Development of Pharmaceutical Care Practice Guidelines for Surveillance of Renal Complication from Tenofovir Disoproxil Fumarate (TDF) in HIV Infected Patients, Uthaithani Hospital

Authors

  • Siriwan Sreepratipbundit Pharmacy Department, Uthaithani Hospital

Keywords:

model of pharmaceutical care for patients, TDF, kidney complications, HIV

Abstract

Background: Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) is a primary antiretroviral drug used in the treatment of HIV/AIDS. However, prolonged use of TDF without monitoring and adjustment can lead to adverse effects on kidney function in patients.

Objectives: To investigate incidents of kidney abnormalities in HIV/AIDS patients treated with TDF and to develop and study the results of using a pharmaceutical care model to monitor the occurrence of kidney complications from TDF exposure.

Methods: This research and development study was divided into 4 phases. Phase 1: studied the incidence of kidney abnormalities in patients infected with HIV/AIDS who received TDF from the medical record database, Phase 2: developed a pharmaceutical care model, Phase 3: tested the developed pharmaceutical care model and Phase 4: studied the results of applying the developed pharmaceutical care model. The tools used to collect data include data recording forms from medical records, patient follow-up record form and satisfaction questionnaire. Data were analyzed using frequency and percentage.

Results: It was found that before the development 10.26% of patients receiving TDF had impaired kidney function and 1.70% had severe kidney complications. The pharmaceutical care model included setting up monitoring of kidney function values, providing pharmaceutical care by counseling on medication intake, adjusting the appropriate dose, stopping medication, developing educational media, working manuals to provide a uniform approach and sharing information with the multidisciplinary team in patient care. The results of using the pharmaceutical care model found that after consulting with a doctor by a pharmacist, doctors stopped TDF and adjusted the dosage according to kidney function. There was no incidence of serious kidney complications from TDF. The multidisciplinary team was highly satisfied with the pharmaceutical care provided.

Conclusion: The model of pharmaceutical care for patients to monitor for kidney complications from TDF helped reduce the incidence of severe kidney complications from TDF.

Author Biography

Siriwan Sreepratipbundit, Pharmacy Department, Uthaithani Hospital

B. Sc. (Pharm)

References

UNAIDS. Global HIV & AIDS statistics - fact sheet 2020. [Internet]. Geneva: The joint United Nation Programme on HIV/AIDS (UNAIDS); 2020 [cited 2023 Jun 30]. Available from: https://unaids.org/en/resources/fact-sheet

Selik RM, Byers RH Jr, Dworkin MS. Trends in diseases reported on U.S. death certificates that mentioned HIV infection, 1987-1999. J Acquir Immune Defic Syndr. 2002;29(4):378-87. doi: 10.1097/00126334-200204010-00009.

Nishijima T, Komatsu H, Gatanaga H, Aoki T, Watanabe K, Kinai E, et al. Impact of small body weight on tenofovir-associated renal dysfunction in HIV-infected patients: a retrospective cohort study of Japanese patients. PLoS One. 2011;6(7):e22661. doi: 10.1371/journal.pone.0022661.

เกียรติ รักษ์รุ่งธรรม, กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ, เพลินจันทร์ เชษฐโชติศักดิ์, สุวัฒน์ จริยาเลิศศักดิ์, ศศิโสภิณ เกียรติบูรณกุล, วินัย รัตนสุวรรณ, และคณะ. แนวทางการตรวจรักษาและป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีประเทศไทย ปี 2564/2565 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2565 [สืบค้นเมื่อ 10 ต.ค. 2566]. สืบค้นจาก: https://www.ddc.moph.go.th/das/forecast_detail.php?publish=12810&deptcode=das

Waheed S, Attia D, Estrella MM, Zafar Y, Atta MG, Lucas GM, et al. Proximal tubular dysfunction and kidney injury associated with tenofovir in HIV patients: a case series. Clin Kidney J. 2015;8(4):420-5. doi: 10.1093/ckj/sfv041.

Suzuki S, Nishijima T, Kawasaki Y, Kurosawa T, Mutoh Y, Kikuchi Y, et al. Effect of tenofovir disoproxil fumarate on incidence of chronic kidney disease and rate of estimated glomerular filtration rate decrement in HIV-1-infected treatment-naïve Asian patients: results from 12-year observational cohort. AIDS Patient Care STDS. 2017;31(3):105-12. doi: 10.1089/apc.2016.0286.

Mateo L, Holgado S, Marinoso ML, Perez-Andres R, Bonjoch A, Romeu J, et al. Hypophosphatemic osteomalacia induced by tenofovir in HIV-infected patients. Clin Rheumatol. 2016;35:1271-9. doi: 10.1007/s10067-014-2627-x.

Woodward CL, Hall AM, Williams IG, Madge S, Copas A, Nair D, et al. Tenofovir-associated renal and bone toxicity. HIV Med. 2009;10(8):482-7. doi: 10.1111/j.1468-1293.2009.00716.x.

Casado JL, Del Rey JM, Bañón S, Santiuste C, Rodriguez M, Moreno A, et al. Changes in kidney function and in the rate of tubular dysfunction after tenofovir withdrawal or continuation in HIV-infected patients. J Acquir Immune Defic Syndr. 2016;72(4):416-22. doi: 10.1097/QAI.0000000000000986.

Peyriere H, Cournil A, Casanova ML, Badiou S, Cristol JP, Reynes J. Long-term follow-up of proteinuria and estimated glomerular filtration rate in HIV-infected patients with tubular proteinuria. PLoS One. 2015;10(11):e0142491. doi: 10.1371/journal.pone.0142491.

อิทธิชัย สีดำ. ระเบียบวิจัยทางรัฐประศาสนาศาตร์ 2/2563: การวัดและการสร้างมาตรวัด [อินเทอร์เน็ต]. ยะลา: ระบบบริหารจัดการการเรียนรู้มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา; 2563 [สืบค้นเมื่อ 15 ก.พ. 2567]. สืบค้นจาก: https://old.elearning.yru.ac.th/pluginfile.php/80638/mod_resource/content/1/การสร้างมาตรวัด.pdf

Chaisiri K, Bowonwatanuwong C, Kasettratat N, Kiertiburanakul S. Incidence and risk factors for tenofovir-associated renal function decline among Thai HIV-infected patients with low-body weight. Curr HIV Res. 2010;8(7):504-9. doi: 10.2174/157016210793499259.

Martin M, Vanichseni S, Suntharasamai P, Sangkum U, Mock PA, Gvetadze RJ, et al. Renal function of participants in the Bangkok tenofovir study--Thailand, 2005-2012. Clin Infect Dis. 2014;59(5):716-24. doi: 10.1093/cid/ciu355.

Szczech LA. Renal dysfunction and tenofovir toxicity in HIV-infected patients. Top HIV Med. 2008;16(4):122-6. PMID: 18838746.

Tanuma J, Jiamsakul A, Makane A, Avihingsanon A, Ng OT, Kiertiburanakul S, et al. Renal dysfunction during tenofovir use in a regional cohort of HIV-infected individuals in the Asia-Pacific. PLoS One. 2016;11(8):e0161562. doi: 10.1371/journal.pone.0161562.

Scherzer R, Estrella M, Li Y, Choi AI, Deeks SG, Grunfeld C, et al. Association of tenofovir exposure with kidney disease risk in HIV infection. AIDS. 2012;26(7):867-75. doi: 10.1097/QAD.0b013e328351f68f.

วิบูลย์ อยู่ยงวัฒนา, ศิรานันต์ พลเหี้ยมหาญ, ประภาศรี อารยะพงศ์. การพัฒนาแนวปฏิบัติในการเฝ้าระวังการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางไตจาก tenofovir disoproxil fumarate (TDF) ในผู้ป่วยติดเชื้อเอชไอวี โรงพยาบาลนครพนม. วารสารเภสัชกรรมคลินิก [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [สืบค้นเมื่อ 10 ธ.ค. 2566];28(1):1-14. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/TJCP/article/view/12452

กมลรัตน์ ณ หนองคาย. การบริบาลทางเภสัชกรรมผู้ป่วยนอกที่ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์โรงพยาบาลศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย. วารสารเภสัชกรรมคลินิก [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [สืบค้นเมื่อ 18 ม.ค.2567];29(3):153-64. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/TJCP/article/view/14144

Published

2024-03-13

How to Cite

1.
ศรีประทีปบัณฑิต ศ. Development of Pharmaceutical Care Practice Guidelines for Surveillance of Renal Complication from Tenofovir Disoproxil Fumarate (TDF) in HIV Infected Patients, Uthaithani Hospital. Thai J Clin Pharm [Internet]. 2024Mar.13 [cited 2024Dec.5];30(1):54-67. Available from: https://thaidj.org/index.php/TJCP/article/view/14720

Issue

Section

Research Articles