การศึกษาผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ตำบลหนองคล้า อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร

Orapim  Panthachai; Wannee  Jiwsurbphong

Authors

Orapim Panthachai Ban Mai Charoenphon Subdistrict Health Promoting Hospital
Wannee Jiwsurbphong Boromarajonani College of Nursing Sawan Pracharak

Keywords:

Health Belief Model, Stroke, Behavior Modification, Hypertension

Abstract

Objective: To study a program for modifying stroke prevention behaviors in hypertensive patients in Nong Khla Subdistrict, Saeng District, Kamphaeng Phet Province. This quasi-experimental research aims to study the effect of a program applying the Health Belief Model theory on changing the health behaviors of hypertensive patients.

Methodology: This quasi-experimental research involved patients aged 35-60, both male and female, who had been diagnosed with hypertension by a physician and had a household registration in Nong Khla Subdistrict, Saeng District, Kamphaeng Phet Province. The study followed a two-group pretest-posttest design. The sample was divided into two groups: an experimental group of 35 people who received a program applying the Health Belief Model theory and a control group of 35 people. Data was collected using questionnaires from July to September 2023.

Results: The study found that the experimental group had significantly higher average knowledge scores about stroke than the control group (p-value<0.001; 95%CI: 0.51 to 1.77). The experimental group also had significantly higher average stroke awareness scores than the control group (p-value<0.001; 95%CI: 0.51 to 1.77). Regarding stroke prevention behaviors, the experimental group scored significantly higher than the control group (p-value<0.001; 95%CI: 7.54 to 11.03). Furthermore, the experimental group showed a significant reduction in average systolic blood pressure (p-value<0.001; 95%CI: -11.62 to -3.46) and a significant decrease in average diastolic blood pressure (p-value =0.046; 95%CI: -6.85 to -0.06). The program’s success in modifying stroke prevention behaviors among hypertensive patients can be attributed to its focus on knowledge acquisition. By fostering a collaborative environment where participants could discuss, analyze, and comprehend the underlying causes and consequences of stroke, the program empowered individuals to make informed decisions about their health and adopt healthier behaviors. Therefore, it can be concluded that the program applying the Health Belief Model theory effectively modifies stroke prevention behaviors in hypertensive patients.

Conclusion: The program applying the Health Belief Model theory effectively modifies stroke prevention behaviors in hypertensive patients. Therefore, it is recommended that subdistrict health-promoting hospitals and local administrative organizations use this program to modify behaviors in patients or at-risk groups for various diseases.

Keywords: Health Belief Model, Stroke, Behavior Modification, Hypertension

References

กระทรวงสาธารณสุข. โรคหลอดเลือดสมอง. [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 28 ตุลาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://pr.moph.go.th/print.php?url=pr/print/2/02/180623/

สมศักดิ์ เทียมเก่า และคณะ. อุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมองประเทศไทย. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย. 2566;39(2):39-46.

Chantra R, Sansuwan R, Heeaksorn C. Care for stroke patients with a multidisciplinary team. J R Thai Army Nurs. 2017;18:49–55.

Health Data Center. อัตราป่วยรายใหม่ของโรคความดันโลหิตสูงต่อแสนประชากรในปีงบประมาณ 2560-2565. [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 20 มีนาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/page.php?catid=6a1fdf282fd28180eed7d1cfe0155e11

โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาการุณย์. ความดันโลหิตคืออะไร. [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 20 มีนาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/472

ศิริอร สินธุ, บรรณาธิการ. การพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. นนทบุรี: วัฒนาการพิมพ์; 2565.

ศิริอร สินธุ, บรรณาธิการ. การพยาบาลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง: ความดันโลหิตสูงและหัวใจล้มเหลว. นนทบุรี: วัฒนาการพิมพ์; 2565.

Becker MH. The health belief model and sick role behavior. Health Educ Monogr. 1974;2(4):409-419.

Bloom, B. S., Engelhart, M. D., Furst, E. J., Hill, W. H., Krathwohl, D. R. (1956); Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Handbook I: Cognitive domain; New York: David McKay Company.

ธนกฤต พงศ์ภูมิพิพัฒน์. ประสิทธิผลของโปรแกรมเสริมพลังปรับเปลี่ยนลดเสี่ยง Stroke ที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง อำเภอตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอร์ทเทิร์น. 2566;4(1):92–115.

ชื่นกมล สิทธิยอดยิ่ง. แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเอง เพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยที่ไม่สามารถควบคุมความดันโลหิตได้โรงพยาบาลนภาลัย จังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารศาสตร์สุขภาพและการศึกษา. 2565;2(2):46-60.

Meng-Yao, W. et al. Effects of a comprehensive reminder system based on the health belief model for patients who have had a stroke on health behaviors, blood pressure, disability, and recurrence from baseline to 6 months a randomized controlled trial. The Journal of Cardiovascular Nursing. 2020 Mar/Apr;35(2):p156-164.

ประภาธิดา วุฒิชา, เบญจพร ทองมาก, กมลพัชร วิสุทธิภักดี, และคณะ. ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาเพื่อป้องกันโรคความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยง บ้านแม่คาตลาด ตำบลแม่คา อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ. 2563;6(1):29–42.

กรรณิการ์ เงินดี. ประสิทธิผลของโปรแกรมการประยุกต์แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. คณะสาธารณสุขศาสตร์: มหาวิทยาลัยพะเยา; 2564.