อุบัติการณ์และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดภาวะแคลเซียม ในเลือดต่ำหลังการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้งหมด

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอุบัติการณ์และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำหลังการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้งหมด ที่โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา

วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาแบบย้อนหลังเชิงพรรณนา โดยทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยใน บันทึกการผ่าตัด และรายงานผลพยาธิวิทยา ของผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้งหมด ที่แผนกโสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา ในช่วงระหว่าง 1 ตุลาคม พ.ศ.2561-30 กันยายน พ.ศ.2566 โดยบันทึกข้อมูลพื้นฐาน ระยะเวลาการผ่าตัด ปริมาณการเสียเลือดระหว่างผ่าตัด ผลทางพยาธิวิทยาของชิ้นเนื้อหลังผ่าตัด จำนวนต่อมพาราไทรอยด์ที่ติดมากับต่อมไทรอยด์ที่ผ่าตัด ฮอร์โมนแคลเซียมหลังการผ่าตัดที่ 24-48 ชม. และการติดตามผู้ป่วยที่ได้รับแคลเซียมทดแทนหลังผ่าตัดอย่างน้อย 6 เดือน โดยใช้สถิติในการหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ กับการเกิดภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำหลังการผ่าตัดแบบตัวแปรเดียวโดยใช้ Chi-square และ นำตัวแปรที่พบความสัมพันธ์มาหาความสัมพันธ์แบบหลายตัวแปรพร้อมกัน กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value น้อยกว่า 0.05

ผลการศึกษา: ผู้ป่วยทั้งหมด 177 ราย พบว่าเป็นมะเร็งไทรอยด์ร้อยละ 62.2 พบผู้ป่วยมีภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำหลังการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้งหมดร้อยละ 72.3 เป็นภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำแบบถาวรร้อยละ 63.3 โดยพบว่าผู้ที่ผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้งหมดในครั้งเดียวมีโอกาสพบภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำมากกว่าผู้ที่ผ่าตัดแบบ 2 ครั้ง ระยะเวลาการผ่าตัด การพบต่อมพาราไทรอยด์ 1-2 ต่อมในชิ้นเนื้อที่ผ่าตัด และระดับแคลเซียมในเลือดหลังผ่าตัดวันที่ 1 น้อยกว่า 8.5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร มีความสัมพันธ์กับการเกิด ภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำแบบมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value 0.02 ,0.01, <0.01 ตามลำดับ)

สรุป: ระยะเวลาในการผ่าตัด การพบพบต่อมพาราไทรอยด์ 1-2 ต่อม ในชิ้นเนื้อที่ผ่าตัด หรือระดับแคลเซียมในเลือดหลังการผ่าตัดวันที่ 1 น้อยกว่า 8.5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำหลังผ่าตัด

คำสำคัญ: ภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ, การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกทั้งหมด