FACTORS RELATED TO ORAL HEALTH CARE BEHAVIORS OF PEOPLE WITH TYPE 2 DIABETES MELLITUS PATIENTS IN TACHANG SUB-DISTRICT HEALTH PROMOTING HOSPITAL, TANDIAO SUB-DISTRICT, LOMSAK DISTRICT, PHETCHABUN PROVINCE
Keywords:
Type 2 diabetes patients, Oral health care behavior, PRECEDE FrameworkAbstract
Abstract
This study was a descriptive cross-sectional research which applied the PRECEDE Framework theory to examine personal information, predisposing factors, enabling factors, reinforcing factors, and oral health care behaviors among patients with type 2 diabetes. It also investigated the relationships between personal information, predisposing factors, enabling factors, reinforcing factors, and oral health care behaviors of type 2 diabetes patients at Tachang Sub-district Health Promoting Hospital, Tandiao Sub-district, Lomsak District, Phetchabun Province. The sample comprised 102 participants. The research instrument was a questionnaire, which had a content validity index (IOC) of 0.96. Data were analyzed using descriptive statistics and inferential statistics, including Chi-square and Pearson’s correlation coefficient, with a significance level set at 0.05.
The findings indicated that most respondents were female (70.60%), aged 60 years and over (52.90%), had a family income of 10,001–20,000 baht (51.96%), and had completed primary education (36.27%). The average duration of having diabetes was 8.24 years. For predisposing factors, most had a low level of knowledge ( = 7.75, S.D. = 7.755) and a moderate level of attitude ( = 2.08, S.D. = 0.299). Regarding enabling factors, access to dental care services was at a moderate level ( = 1.96, S.D. = 0.420). For reinforcing factors, support from others was at a high level ( = 2.35, S.D. = 0.523), whereas access to information was at a low level ( = 2.09, S.D. = 0.585). The factors that showed significant associations with oral health care behaviors among patients with type 2 diabetes at the 0.05 significance level were educational level ( 2= 5.549), family income (r = 0.293), knowledge regarding oral health care (r = 0.247), attitudes towards oral health care (r = 0.346), received support (r = 0.524), and receipt of information (r = 0.575).
Therefore, it is recommended that educational programs will be organized to enhance knowledge and improve attitudes towards oral health care among diabetic patients, in order to prevent potential oral health risks in the future.
Keywords: Type 2 diabetes patients, Oral health care behavior, PRECEDE Framework
References
เอกสารอ้างอิง
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ประเทศไทย. (2567). สรุปรายงานการป่วย ปี พ.ศ.2566. สืบค้นเมื่อ 11 พฤศจิกายน 2567. https://spd.moph.go.th/wp-content/uploads/ 2024/11/ill_2023_full_07112567.pdf.
กิตติศักดิ์ นามวิชา. (2565). ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ ในเขตตำบลสำโรง อำเภอพลับพลาชัย จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 13 (2), 1-12.
ถาวร มาต้น และเสน่ห์ แสงเงิน. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุจังหวัดสุโขทัย. วารสารสาธารณสุขศาสตร์, 47 (1), 67-78.
ทวีวัฒน์ พิชัย และนภา สุขกิจ. (2563). การเข้าถึงบริการทันตกรรมและพฤติกรรมการดูแลช่องปากในผู้ป่วยเบาหวาน. วารสารวิจัยสุขภาพและการศึกษา, 14 (2), 45-60.
วรรณี รุ่งโรจน์ และสุรชัย พัฒนานันท์. (2563). พฤติกรรมการใช้อุปกรณ์ในการทำความสะอาดช่องปากของผู้ป่วยเบาหวานในประเทศไทย. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข, 28 (3), 77-84.
วริศรา ขลัง และสุรเดช สำราญจิตต์. (2565). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านช่องแค ตำบลช่องแค อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 1 ประจำปี 2565 เรื่อง “ทิศทาง แนวโน้ม วิจัย และนวัตกรรมทางสุขภาพหลังวิกฤตโควิด-19” (หน้า 49). กรุงเทพมหานคร: จัดโดย สมาคมพยาบาลทหารบก และคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ประชุมออนไลน์ ผ่านระบบ ZOOM Meeting. วันที่ 24 - 25 พฤษภาคม พ.ศ.2565 เวลา 08.00 - 16.30 น.
วัชราภรณ์ เสนสอน, สุภาภรณ์ ฉัตรชัยวิวัฒนา และเสาวนันท์ บำเรอราช. (2553). โรคเบาหวานกับสุขภาพช่องปาก. วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 13 (2), 132-147.
ศิรินทิพย์ พันธ์สุข, วิชญา รัตนกุล, และสิรินดา ปัญญารัตน์. (2563). การสนับสนุนจากบุคลากรทางการแพทย์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้ป่วยโรคเบาหวาน. วารสารทันตแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย, 23 (2), 112-124.
ศิริพันธ์ หอมแก่นจันทร์. (2559). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล ในเขตอําเภอแม่ทะ จังหวัดลําปาง. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สมชาย ไทยดี และจุฑามาศ แก้วมณี. (2565). ผลการศึกษาผลกระทบของโรคแทรกซ้อนต่อพฤติกรรมการดูแล สุขภาพช่องปาก: การศึกษากลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง. วารสารการแพทย์และสุขภาพช่องปาก, 30 (2), 125-135.
สุดา อักษรดิษฐ์ และดลนภา ไชยสมบัติ. (2566). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่เข้ารับการรักษาที่หอผู้ป่วยในโรงพยาบาลเทิง จังหวัดเชียงราย.วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ, 10 (1), 31-49.
สุธาทิพย์ วังคีรี. (2567). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลช่องปากผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ, 13 (1), 1-12.
สํานักทันตสาธารณสุข กรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข. (2567). รายงานผลการสํารวจสภาวะสุขภาพ ช่องปากแห่งชาติ ครั้งที่ 9 พ.ศ.2566. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.
สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดเพชรบูรณ์. (2567). ร้อยละผู้ป่วยเบาหวานที่ขึ้นทะเบียนและมารับการรักษาต่อเนื่อง จังหวัดเพชรบูรณ์ ปีงบประมาณ 2567. สืบค้นเมื่อ 11 พฤศจิกายน 2567. HDC เพชรบูรณ์ https://pnb.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php.
Green, L. W., Kreuter, M. W., Deeds, S. P., & Partridge, K. (1980). Health education planning: A diagnostic approach: California: Mayfield Publishing.
Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis (3rd ed.). New York: Harper & Row.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Primary Health Care Journal (Northern Edition)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
