ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูเเลตนเอง ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลโนนสูง อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

            การวิจัยเชิงบรรยายเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลตนเอง ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลโนนสูง อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี กลุ่มตัวอย่าง 148 คน เลือกแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนด ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2563 ถึงกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 เครื่องมือรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพ และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ค่าความเชื่อมั่นด้วยวิธีสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ 0.82 และ 0.78 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05

          ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (X ̅ = 2.53, S.D. = 0.63) โดยด้านความรู้ความเข้าใจ (X ̅ = 3.30, S.D. = 0.72) และด้านทักษะการตัดสินใจ (X ̅ = 3.03, S.D. = 0.57) อยู่ในระดับสูง ด้านการเข้าถึงข้อมูลสุขภาพและบริการสุขภาพ (X ̅ = 2.07, S.D. = 0.56) ด้านทักษะการสื่อสาร (X ̅ = 2.50, S.D. = 0.62) และด้านการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ (X ̅ = 2.33, S.D. = 0.67) อยู่ในระดับปานกลาง และด้านการจัดการตนเอง (X ̅ = 1.94, S.D. = 0.61) อยู่ในระดับต่ำ

              กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองโดยรวมอยู่ในระดับต่ำ (X ̅ = 1.98, S.D.= 0.79) โดยด้านการบริโภคอาหาร (X ̅ = 2.56, S.D. = 0.82) ด้านการป้องกันภาวะแทรกซ้อน (X ̅ = 2.48, S.D. = 0.93) อยู่ในระดับปานกลาง ส่วนด้านการออกกำลังกาย (X ̅ = 1.30, S.D. = 0.70) และด้านการใช้ยาเบาหวาน (X ̅ = 1.60 S.D. = 0.72) อยู่ในระดับต่ำ และพบว่าองค์ประกอบความรอบรู้ด้านสุขภาพด้านความรู้ความเข้าใจ (r = 0.296, p = 0.039) ด้านการเข้าถึงข้อมูลสุขภาพและบริการสุขภาพ (r = 0.434, p = 0.016) ด้านทักษะการสื่อสาร (r = 0.305, p = 0.023) และด้านการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ (r = 0.227, p = 0.046) มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการดูแลตนเองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05

           คำสำคัญ: ความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมการดูแลตนเอง ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2