเล็กตีบตันที่ไม่สามารถแก้ไขได้ เช่นผู้ป่วยเบาหวาน เมื่อเกิดบาดแผลขึ้นจะหายช้าหรือไม่หาย การใช้เกล็ดเลือดเข้มข้นเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถช่วยเร่งให้บาดแผลหายเร็วขึ้น

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบผลการรักษาผู้ป่วยที่มีแผลเรื้อรังด้วยวิธีทำปกติ กับวิธีรักษาด้วยเกร็ดเลือดเข้มข้น

วิธีการวิจัย: เป็นการศึกษาเปรียบเทียบ (Cohort study) ในผู้ป่วยรายเดียวกันที่มารับบริการใน รพ.เลย ด้วยวิธีทำแผลปกติกับวิธีรักษาด้วยเกล็ดเลือดเข้มข้น ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2562 – พฤศจิกายน 2563

ผลการวิจัย: กลุ่มที่ศึกษาทั้งหมด 8 คน เป็นชาย 7 คน หญิง 1 คน อายุเฉลี่ย 57 ปี น้ำหนักเฉลี่ย 74 kg. ทั้งหมดมีบาดแผลเรื้อรังบริเวณเท้า ระยะเวลาที่เป็นแผลเฉลี่ย 38 เดือน มีโรคประจำตัวเบาหวาน 4 คน โลหิตจาง 1 คน ทุพโภชนาการ 1 คน  

ผลลัพธ์ทางคลินิก: เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยขนาดแผลวิธีปกติและวิธีใช้เกร็ดเลือดเข้มข้น พบว่ามีอย่างน้อยหนึ่งคู่ที่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ (p< 0.001) จำแนกเป็น ระยะที่ 1 (Baseline period) การทำแผลแบบปกติสัปดาห์ที่ 1-4 ขนาดแผลเฉลี่ย 14.00 ± 12.2 ซม. ลดลงเป็น 13.4±11.7 ซม. (F= 4.84, p= 0.010) ขนาดแผลลดลงเฉลี่ยสัปดาห์ละ 0.2 ซม. ระยะที่ 2 (Treatment period) ทำแผลโดยใช้เกร็ดเลือดสัปดาห์ที่ 5-12 ขนาดแผลเฉลี่ย 13.3± 12.2 ซม. ลดลงเป็น 2.1± 3.6 ซม. (F= 8.23, p< 0.001) ขนาดแผลลดลงเฉลี่ยสัปดาห์ละ 1.4 ซม. หลังดำเนินการมีผู้ป่วยแผลหายสนิทจำนวน 5 คน คิดเป็นร้อยละ 62.5

สรุปผล: การทำแผลวิธีให้เกล็ดเลือดเข้มข้นทำให้แผลมีขนาดเล็กลงมากกว่าการทำแผลแบบปกติ จึงควรนำไปประกอบการพัฒนาแนวทางปฏิบัติทางคลินิกในการรักษาผู้ป่วยที่มีแผลเรื้อรังต่อไป

คำสำคัญ: บาดแผลเรื้อรัง, เกล็ดเลือดเข้มข้น

Chronic wound patient  had complicated to care because  Chronic wound  had difficult to heal so Platelet rich plasma was one choice to use in Chronic wound due to it could enhance the wound healing rate.

Objective: To compare healing rate between using Platelet rich plasma and normal wound dressing

Material and method : The author examined all patients confirmed chronic wound  who treat at Loei Hospital from November 2019 to November 2020. The author compared the healing rate between using Platelet rich plasma and normal wound dressing.

Result: Of the 8 patients who confirmed chronic wound in foot, 7 were male and 1 was female, 4 patients were diabetes mellitus, 1 patient was anemia, 1 patient was malnutrition.  Patients presented at a mean age of 57 years and average wound duration of 38 months. The average wound  size reduced from 14.0± 12.2 cm² to 13.4± 11.7 cm² (0.2 cm² per week) (F= 4.84, p= 0.010) after normal wound dressing for 4 weeks (Baseline period) compare with the average wound  size reduced from 13.3± 12.2 cm² to 2.1± 3.6 cm²(1.4 cm² per week)  (F= 8.23, p< 0.001) after using Platelet rich plasma for 8 weeks(Treatment period). 5 of 8 patients had complete wound healing.

Conclusion: Platelet rich plasma had significant to improve wound healing more than normal wound dressing.

Keyword: chronic wound, platelet rich plasma